HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/1084 KARAR NO : 2022/1096 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : SİLİFKE SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 02/02/2022 (Ara Karar) NUMARASI : 2021/470 ESAS (DERDEST) DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Silifke Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 02/02/2022 tarih ve 2021/470 Esas sayılı ara kararı ile kurulan hüküm nedeniyle davacı vekilinin istinaf başvurusu ile ilgili yapılan esas incelemesinde; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA DİLEKÇESİNDE ÖZETLE : Dava konusu Mülkiyeti Belediyeye ait Atakent Mahallesi Alparslan Türkeş Bulvarı No:113/B adresindeki kafede kiracı olan Salim Duman ve belediye arasında imzalanan 17/06/2020 başlangıç tarihli kira sözleşmesine ilişkin 3. ve 4....
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; uyarlama davasının şartlarının oluşmadığını, dosyaya sunulan sözleşmenin 2014 yılına ait olduğunu, aylık kira bedelinin 7.200,00 TL olmadığını, 2019 yılı için aylık 12.450,00 TL, 2020 yılı için 14.340,00 TL, 2021 yılı aylık kira bedelinin 16.100,00 TL olarak belirlendiğini, davacı tarafın toplam kira borcunun 196.800,00 TL olduğunu, kira bedelinin düşük gösterilerek açıldığından eksik yatırılan harcın ikmal edilmesi gerektiğini, açılan davanın kira borcunun ödenmediği dönemde açılmadığını, daha sonra açılarak müvekkilinin ekonomik mahfına sebebiyet verecek şekilde sonradan açıldığını, geçmişe dönük kira bedellerine uyarlama talep etmenin mümkün olamayacağını, davacı tarafın sivil toplum kuruluşu olduğunu, iş hacminin düşmesi durumunun olamayacağını, davacının taleplerinin hukuki dayanağının bulunmadığından davanın reddine karar verilmiştir....
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalıya ait akaryakıt istasyonunda 23/11/2010 tarihinde tapuya şerh edilen 10 yıl süreli sözleşme ile kiracı olduğunu sözleşmede yıllık kira bedelinin 350.000 TL+KDV olarak kararlaştırıldığını davacının sözleşmenin imzası sırasında davalıya on yıllık kira bedeline mahsuben 1.700.000 TL +KDV kira parası ödediğini bu ödenen miktar dışında ayrıca her yıl 180.000.000 TL+KDV 'nın ödenegelediğini 01/01/2011 tarihinden itibaren ödenen kira parasının kiralananın ticari ,iktisadi önemi, çevre durumu, istasyonda LPG olmaması , çevreye pekçok yeni istasyon açılması ...' e yeni çevre yolları inşa edilmesi; piyasa koşulları, şehrin ekonomik yönden gerilemesi ve diğer etkenler nedeniyle davacının zarar etmeye başladığını ve kira miktarının katlanılmaz hale geldiğini belirterek 01/01/2014 tarihinde başlayacak dönem yıllık kira parası 350.000 TL+KDV den 180.000 TL+KDV 'nin indirilerek 170.000 TL+KDV olarak belirlenmesini talep etmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/351 KARAR NO : 2022/256 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : BANDIRMA SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 04.05.2021 NUMARASI : 2021/546 ESAS DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 01.05.2017 tarihli kira sözleşmesi ile kiracı olduğunu, son aylık kira bedelinin 35.882,00 TL olduğunu, pandemi nedeniyle iş yerinin kapalı kaldığını ve bu durumun mücbir sebep oluşturduğunu belirterek kira bedelinin 5.000,00TL'ye indirilmek suretiyle uyarlanmasını ve bu konuda ihtiyati tedbir verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesince 04.05.2021 tarihli tensip zaptının 20 numaralı bendi ile davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/351 KARAR NO : 2022/256 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : BANDIRMA SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 04.05.2021 NUMARASI : 2021/546 ESAS DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 01.05.2017 tarihli kira sözleşmesi ile kiracı olduğunu, son aylık kira bedelinin 35.882,00 TL olduğunu, pandemi nedeniyle iş yerinin kapalı kaldığını ve bu durumun mücbir sebep oluşturduğunu belirterek kira bedelinin 5.000,00TL'ye indirilmek suretiyle uyarlanmasını ve bu konuda ihtiyati tedbir verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesince 04.05.2021 tarihli tensip zaptının 20 numaralı bendi ile davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmiştir....
