DAVANIN KONUSU: Tazminat (Haksız İhtiyati Tedbirden Kaynaklanan) İSTİNAF KARAR TARİHİ: 17/03/2022 Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin TPMK nezdinde ... başvuru numaralı "..." ibareli marka ile ilgili sektörde hizmet verdiğini, davalının Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü nezdinde "..." başlığı altında telif hakkı müracaatında bulunduğunu ve tescil belgesi verildiğini, davalının bu tescilinin haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davalının bu eserin kayıt tescil belgesine dayanarak müvekkili aleyhine Mahkememizin 2020/507 Değişik İş sayılı dosyası ile tespit talebinde bulunduğunu ve alınan rapor neticesinde tedbir kararı verildiğini, müvekkilinin tedbir kararı nedeniyle müşterileri ve tedarikçileri nezdinde çok ciddi itibar kaybına uğradığını, büyük çaplı iş yaptığı kişilerin müvekkili ile alışverişini...
DAVA KONUSU : Tazminat (Haksız İhtiyati Tedbirden Kaynaklanan) KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin TPMK nezdinde 2019/482020 başvuru numaralı "DRY HÜNKAR GURME" ibareli marka ile ilgili sektörde hizmet verdiğini, davalının Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü nezdinde "Muhteşem İkili Aç Bitir Paket" başlığı altında telif hakkı müracaatında bulunduğunu ve tescil belgesi verildiğini, davalının bu tescilinin haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davalının bu eserin kayıt tescil belgesine dayanarak müvekkili aleyhine Mahkememizin 2020/507 Değişik İş sayılı dosyası ile tespit talebinde bulunduğunu ve alınan rapor neticesinde tedbir kararı verildiğini, müvekkilinin tedbir kararı nedeniyle müşterileri ve tedarikçileri nezdinde çok ciddi itibar kaybına uğradığını, büyük çaplı iş yaptığı kişilerin müvekkili...
Diğer yandan, İş Bölümü düzenlemesinin Ortak Hükümler Bölümü'nun 3. maddesi uyarınca, ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbir talepleri yönünden inceleme görevi, uyuşmazlığın aslını çözmeye görevli hukuk dairesine aittir. Bu suretle istinaf incelemesi görevi dairemizde olmayıp, dosyanın geliş tarihinde geçerli bulunan Hâkimler ve Savcılar Kurulu'nun, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk ve Ceza Daireleri arasında yapılan iş bölümüne ilişkin 01/09/2022 tarihli kararı gereğince, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 4.Hukuk Dairesi'nin görevli bulunduğu anlaşıldığından (-iş bölümünün 1. maddesi- tarafların sıfatına bakılmaksızın (tacirler dahil) haksız eylemden kaynaklanan (suç teşkil eden eylemler, haksız haciz, haksız ihtiyati tedbir, haksız şikayet vb. dahil) davalar nedeniyle verilen hüküm ve kararlar-) dosyanın aidiyet kararı verilerek anılan daireye gönderilmesine karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır....
GEREKÇE: Dava, Tazminat (Haksız İhtiyati Hacizden Kaynaklanan) davasıdır. Davalı taraf, cevap dilekçesi ile birlikte yetki itirazında bulunarak yetkili mahkemenin Denizle Asliye Hukuk Mahkemesinin olduğunu ileri sürmüştür. Öncelikle davacı tarafından açılan davanın niteliğini belirlemek gerekir.Davacı haksız haciz sebebiyle maddi ve manevi tazminat talep etmiş olup kanuni dayanağı 2004 sayılı İcra İflas Kanunun 259 maddesinde düzenlemesini bulmaktadır.2004 sayılı İİK’nın 259/1. maddesinde, ihtiyati haczin haksız çıkması halinde, borçlunun ve üçüncü kişilerin bu yüzden uğradıkları bütün zararlardan alacaklının sorumlu olduğu düzenlenmiştir. İhtiyati haciz haksız ve bundan maddi zarar doğmuşsa, alacaklı kusurlu olmasa dahi, zarar görene maddi tazminat ödemekle yükümlüdür....
Davacılar tarafından açılan maddi tazminat davasına ilişkin ihtiyati haciz talebi yönünden ise, uğranılan maddi zararlardan ötürü tazminat alacağı kazanın meydana geldiği tarih itibarıyla istenebilir hale gelmiş olmakla birlikte, davanın geldiği aşamada trafik kazasından kaynaklanan maddi zararın hesabının bilirkişi incelemesini gerektirmesi ve hak edilen tutarın yaklaşık olarak dahi henüz belli olmaması göz önüne alınarak, ihtiyati haciz talebinin maddi tazminat davası yönünden reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır....
