; önceki sözleşmede öngörülen yıllık %50 kira artış şartı önceki sözleşmede olduğu gibi aynen geçerliliğini korumuş olsada kira başlangıç tarihi ve kira miktarı artırılmak suretiyle yeniden belirlenmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira sözleşmesinin uyarlanması Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira sözleşmesinin uyarlanması davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava kira bedelinin ve kira sözleşmesindeki artış hükmünün değişen şartlar nedeniyle uyarlanması istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne, 23.02.1993 tarihli kira sözleşmesinin dava tarihinden itibaren aylık kira bedelinin 2.702,31 TL olarak ve sözleşmenin %50 kira artışına ilişkin hükmünün ise "yıllık kira artışının , bir yıl önceki yıl sonu itibari ile gerçekleşmiş (Aralık ayına göre) tüfe artış oranının %71,43'ü şeklinde uyarlanmasına karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde yıllık 1.800 TL olan kiranın 2008 yılı için rayiç kira olarak uyarlanması istenilmiştir. Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 1.25 TL bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine, 24.02.2011 günü oybirliğiyle karar verildi....
İstinaf Sebepleri Şubat 2020 tarihine kadar kira bedellerinin tamamının eksiksiz olarak ödendiğini, mart 2020 tarihinde covid-19 salgını nedeniyle işletmelerin faaliyetlerinin geçici olarak durdurulduğunu, 02.03.2020, 24.07.2020, 12.10.2020 ve 02.11.2020 tarihlerinde yaptığı ödemelerin dikkate alınmadığını kira bedellerinin uyarlanması için ... ... 12. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2021/157 Esas sayılı dosyasında dava açtığını, işbu davada müvekkil şirketin kapalı olduğu dönemlerde kira bedeli ödememesi ve diğer kira dönemleri için 15.000,00 TL kira bedeli tespitinin talep edildiği, uyarlama davasında çıkacak sonuca göre temerrüt durumunda değişiklik olabileceğini beyan ederek, dosyanın bekletici mesele yapılmasını ve kararın kaldırılmasını istemiştir. C....
KARAR Davacı, tarla vasıflı taşınmazı davalı idareden 49 yıllığına kiraladığını,taraflar arasındaki kira sözleşmesinin 7. maddesinin a bendinde, üçer yıllık dilimlere ayrılan sözleşmenin ilk yıl kira bedellerinin davalı idarece belirleneceğini, devam eden 2. ve 3. yılların kira bedellerinin ise Maliye Bakanlığı'nın her yıl yayınladığı Devlet İhaleleri Genelgesi'nde belirtilen artış oranının bir önceki yıl kira bedeline uygulanarak bulunacak miktarın bir önceki yıl kira bedeline ilave edileceğinin ön görüldüğünü, davalı idarenin 2013 yılı üç yıllık dilimin ilk yıl kira bedelini objektif olmayan bir oranla 2012 yılında 14.670,00 TL olan kira bedeline kötü niyetle fahiş bir oran uygulayarak 2013 ilk yıl kira bedelinin 82.860,00 TL olarak talep ettiğini, davalının uzun erimli kira sözleşmesinde ilk yıl kira bedelini belirleme yetkisini kötüye kullandığını, bu nedenlerle davanın kabulü ile 2013 yılı kira bedelinin 16.170,00 TL olarak uyarlanmasına, kiranın uzun erimli olması nedeniyle bilirkişi...
nun 344.maddesinde düzenlenmiş olup, kira sözleşmesinde hüküm bulunmayan hallerde kiranın ne şekilde arttırılacağı maddenin ikinci fıkrasında öngörülmüştür. Öte yandan, TBK.'nun 138.maddesi tarafların edimleri arasında fahiş fark oluşması durumunda sözleşmenin uyarlanmasını düzenlemektedir. Açılan bu dava kiranın uyarlanması istemi ile açılmıştır. TBK.'nun 138.maddesi uyarınca uyarlama koşullarının oluşup oluşmadığı yapılacak yargılamada belirlenecektir. Öte yandan, davanın ve uyuşmazlığın esasını halleder şekilde ihtiyati tedbir kararı verilemez. Bu durumda mahkemece ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun olup dairemizce istinaf isteminin esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira parasının uyarlanması Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira parasının uyarlanması davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira parasının uyarlanması istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir....
Kiraya veren TBK'nun 344/2 veya TBK'nun 344/3 maddeleri kapsamında kira tespiti isteyebileceği gibi TBK'nun 138.maddesi kapsamında kiranın uyarlanmasını talep edebilir. Kira tespiti ve kiranın uyarlanması birbirinden farklı davalar olup, yasal dayanak ve koşulları farklıdır. Her ne kadar hukuki tavsif hakime ait ise de davacının dava dilekçesinde açık bir şekilde kiranın uyarlanmasını talep etmesi, kira tespiti taleplerinin yeni dönem başlangıcından itibaren geçerli olmasına rağmen davacının uyarlama davasında olduğu üzere dava tarihinden itibaren kiranın uyarlanmasını istemiş olması ve dava dilekçesinde işlem temelinin çöktüğü gerekçesine yer vermesi karşısında açılan bu davanın kira tespiti davası olarak vasıflandırılması mümkün olmayıp, davanın TBK'nun 138.maddesi kapsamında kiranın uyarlanmasına yönelik olduğu kabul edilmelidir....
nun 138.maddesi uyarınca kira bedelinin pandemi nedeniyle uyarlanması talebine ilişkindir. Dairemizce 2020 yılından itibaren tüm dünyada ve ülkemizde yaşanan Covid-19 pandemi sürecinin kira sözleşmelerine etkisi ve ödenmesi gereken kira bedelinin TBK.'nun 138.maddesi kapsamında uyarlanması koşulları değerlendirilmiştir....
Buna göre kira tespit davasını kiraya veren açabileceği gibi tarafların yeni dönemde uygulanacak kira bedeli konusunda anlaşamamaları halinde kiracının kira tespit davası açmakta hukuki yararının bulunduğu kabul edilmelidir. Ancak TBK'nun 344.maddesindeki kira tespitine ilişkin bu düzenlemeler kiranın arttırılmasına ilişkindir. Yargıtay 3.Hukuk Dairesinin 12.11.2002 tarih 11937/13210 sayılı vb.kararlarında açıklandığı üzere hak ve nesafet kuralına göre belirlenen yeni dönem kira bedeli endekse göre belirlenen miktardan aşağı olamaz. Endekse göre belirlenecek kira parasının da altında olacak şekilde hak ve nesafet uygulanmak suretiyle düşük kira parası saptanması 18.11.1964 gün 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararına ve orada vurgulanan hak ve nesafet ilkesine aykırıdır. Kiracı, TBK'nun 344.maddesine dayanarak endeks ile belirlenen kira miktarından daha düşük bir kira tespitini ve kiranın bu şekilde indirilmesini talep edemez....