Ödeme emrine itiraz sebepleri kira sözleşmesine itiraz veya kira sözleşmesi dışındaki itirazlar şeklinde ikiye ayrılır. İİK’nın 269/b-1 maddesinde kira sözleşmesine itiraz ve sonuçları düzenlenmiştir. Kira sözleşmesine itiraz, borçlunun (alacaklının iddia ettiği) kira sözleşmesinin varlığını inkâr etmesidir, yani kabul etmemesidir (reddetmesidir). Alacaklı sözlü bir kira sözleşmesinin varlığını iddia ediyorsa, borçlunun böyle bir (sözlü) kira sözleşmesini inkâr etmesi (kabul etmemesi), kira sözleşmesine itirazdır. Alacaklı yazılı bir kira sözleşmesine dayanmakta ise, borçlu kiracının bu sözleşmede kendisine izafe olunan imzayı inkâr etmesi (kabul etmemesi) kira sözleşmesine itirazdır (İİK m. 269/b,1)....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/960 KARAR NO : 2021/1700 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : TAVŞANLI SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 02/12/2020 NUMARASI : 2018/421 ESAS 2020/1316 KARAR DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Kavaklı Mah. Sağlık Cad....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1999/409 Esas sayılı dosyası ile görüldüğünü, çevredeki gayrimenkullerin değerlerinin yükseldiğini, ödenmekte olan kira bedelinin çok düşük kaldığını ileri sürerek; 16/05/1999 tarihinden itibaren davaya konu gayrimenkulün yıllık kira bedelinin 300.000TL olarak uyarlanmasını istemiştir. Davalı; çevredeki gayrimenkullerin değerlerinin yükselmiş olmasının yada kira bedelinin düşük kalmasının uyarlama sebebi olmadığını, mezkur yere ait kira uyarlamasının Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1995/902 Esas sayılı dosyasıyla yapıldığını, bir daha uyarlama yapılamayacağını, davacı tarafın her yıl dava açtığını, uyarlama davalarında geriye dönük artırma talebinde bulunulamayacağını, 16/05/1999 tarihinden itibaren uyarlama talep edilemeyeceğini, talep edilen miktarın fahiş olduğunu, somut olayda uyarlama şartlarının gerçekleşmediğini, savunarak; davanın reddini istemiştir....
Uzun süreli kira sözleşmelerinde edimler arasındaki dengenin aşırı bozulması ve sözleşmenin taraflar açısından çekilmez hale gelmesi durumunda kira parasının günün ekonomik koşullarına uyarlanması için her zaman “ uyarlama “ davası açılabilir. Mahkemece yapılacak iş; az yukarıda açıklanan uyarlama davalarında uygulanması gereken kurallar belirtildiği şekilde tek tek ortaya konulmalı ve konularında uzman üç kişilik bilirkişi kurulundan ( inşaatçı- emlakçı- kira bilirkişi), tüm bu veriler kiralananın niteliği, kullanma alanı, konumu, çevresi, bölgedeki kira parasını etkileyecek normalin üstündeki imar ve ticaret değişiklikleri emsal kira paraları, vergi ve amortisman giderlerindeki artışlar, azalışlar dikkate alınarak bir rapor alınmalı ve hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir....
Kira sözleşmesinde kiranın aylık 5.0000.000.000 TL. olduğu, yıllık kiranın peşin ödeneceği ve her yıl kiranın DİE toptan eşya fiyatı endeksine göre artacağı kararlaştırılmıştır. Uyarlama davalarının kabul edilebilmesi için, sözleşmenin kurulduğu tarihten sora geçen süre içinde gerek taşınmazın bulunduğu çevrede gerekçe kira bedellerinde çok büyük değişikliklerin olması gerekir. Kira sözleşmesinin yapılmasından sonra çevrede bu nitelikte olağanüstü bir gelişme olduğu, çevrenin ticari yönden çok geliştiği davacı tarafından kanıtlanamadığı gibi, iktisadi bir krizin olmadığı, 19.2.2007 tarihli bilirkişi raporunu da da belirtildiği gibi doların %5,45 auronun %43,88 kiraların %59,22 oranında arttığı, yani döviz ve yabancı paralarda ve kiralara çok büyük katlanılamayacak değişiklik olmadığı anlaşılmaktadır. Öyle olunca uyarlama şartları gerçekleşmediğinden davanın reddine karar verilmelidir....
