ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 10/01/2022 NUMARASI : 2021/106 ESAS DAVA KONUSU : KURUM İŞLEMİNİN İPTALİ, ÇEKİŞMENİN GİDERİLMESİ, BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİ KARAR : Denizli 5. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2021/106 Esas sayılı 10/01/2022 tarihli ara kararı aleyhine davalı kurum vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuş ve talebin süresinde olduğu anlaşılmakla; yapılan istinaf incelemesi sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA :Davacı vekili tarafından ilk derece mahkemesine verilen dava dilekçesinde özetle; davalı kurum tarafından yapılan 4.043.353,27 TL kesinti işleminin taraflar arasındaki sözleşme, SUT ve yürürlükteki mevzuata aykırı olduğunu beyanla, kurum işleminin iptalini, çekişmenin giderilmesini, borçlu olmadığının tespitini ve kurum işleminin tedbiren durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ ARA KARARININ ÖZETİ : Denizli 5....
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 02.03.1978 tarihinde ... adlı şahısla evlendiği ve 13.09.2000 tarihinde ise anlaşmalı olarak boşandığı ve 1981 yılında vefat eden babasından dolayı davacıya yetim aylığı bağlandığı, davacının boşandığı eşiyle beraber yaşadığı tespit edildiğinden Kurum tarafından davacının yetim aylığının 01/11/2008 tarihi itibariyle kesildiği, davacının söz konusu Kurum işleminin iptali için dava açtığı, ......
Dava, 15.05.2009 tarihli ödeme emrinin iptali ile borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkeme, hak düşürücü süre nedeniyle iptal davasının reddine, menfi tespit davasının ise tefriki ile ayrı bir esasa kaydedilmesine biçiminde hüküm tesis etmiştir. Hükmün, davacı mirasçılar avukatı ile davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi....
İstinaf Yoluna Başvuranlar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. B. İstinaf Sebepleri Davalı Kurum vekili istinaf başvurusunda; 506 sayılı Kanun'un 63 üncü maddesi uyarınca yaşlılık aylığı almakta iken çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıklarının kesileceğinin öngörüldüğünü, Kurum işlemlerinde hukuka aykırılık bulunmadığını ileri sürmüş ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. C. Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararı yerinde bulunarak istinaf isteminin reddine karar verilmiştir. V. TEMYİZ A. Temyiz Yoluna Başvuranlar Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur. B. Temyiz Sebepleri Davalı Kurum vekili temyiz dilekçesinde; kurum işleminin yerinde olduğunu belirterek kararının bozulmasını talep etmiştir. C. Gerekçe 1....
Bu durumda davacı Kurum ünitesine itiraz etmeyip, dava da açmayarak Kurumun prim ve gecikme zammı tahakkukuna ilişkin işleminin kesinleşmesine neden olmakla, sonradan söz konusu Kurum işleminin iptali ile ile ilgili menfi tespit davasının dinlenebilmesi mümkün değildir. Bu nedenle davanın reddi yerine kabulüne karar verilmisi isabetsiz olmuştur. b) Sosyal Güvenlik Kurumu müfettişince saptanan bildirim dışı kalmış işçilik nedeniyle tahakkuk ettirilen idari para cezasının iptali ve yersiz ödemenin tahsiline ilişkin isteme gelince; 17.07.1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 140. maddesinin 09.05.2007 tarih ve 5655 sayılı Yasa ile değişik şekline göre "idari para cezaları ilgiliye tebliğ edilmekle tahakkuk eder ve tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde Kuruma ödenir veya aynı süre içerisinde Kurumun ilgili ünitesine itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur....
Eldeki gibi sigortalılık hizmetleri ve ücret tespitine ilişkin davalarda elde edilecek hükmün uygulayıcısı konumundaki davalı Kurum tarafından yerine getirilebilmesi için, husumetin doğru kimselere yöneltilerek davaya devam edilmesi gereklidir. Eldeki davada da, her ne kadar Kurumca davacı şirkete çıkartılan fark prim borcuna ilişkin işlemin iptali ve menfi tespit istemi mevcut ise de, verilecek karar sonrasında, dava dışı sigortalının da prim talep edilen dönemler bakımından hangi ücretle çalıştığının tespiti söz konusu olacaktır. Dolayısıyla dava sonunda verilecek karar dava dışı sigortalının da hak alanını etkileyecek olup, Mahkmece bu sigortalının da HMK 124. maddesi gereğince, davaya dahil edilmesi, savunma ve delillerinin toplanması ve sonrasında bir karar verilmesi gerekmektedir. O hâlde, davalı Kurum avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm sair yönleri incelenmeksizin bu nedenle bozulmalıdır....
Ne var ki; kesilen ölüm gelir ve aylığının yeniden bağlanması istemli olarak davalı tarafından açılan davada ayrıca “...yersiz ödendiğinden bahisle tahsili istenen borç kadının iptali...” isteminin de bulunduğu ve davanın ... Asliye Hukuk (İş) Mahkemesinin 30.03.2012 gün 659 / 189 sayılı ilamı reddine karar verilerek kesinleştiği anlaşılmaktadır. Söz konusu dava esas itibariyle menfi tespit niteliğinde olup; menfi tespit davasındaki red kararı eda hükmünü içeren bir ilam niteliğinde değildir. Ancak menfi tespit davasının reddi durumunda davaya konu iptali istenen alacağın mevcut olduğunun maddi anlamda kesin olarak belirlenmesi sonucunu doğurur. Somut olayda; davalı hak sahibinin boşandığı eşi ile fiilen birlikte yaşamaya devam ettiği maddi olgusu ile kendisine ödenen gelir ve aylıkların yersiz olduğunun belirlenmesi açısından kesin delil niteliğindedir....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, yaşlılık aylığını iptal eden Kurum işleminin iptali ile yaşlılık aylığının kesildiği tarih itibarıyla bağlanması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, uyulan bozma ilamı sonrası davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. İnceleme konusu davada; davacının 28/09/2007 ila 10/08/2009 tarihleri arasındaki 581 günlük çalışmasının iptali yönündeki davalı kurum işleminin iptaline, 19/09/2011 tarihi itibariyle maaşının durdurulmasına ilişkin davalı kurum işleminin iptali ile ödenmeyen maaşların ödeme gününden itibaren yasal faizi ile birlikte davacıya ödenmesine dair hüküm verildiği, ancak dosya içeriğinde davacının SGK şahsi sicil dosyasının bulunmadığı anlaşılmıştır....
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı Kurumun, 25/12/2017 tarihli ve 2017/İA/205 sayılı denetmen raporuna istinaden, davacının fiili olarak çalışmadığı halde adına sigortalılık bildirimi yapıldığı gerekçesiyle davacı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilere yapılan sağlık yardımlarını davacıdan talep ettiğini ve davacının emekli maaşından her ay bu nedenle kesinti yaptığını, Kurum işleminin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, davacının sahte sigortalılığının söz konusu olmadığını belirterek Kurum işleminin iptali ile davacının borçlu olmadığının tespitine, davacının yaşlılık aylığından yapılan kesintilerin dava süresince tedbiren durdurulmasına ve geriye dönük yapılan kesintilerin iadesine karar verilmesini talep etmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 15/07/2021 NUMARASI : 2021/221 ESAS DAVA KONUSU : ÇEKİŞMENİN GİDERİLMESİ, İŞLEM İPTALİ, MENFİ TESPİT, İHTİYATİ TEDBİR KARAR : Antalya 2....
