KARAR Davacılar, 2.8.1994 başlangıç tarihli 10 yıl süreli kira sözleşmesi ile davalının kiracı olup ödenen kiranın emsal ve rayice göre çok düşük kaldığını , edimler arasındaki dengenin aleyhine katlanılamaz ölçüde bozulduğunu ileri sürerek, aylık kiranın dava tarihinden itibaren 2.000,00 YTL. olarak uyarlanmasına karar verilmesini istemiştir. Davalı, uyarlama koşullarının oluşmadığını savunarak, davanın reddini dilemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kira bedelinin indirilmesi istemine ilişkin davada Ümraniye 2. Sulh Hukuk ile 2. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Dava, kira bedelinin uyarlanması istemine ilişkindir. Dosya kapsamında, davanın 22/02/2007 tarihinde Asliye Hukuk mahkemesine açıldığı, taraflar arasında 01/02/2006 tarihinde geçerli kira sözleşmesi bulunduğu, aylık 2755.- YTL. olan kira bedelinin kiralanan dükkandaki bazı ayıplar nedeniyle 2000.- YTL. ye indirilmesinin istendiği anlaşmaktadır. Kiralanandaki ayıp nedeniyle kira bedelinin giderilmesi (uyarlama) davasında görev değere göre belirlenir. Somut olayda; bir yıllık kira bedeli ve dava tarihi gözetilerek uyuşmazlığın Adliye Hukuk Mahkemesine çözümlenmesi gerekir....
Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davacı vekili dava dilekçesi ile; davacı kooperatifin malik olduğu taşınmazı, davalı şirkete 20.10.1999 başlangıç tarihli yazılı kira sözleşmesi ile 15 yıllığına aylık 471,00 TL bedelle kiraya verdiğini, sözleşmede yıllık artışın her yıl mayıs ayında DİE'nin açıkladığı oranlar nispetinde olacağının kararlaştırıldığını, ancak zaman içinde meydana gelen ekonomik değişimler, yüksek enflasyon, hayat şartlarının ağırlaşması nedeniyle artışlar nedeniyle 2.200 TL'ye olaşan kira bedelinin çok düşük kaldığını iddia ederek,kira bedelinin 01.05.2007 tarihinden itibaren aylık 5.000 TL olarak uyarlanmasını talep ve dava etmiştir.Davalı vekili cevap dilekçesi ile; uyarlama şartlarının bulunmadığını savunarak, davanın reddini dilemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kira tesbiti davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R Davacı, maliki olduğu taşınmazı 1.12.2005 tarihinde 5 yıl için davalı şirkete kiraladığını, 1.12.2008 tarihinden itibaren yeni dönem kira parasının 3000 TL olması gerekirken 400 TL olarak ödendiğini ileri sürerek aylık kiranın 1.12.2008 tarihinden itibaren 3000 TL olarak uyarlanmasını istemiştir. Davalı, uyarlama koşullarının bulunmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir....
Mahkemesinin 2010/406 Esas sayılı dosyasında 01.08.2011 tarihinden itibaren kira bedelinin uyarlanması (tespiti) istenmiştir. Bu dosyada istenen kira bedeli bir önceki yılın kira bedeli olduğundan, dava konusu döneme ilişkin kira bedeli buna göre belirlenecektir. Bu nedenle mahkemece bu dava sonucunun bekletici mesele yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. '' gerekçesi ile verdiği bozma kararına karşı mahkemece '' ... .... Asliye ... Mahkemesinde görülen davanın kira bedelinin uyarlanması için açıldığı ve söz konusu davada 01.08.2010 tarihinden itibaren uyarlama yapılmasının istendiği işbu davada ise talebin ait olduğu dönemin 01.08.2012 tarihinden itibaren geçerlilik kazanacağı dolayısıyla her iki davanın konusunun farklı dönemlere ait olduğu kaldı ki Asliye ......
Sulh Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 06/03/2014 NUMARASI : 2013/579-2014/155 Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira uyarlama davasına dair karar, davacı. tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına ve uyuşmazlıkla uyarlama koşullarının oluşmadığının anlaşılmasına göre yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA ve aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenden alınmasına, 25/05/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki uyarlama davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesinin kısa süreli (8 ay süreli) olup, kısa süreli sözleşmelerde uyarlama talebinde bulunamıyacağının anlaşılmasına göre yerinde olmayan bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda dökümü yazılı 1.60 TL kalan harcın temyiz edenden alınmasına, 19.1.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Noterliği 14/03/2007 tarih ve 2402 yevmiye numaralı kira sözleşmesi ile taşınmazın boş arsa olarak kiralandığı, davacının taşınmazın üzerine düğün salonu olarak kullanmak üzere bina inşa ettiğini, davalının davacıya ait binayı ipotek vermesi ve satış işlemlerine başlanması nedeniyle davacı, kira bedellerini ödemekte güçlük çektiği için davalı tarafından davacı aleyhine kira bedellerinin ödenmemesi nedeniyle icra takibi başlatıldığını, Düzce İcra Müdürlüğü 2019/13919 Esas sayılı dosyası ile davalı 2019 yılı kira bedelini 6.200TL olarak talep ettiğini, davacı tarafından hem kira bedeline hem de borca itiraz edildiğini, icra takibine itiraz üzerine açılan Düzce 2. Sulh Hukuk Mahkemesi 2019/896 Esas sayılı dosyasında da davalı 2019 yılı kira bedelini 6.200 TL olarak talep ettiğini, davacı tarafından kira bedeline de itiraz edilmiş olduğundan taraflar arasında kira bedeli ihtilaflı durumda olduğunu, Düzce 2....
Uyarlama davalarına ilişkin ilkeler, uyarlama koşullarının var olup olmadığı araştırılmadan hüküm kurulmaz. Mahkemece yapılacak iş, resmi kurumlardan enflasyonun oran ve seyri araştırılmalı,bununla birlikte kiralananın kullanım sahası,nitelikleri bulunduğu mevki, konumu emsal kira paraları, sözleşmenin kurulduğu, davanın açıldığı tarih itibariyle vergi ve amortisman giderleri, artış oranı ve diğer makul ve normal objektif etkenler yerinde uzman bilirkişiler aracılığıyla incelenmeli, böylece belirlenecek uygun durum baz kabul edilmeli,daha sonra hal ve şartların değişmesi nedeniyle kiracıya ne miktarda mükellefiyet yüklenebileceği tartışılmalı, kira parası tarafların amacına uygun objektif iyiniyet, hakkaniyet ve nesafet kurallarının elverdiği ölçüde ve düzeyde, aşırı olmayan, tahammül edilebilir bir seviyeye getirilmeli, sonuçta tüm dayanakları belirtilmiş,gerekçeli karar verilerek sözleşmedeki intibak boşluğu doldurulmalıdır....
Bunun mümkün olmaması hâlinde borçlu, sözleşmeden dönebilir; sürekli edimli sözleşmelerde ise kural olarak, fesih hakkını kullanır.” denilerek uygulamada kabul edilen uyarlama davasının yasa maddesi haline getirildiği belirtilmiştir. Mahkemece, dava konusu kiralanan taşınmaza ilişkin aylık kira bedelinin 01/12/2015 tarihi itibariyle 10.200 TL olarak tespitine karar verilmiş ise de, davacının davadaki talebi kira bedelinin uyarlanmasına ilişkindir....
