AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 23/06/2020 NUMARASI : 2018/412 ESAS-2020/252 KARAR DAVA KONUSU : Mal Rejiminden Kaynaklanan Davalar (Katılma Alacağı) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm hakkında istinaf talebinde bulunulmakla; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı T1 tarafından Antalya 5. Aile Mahkemesi'nin 2016/785 esas sayılı dosyasında mal rejiminin tasfiyesi ve katılma alacağı istemine ilişkin açılan davanın, Antalya 5. Aile Mahkemesi'nin 2016/712 esas sayılı dosyasında davalı Duygu Yiğit tarafından açılan boşanma davası ile birleştirilmesine karar verilmiş, mahkemenin 2016/712 esas ve 2017/351 karar sayılı ilamı ile davacı T1 tarafından açılan mal rejiminin tasfiyesi ve katılma alacağı istemine ilişkin açılan davanın boşanma kararı kesinleştiğinde ayrılarak ayrı bir esasa kaydının yapılmasına karar verilmiştir....
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 10/12/2021 NUMARASI : 2021/24 ESAS, 2021/901 KARAR DAVA KONUSU : Mal Rejiminden Kaynaklanan Davalar (Katılma Alacağı) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen karara davacı tarafça istinaf başvurusunda bulunulmakla, HMK'nın 353/1- b-1- son cümle uyarınca duruşma yapılmadan dosya incelendi gereği düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müteveffanın 28/01/2021 tarihinde vefat ettiğini, müteveffa adına kayıtlı 34 XX 386 plaka sayılı araç üzerinde davalının katılma alacağı bulunduğunu, müteveffanın uzman çavuş olarak görev yapmaktayken vefat etmesi nedeniyle tüm mirasçılara miras payları oranında emeklilik tazminatı ödendiğini, bu tazminatın edinilmiş mal olduğunu ve davacının katılma alacağı olduğunu, SGK'nın ölüm yardımının da miras paylarına göre ödendiğini, bu yardım üzerinde de davacının katılma alacağı bulunduğunu...
Dosya kapsamı ve toplanan delillere göre; dava, 4721 sayılı TMK.nun 202 ve devam maddeleri gereğince kabul edilen yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejiminden kaynaklanan ve TMK.nun 231, 232, 235 ve 236. maddeleri gereğince açılan katılma alacağı isteğine ilişkindir. Ne var ki, davacı vekili, 09.04.2012 tarihli hakim havalesini içeren dilekçesiyle davadan feragat etmiştir. Davalı vekili de aynı tarihli dilekçesiyle feragatı kabul ettiğini ve temyizden vazgeçtiğini açıklamıştır. Feragatın kabulü söz konusu olmamakla birlikte HMK'nun 311. maddesine göre feragat kesin hükmün sonuçlarını doğurur. Kaldı ki, ...nun 310. maddesine göre feragat hüküm kesinleşinceye kadar davanın her aşamasında mümkündür. Hal böyle olunca hükümden sonra davacı vekilince verilen davadan feragat dilekçesi ve davalı vekilince sunulan temyizden vazgeçme nedeniyle bir karar verilmek üzere Yerel Mahkeme kararı bozulmalıdır....
Katılma alacağı bakımından talepte bulunan eşin çalışıp çalışmaması veya herhangi bir katkıda bulunup bulunmamasının bir önemi de yoktur. 4721 sayılı TMK.nun 202 ve devamı maddeleri gereğince kabul edilen yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejiminden kaynaklanan ve TMK'nun 202, 219, 222, 227, 229, 230, 231, 232, 235 ve 236. maddeleri gereğince açılan katılma alacağı ile değer artış payı alacağı isteğine ilişkindir. Mahkemece, eklenecek değerlerden (TMK.m.229) ve denkleştirmeden (TMK.m.230) elde edilen miktarlarda dahil olmak üzere davalı kocanın edinilmiş mallarının (TMK.m.219) toplam değerinden bu mallara ilişkin borçlar ve varsa kişisel malları çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK.m.231) yarısı üzerinden (TMK.m.236/1) tarafların kazanılmış hakları da dikkate alınarak davacının katılma alacağının belirlenmesi gerekmektedir. Mahkemece açıklanan bu yönler göz önünde tutulmadan davanın reddine karar verilmesi yerinde olmamıştır....
