Av. ... aralarındaki menfi tespit davası hakkında ... 9. Asliye Ticaret Mahkemesinden verilen 29.11.2014 gün ve 2013/232 E., 2014/24 K. sayılı hükmün davacı - karşı davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu. - K A R A R - Davacı (karşı davalı) vekili menfi tespit davasının reddine ve aleyhine açılan ve birleştirilen itirazın iptali davasının kısmen kabulüne dair verilen iki ayrı kararı da temyiz ettiği halde dosya arasında bulunan harç alındı belgesinin tetkikinden sadece red kararına konu menfi tespit davasıyla ilgili maktu temyiz harcı ve temyiz yoluna başvurma harcını yatırdığı, davalı (karşı davacı) tarafından açılan ve birleştirilen itirazın iptali davasına ilişkin nisbi temyiz harcı ve temyiz yoluna başvurma harcını yatırmadığı saptanmıştır....
İİK 89. maddesindeki haciz ihbarnamesi üzerine açılan menfi tespit davalarında görevli mahkeme genel mahkemelerdir. (Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi'nin 2020/71 Esas 2020/680 Karar, 22/09/2023 tarih 2023/1770 Esas 2023/1530 Karar sayılı ilamları). Somut uyuşmazlıkta; taraflar arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmadığı gibi uyuşmazlık, davalı alacaklı tarafından başlatılan icra takibinde çıkarılan haciz ihbarnameleri nedeniyle borçtan davacının sorumlu olup olmadığının tespitine ilişkindir. 01.10.2011 tarihinden sonra açılan menfi tespit davaları için görevli mahkeme, HMK'nın 2. maddesi uyarınca Asliye Hukuk Mahkemesidir. İİK 89. maddesindeki özel düzenleme ile İİK 72. maddesindeki menfi tespit davasına ilişkin genel düzenleme gözetildiğinde genel düzenleme hükmünün İİK 89. maddesini işlevsiz bırakacak biçimde uygulanamayacağı da açıktır....
Maddesi gereğince açılan haciz ihbarnamesinin tebliği üzerine açılan menfi tespit istemine ilişkindir. İİK' nun 89. Maddesinde; "...İkinci ihbarnameye süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü şahsa onbeş gün içinde parayı icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı teslim etmesi yahut bu süre içinde menfi tespit davası açması, aksi takdirde zimmetinde sayılan borcu ödemeye veya yedinde sayılan malı teslime zorlanacağı bildirilir. Bu bildirimi alan üçüncü şahıs, icra takibinin yapıldığı veya yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesinde süresi içinde menfi tespit davası açtığına dair belgeyi bildirimin yapıldığı tarihten itibaren yirmi gün içinde ilgili icra dairesine teslim ettiği takdirde, hakkında yürütülen cebri icra işlemleri menfi tespit davası sonunda verilen kararın kesinleşmesine kadar durur. Bu süre içinde 106 ncı maddede belirtilen süreler işlemez....
İNCELEME VE GEREKÇE: Talep; Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) istemine ilişkindir. Davacı vekili tarafından, mahkememizde açılan "Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)" davasının devam eden yargılaması sırasında; davacı vekilinin 04/09/2019 tarihli dilekçe ile davadan feragat ettiğini bildirdiği, davacı vekilinin vekaletnamesinde davadan feragat etme yetkisinin bulunduğu görülmüştür. Davadan feragat HMK mad. 307. Uyarınca davacının talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir. Feragat dilekçe ile veya yargılama sırasında sözlü olarak yapılır. Feragatın hüküm ifade etmesi karşı tarafın ve mahkemenin muvafakatine bağlı değildir. Feragat hüküm kesinleşinceye kadar her zaman yapılabilir. HMK md. 311 uyarınca feragat kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur. Bu doğrultuda davacı vekilinin mahkememizde açılan davadan feragat ettiği anlaşılmakla açılan davanın feragat nedeniyle reddine dair karar vermek gerekmiş ve aşagıdaki gibi hüküm kurulmuştur....
İİK'nun 72/3. maddesi hükmüne göre "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemez ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın % 15'inden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat karşılığında mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir".Somut uyuşmazlık yapılan genel açıklamalar ve bahse konu yasa maddeleri ile bir bütün halinde değerlendirildiğinde, davacının takip sonrası menfi tespit davası açarak icra takibinin durdurulmasını talep ettiği görülmektedir. İİK'nun 72/3. maddesi hükmüne göre takipten sonra açılan menfi tespit davalarında icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi mümkün değildir.İzah edilen nedenle davacının tedbir talebinin reddine karar verilmesi gerekmiştir....
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava, ----bono nedeniyle açılan menfi tespit istemine ilişkindir. Davacı bahse konu bonodaki imzanın yazının kendi el ürünü olmadığını, davalılardan hiçbir şekilde para almadığını, bono verilmesine dair geçerli bir ticari ilişkinin bulunmadığını, kendisinin ---yaşında olmasında nedeniyle iyi niyetinin suistimal edildiğini ve dolandırıldığını belirterek menfi tespit talebinde bulunmuştur. Davalılardan ---- hakkındaki davanın HMK.nun 114 (1) maddesinin yollaması ile derdestlik nedeni ile HMK.nun 115 (2) maddesi uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine, davalı ---- hakkındaki davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine dair ---- tarihinde karar verilmiştir. Bahse konu bonodaki imzanın davacıya ait olup olmadığının tespiti için ---- raporu uyarınca bonodaki imzanın davacı ---- ürünü olduğuna dair rapor hazırlanmıştır....
Nitekim itirazın kaldırılması kararıyla birlikte hükmedilen icra inkar tazminatı infazının açılan menfi tespit davasının sonuna kadar tehir edileceği Kanun hükmüdür. Menfi tespit davasının kabulü halinde borçlu aleyhine daha önce hükmolunan icra inkar tazminatının kalkacağı, reddi halinde ise infaz edileceği açıktır. Açılan menfi tespit davası nedeniyle tedbiren takibin durdurulması durumunda alacaklının zarar edeceği ve bu zararın %40'tan az olamayacağı düzenlenmiştir. Menfi tespit davasında hakimin belirlediği zararın %40 olması durumunda, itirazın kaldırılmasına ilişkin karar ile alacaklı lehine verilen icra inkar tazminatının bu zararı karşılayacağı tartışmasız bir gerçektir. Bu nedenle menfi tespit davasının reddi ile birlikte ayrıca davalı lehine tazminata hükmedilmesi doğru değildir....
e ciro ettiğini, 15/02/2019 vade tarihli senet için icra takibi başlatıldığını, müvekkilinin davalılara borcunun bulunmadığını, aynı hukuki ilişki nedeniyle düzenlenen 15/11/2019 tarihli bono hakkında açılan menfi tespit davasında davanın kabul edildiğini, kararın istinaf aşamasında olduğunu belirterek icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ Mahkemece 20/09/2022 tarihli tensip zaptının 12.bendi uyarınca, İİK 72/3 maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiştir....
Davacı tarafından varlığı inkâr edilen bir hukuki ilişkinin mevcut olmadığının (yok olduğunun) tespiti için açılan davaya menfi (olumsuz) tespit davası denir (Kuru, B: İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, Ankara, 2017, s. 136). Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır ve normal bir hukuk davası olarak açılır....
Davacı tarafından varlığı inkâr edilen bir hukuki ilişkinin mevcut olmadığının (yok olduğunun) tespiti için açılan davaya menfi (olumsuz) tespit davası denir (Kuru, B: İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, Ankara, 2017, s. 136). Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır ve normal bir hukuk davası olarak açılır....
