Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 22.02.2021 tarihli, 2021/83 Esas sayılı kararıyla; "Davacının İhtiyati tedbir ile icra takibinin durdurulması talebinin İİK 72 uyarınca, yaklaşık ispata kanaat getirilmemesi, tedbir ile Mahkememizden yasal çerçevede takibin durdurulmasına dair ihtiyati tedbir kararının verilemeyeceği dikkate alınarak, 'takip sonrası menfi tespit davasında teminat gösterilse bile ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği' yasal hükmü gereği ihtiyati tedbir talebinin reddine" karar verilmiştir....
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : TALEP : İhtiyati tedbir talep eden vekili, 17.06.2021 tanzim, 10.07.2021 vade tarihli ve 150.000,00 TL bedelli senedin karşı taraça ödenmek üzere müvekkilinden talepte bulunulduğunu, bu sebepten dolayı herhangi bir borçlarının olmadığını daha sonra açılacak menfi tespit davasında ticari defterlerinin incelenmesi sonucunda bu hususun ortaya çıkacağını ileri sürerek senet bedelinin davalıya veya 3.kişilere ödenmesinin engellenmesi için icra takipleri ile ilgili takibe konu edilmemesi konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece, söz konusu tedbir talebinin esas hakkında zorunlu arabuluculuk dava şartına başvurmaksızın açılabilecek davada veya sonraki aşamalarda istenebileceği, ayrıca tedbir talep edenin talebi açısından hukuki yararı bulunmadığı kanaatine varılarak talebin reddine karar verilmiştir. Karara karşı ihtiyati tedbir talep eden vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur....
İİK'nin 72/3. maddesinde; "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." hükmü mevcuttur.Bu sebeple,takipten sonra açılan menfi tespit davasında tedbiren icra takibinin durdurulması mümkün değil ise de ,olayda İİK 72/3. Maddesine göre tedbir kararı verilmesini engelleyen bir durum söz konusu olmadığından, bu yönden tedbir kararı verilmesi usul ve hukuka uygundur. Sözkonusu düzenlemeye göre ,ihtiyati tedbir kararı verilmesi için yaklaşık ispat veya HMK 389. Madde şartlarının araştırılmasına gerek bulunmamaktadır. İİK 72....
sebebiyle zora düşürmesine karşın, cüzi bir teminat ile tedbir kararı verilmesi ile iyice zora düşürdüğünü, -İhtiyati tedbir kararının infaz edilmediğinden dolayı tedbir kararının düştüğünü, bu yönü ile ihtiyati tedbir kararının kaldırılması gerektiğini, -Davacı tarafından İstanbul 21....
İcra İflas Kanunun’un Menfi Tespit ve istirdat davaları başlıklı 72. maddesinde “Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir.” hükmü düzenlenmiştir....
Tekmil dosya mündericatı birlikte değerlendirildiğinde 23/03/2022 tarihli ara karar ile; "...Talep; Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasına ilişkin ihtiyati tedbir konulması istemine ilişkindir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
Tekmil dosya mündericatı birlikte değerlendirildiğinde 23/03/2022 tarihli ara karar ile; "...Talep; Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasına ilişkin ihtiyati tedbir konulması istemine ilişkindir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
Menfi tespit davasının icra takibine etkisi ise 2004 Sayılı İİK'nın 72. maddesinde özel olarak düzenlenmiştir. İİK'nın 72/3. uyarınca, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında özel düzenleme gereğince, ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, Mahkemeden ihtiyati tedbir yolu ile icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir, ihtiyati tedbirin şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında talebin kabulüne veya reddine karar vermede taktir hakimindir....
HMK'nun 392. maddesine göre; ihtiyati tedbir talep eden, haksız çıktığı takdirde karşı tarafın ve üçüncü kişilerin bu yüzden uğrayacakları muhtemel zararlara karşılık teminat göstermek zorundadır. 2004 sayılı icra iflas kanununun "Menfi tesbit ve istirdat davaları" kenar başlıklı 72. maddesine göre; "(1) Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. (2) İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. (3) İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
Dava, İİK 72. maddesinden kaynaklanan menfi tespit davası ve takibin durdurulması ile ihtiyati tedbir yolu ile icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesi istemine ilişkindir. Davacı, ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin kararı istinaf etmiştir. İhtiyati tedbirin şartları HMK 389. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Menfi tespit davasının icra takibine etkisi ise İİK 72. maddesinde özel olarak düzenlenmiştir. Normlar hiyerarşisi kuralına göre özel nitelikli hükmün öncelikle uygulanması gerekir. İİK m.72 "Menfi tespit ve istirdat davaları: Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. ... İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. ......