Dava, eşler arasındaki mal rejiminin tasfiyesi ile katılma alacağının tahsiline ilişkindir. Edinilmiş mallara katılma rejiminin devam ettiği sırada eşlerden biri adına edinilen edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı bulunmaktadır. Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK m.229) ve denkleştirmeden (TMK m.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK m.219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK m.231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK m.236/1). Katılma alacağı Yasa'dan kaynaklanan bir hak olduğundan, talepte bulunan eşin gelirinin olması veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunması gerekmemektedir....
Mal rejiminin sona ermesi halinde sağ kalan eşin, ölen eş adına edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli iken edinilen mal varlığı üzerinde artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı bulunduğu açıktır. Bu katılma alacağına hükmedilirken davacı sağ kalan eşin miras payının terekeye olan borcu nedeniyle istek olsun veya olmasın doğrudan doğruya yani kendiliğinden katılma alacağından düşürülmesi mümkün değildir. Katılma alacağı, TMK'nun 202 ve devamı maddeleri gereğince kabul edilen edinilmiş mallara katılma rejiminden kaynaklanan ve kanundan doğan şahsi nitelikte bir alacak hakkıdır. Gerek katılma alacağı ve gerekse katkı payı alacağı için aynı hakkın (mülkiyetin) istenemeyeceği konusunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. (07.10.1953 T.1953/8 E, 1953/7 s. YİBBGK.) TMK'nun 219. maddesinde, “edinilmiş mal, her eşin bir mal rejiminin devamı süresince karşılığını vererek elde ettiği mal varlığı değerleridir” biçiminde tanımlanmıştır....
Eşler arasındaki mal rejimi TMK.nun 225/son maddesi gereğince boşanma davasının açıldığı tarihte sona ermiştir. Bu durum karşısında eşler başka bir mal rejimini seçtiklerini ileri sürmediklerinden, evlilik tarihinden 4721 sayılı TMK.nun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihine kadar 743 sayılı TKM.nin 170.maddesi uyarınca eşler arasında mal ayrılığı rejimi, 01.01.2002 tarihinden boşanma davasının açıldığı 22.06.2007 tarihine kadar 4722 sayılı Kanun'un 10. maddesi gereğince, TMK.nun 202. maddesine göre edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir. Dava dilekçesinin içeriği, taraflar arasındaki evlenme tarihi, taşınmazın 28.06.2005 tarihinde edinilmiş olması ve dosya kapsamına göre davacının talebi, 4721 sayılı TMK.nun 202 ve devamı maddeleri gereğince kabul edilen yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejiminden kaynaklanan ve TMK.nun 231, 232, 235 ve 236. maddeleri uyarınca açılan katılma alacağı isteğine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Mal rejiminden kaynaklanan davalar (Esasen katkı payı alacağı ve katılma alacağı) ... ile ... aralarındaki mal rejiminden kaynaklanan davalar (Esasen katkı payı alacağı ve katılma alacağ) davasının kısmen kabulüne, kısmen reddine dair ..Aile Mahkemesi'nden verilen 11.12.2013 gün ve 527/955 sayılı hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 16.09.2014 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden davalı ... bizzat ve vekili Av. ... ve karşı taraftan davacı ....vekili Av. ... geldiler....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi ... ile ... aralarındaki mal rejiminden kaynaklanan alacak davasının kabulüne dair .... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 06.03.2013 gün ve 2010/748-2013/94 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: KARAR Davacı ... vekili, dava dilekçesinde belirtilen taşınmaz nedeniyle mal rejiminin tasfiyesi ile alacak isteğinde bulunmuştur. Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuştur....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava mal rejiminden kaynaklanan alacak davasıdır. Davalı tarafından istinaf başvurusu yapılırken 220,70 TL istinaf başvuru harcı ve 80,70 TL istinaf karar harcı yatırılmış ise de; kabul edilen katılma alacağı davasının değerine göre; davalının 8.830,36 TL nispi istinaf karar harcı yatırması gerekmektedir. 6100 sayılı HMK'nın 344. maddesine göre; istinaf dilekçesi verilirken, istinaf kanun yoluna başvuru harcı ve tebliğ giderleri de dahil olmak üzere tüm giderler ödenir. Bunların hiç ödenmediği veya eksik ödenmiş olduğu sonradan anlaşılırsa, kararı veren mahkeme tarafından verilecek bir haftalık kesin süre içinde tamamlanması, aksi halde başvurudan vazgeçmiş sayılacağı hususu başvurana yazılı olarak bildirilir. Verilen kesin süre içinde harç ve giderler tamamlanmadığı takdirde, mahkeme başvurunun yapılmamış sayılmasına karar verir....
