İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir." şeklinde düzenleme mevcuttur. Somut olaya bakıldığında; menfi tespit davasının icra takibinden sonra açıldığı sabittir. Tedbir yolu ile de olsa icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında takibin durdurulamayacağı yönündeki kanun hükmü açık olduğundan ilk derece mahkemesince verilen ihtiyati tedbir kararının reddi kararı yerindedir....
E. icra dosyasında başlatılan takibin, dava dilekçesi ile menfi tespite konu edilen kısmı olan 600.000,00 USD'nin dava tarihindeki TL karşılığı olan 8.916.000.-TL üzerinden %15 oranında 1.337.400,00.-TL teminatın yatırılması halinde, tedbiren durdurulmasına." karar verildiği, ancak teminat yatırılmadığı için tedbir kararının infaz edilmediği, davacı vekilinin bu defa teminatsız olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ettiği, mahkemenin yukarıda anılan kararı ile bu talebin reddine karar verildiği anlaşılmıştır....
İİK’nun 72/2 maddesi, “İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.” hükmünü içermektedir. Bunun yanında menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir koşulları değerlendirilirken İİK 72 maddesi yanında, HMK 389 vd. maddelerinin de gözönünde bulundurulması gerekir. HMK'nın 389. maddesi, "Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme sebebiyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir." şeklindedir....
Sayılı dosyasında henüz takibe başlatılmamış senetler hakkında tedbir kararı verilmesinin uygulama kabiliyetinin bulunamadığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığı şeklindeki kararı kapsamında, davacının ihtiyati tedbir talebinin bu aşamada KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA karar verilmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati tedbir talep eden/davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; yerel mahkeme nezdinde görülen menfi tespit davası kapsamında, asıl dava ve birleşen dava açısından yargılamanın yürütüldüğünü, asıl davada davalının 05.09.2021 tarihli 50.000,00-TL bedelli, 15.10.2021 tarihli 150.000,00-TL bedelli ve 05.11.2021 tarihli 50.000,00-TL bedelli 3 adet senedi hakkında İzmir 21. İcra Müdürlüğü'nün 2021/12929 Esas sayılı icra takibi bu aşlatmasından sonra icra takibinden sonra ikame edilen menfi tespit davası açıldığını, bu davanın asıl dava olup, 22.11.2021 tarihinde ikame edilerek İzmir 6....
Bu durumda, davacı tarafça açıkça icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında takibin durdurulması yönünde tedbir isteminde bulunulması karşısında İİK 72/3 maddesi uyarınca takipten sonra açılan menfi tespit davasında takibin tedbir yolu ile durdurulamayacağının açıkça düzenlenmiş olması nedeniyle davacı vekilinin bu yöndeki talebinin reddine dair yerel mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olmakla davacı vekilinin ara karara vaki itirazının 6100 sayılı HMK 353/(1)-b-1 maddesi uyarınca reddi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir, ..." şeklinde düzenleme yapılmıştır....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece 18/11/2021 tarihli ara karar ile "Davacı İİK 72 maddesine dayalı olarak açtığı menfi tespit davasında tedbiren takibin durdurulmasını talep etmektedir. İİK'nin 72/3. maddesinde; "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
İİK 72/3.maddesi "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak,... göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. Somut olayda icra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında; İİK 72/3 maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında teminatlı veya teminatsız takibin durdurulmasına karar verilemez. Açıklanan nedenlerle; icra takibinin durdurulması yasal engel nedeniyle mümkün olmadığından davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Bu itibarla davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b-1 bendi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir....
İİK m. 72/2; icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir, İİK m.72/3; icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir hükmünü haizdir....
Ancak borçlu, gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın %15'inden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında mahkemeden tedbir yoluyla icra veznesine giren paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde talepte bulunabilir. Az yukarıda belirtildiği üzere somut olayda, bir adet çek yönünden menfi tespit davası açılmadan önce, davalı tarafça takip başlatıldığı anlaşılmaktadır. İİK'nın 72. maddesinde menfi tespit davalarıyla ilgili ihtiyati tedbir düzenlemesi mevcut olup, anılan hükmün HMK'nın 389 vd. maddeleriyle birlikte uygulanması gerekir....