DEĞERLENDİRME ve GEREKÇE : Dava, haksız fiilden kaynaklı maddi ve manevi tazminat davasıdır. Talep, haksız fiilden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemi ile açılan davada ihtiyati haciz kararı verilmesi talebine ilişkindir. İstinafa konu ara karar Solhan ASHM'nin 2021/184 E. Sayılı dosyasında verilen 29/12/2021 Tarihli ara kararıdır. İlk derece mahkemesince, ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiş, davacılar vekili tarafından yukarıda yazılı sebeplerle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Dairemizce, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355. maddesi gereğince istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen gözetilerek inceleme yapılmıştır. Vadesi gelmiş ve rehinle temin edilmemiş alacakların zamanında ödenmesinin sağlanması amacıyla borçlunun mallarına geçici olarak hukuken el konulması şeklinde ifade edilebilecek olan ihtiyati haczin, kanunda düzenlenen istisnai hallerde vadesi gelmemiş alacaklar için tatbiki de mümkündür....
GEREKÇE: Dava, hakimlerin hukuki sorumluluğu hukuksal nedenine dayalı maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir. Hakimlerin hukuki sorumluluğu HMK'nun 46-49. maddelerinde düzenlenmiş bulunmaktadır. Yasa'da gösterilen sorumluluk nedenleri, örnek niteliğinde olmayıp; sınırlı ve sayılı durumları ifade etmektedir. Somut olayda, verilen tedbir ve devamına yönelik kararlar nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebinde bulunulmuştur. Dava ile ilgili dosyalar getirtilip incelenmiştir. Davacı yan taşkın ve ölçüsüz biçimde verilen ihtiyati tedbir kararı nedeniyle zarara uğradığını bildirerek iş bu tazminat davasını açmıştır. Gerek 1086 sayılı HUMK gerekse 6100 sayılı HMK’da haksız ihtiyati tedbir kararı verilmesi halinde açılacak tazminat davasının lehine ihtiyati tedbir kararı verilen taraf aleyhine açılabileceğini hükme bağlamıştır. İlk derece mahkemesinin kararları ve yine temyiz incelemesi sonucunda verilen kararlar; nispi birer değer yargısı niteliğindedir....
Maddesinin "(1)İhtiyati haciz istiyen alacaklı hacizde haksız çıktığı taktirde borçlunun ve üçüncü şahsın bu yüzden uğrayacakları bütün zararlardan mesul ve Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 96ncı maddesinde yazılı teminatı vermeğe mecburdur. (2)Ancak alacak bir ilama müstenid ise teminat aranmaz. (3)Alacak ilam mahiyetinde bir vesikaya müstenid ise mahkeme teminata lüzum olup olmadığını takdir eder. (4)Tazminat davası ihtiyati haczi koyan mahkemede dahi görülür." 6100 Sayılı HMK'nın "Tazminat" başlığını taşıyan 399. maddesinin "(1) Lehine ihtiyati tedbir kararı verilen taraf, ihtiyati tedbir talebinde bulunduğu anda haksız olduğu anlaşılır yahut tedbir kararı kendiliğinden kalkar ya da itiraz üzerine kaldırılır ise haksız ihtiyati tedbir nedeniyle uğranılan zararı tazminle yükümlüdür. (2) Haksız ihtiyati tedbirden kaynaklanan tazminat davası, esas hakkındaki davanın karara bağlandığı mahkemede açılır. (3) Tazminat davası açma hakkı, hükmün kesinleşmesinden veya ihtiyati tedbir kararının...
Somut uyuşmazlıkta, zarar haksız eylemden kaynaklandığından tazminat haksız eylemin gerçekleştiği tarihte muaccel hale gelmektedir. Buradaki "muacceliyet" kavramı, alacaklı tarafından talep ve dava edilebilir hale gelmiş olma anlamındadır. Dosyada bulunan bilgi ve belgeler de nazara alındığında haksız fiil (yaralanma) tarihi itibarıyla davacının maddi ve manevi tazminat alacakları muaccel hale gelmiştir. İhtiyati haciz talep edilen davanın ilk açıldığı aşamada zararın miktarının kesin olarak belirlenmesini beklemek hakkaniyetle bağdaşmayacaktır. Bununla birlikte hemen belirtmek gerekir ki trafik kazasından kaynaklanan bedensel zarar tazminatı davası yönünden zararın miktarı, davacının yaralanmasının niteliği, kusurun oranı gibi birçok ölçütün bir arada değerlendirilmesi sonucu saptanabilecektir. Diğer yandan davalı sigorta şirketi yönünden tazminat talebinin kabulü halinde hükmün sonuçsuz kalması olasılığından söz edilemeyecektir....
Buna karşılık, haksız ihtiyati haciz koyduran alacaklının kusursuz sorumluluğu sadece maddi tazminat bakımından olup, manevi tazminat yönünden BK’nın 49. maddesindeki koşulların oluşması gerekir. Bu maddeye dayalı sorumluluk ise kusura dayalıdır. Bu itibarla, alacaklının kötüniyetli veya iyiniyetli olup olmadığı da sonuca etkili olup, ağır olmasa da kusurlu olması da gerekmektedir. (Bkz. Prof...., İcra ve İflas Hukuku, Ankara, 1993, Cilt 3, Sh.2583 v.d). Haksız yere bir kimsenin mallarının haczettirilmesi, o kimsenin ticari itibarına saldırı teşkil eden ve BK'nın 49. maddesi gereğince manevi tazminat ile sorumlu tutulmayı gerektiren bir davranıştır. Bu kapsamda ihtiyati haciz kararı verilen dosyada davalının, davacının......
