"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağı ... ile ... aralarındaki katılma alacağı ve değer artış payı alacağı davasının kısmen kabulüne dair ... 4. Aile Mahkemesi'nden verilen ... sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: KARAR Davacı ... vekili, evlilik birliği içerisinde edinilen davalı adına kayıtlı taşınmaz yönünden fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmak üzere 20.000,00 TL alacağın faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir. Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 16.796,80 TL katılma alacağının karar tarihinden itibaren faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, değer artış payı alacağına ilişkin istemin reddine karar verilmiştir....
Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK mad.229) ve denkleştirmeden (TMK mad.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK mad.219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK mad.231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK mad.236/1). Katılma alacağı, Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur. Artık değere katılma alacağı miktarı hesaplanırken, mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan malların, bu tarihteki durumlarına göre, ancak tasfiye tarihindeki sürüm (rayiç) değerleri esas alınır (TMK mad.227/1, 228/1, 232 ve 235/1). Yargıtay uygulamalarına göre, tasfiye tarihi karar tarihidir. Belirli bir malın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden kimse, iddiasını ispat etmekle yükümlüdür....
Mahkemece, davacının davasının kısmen kabulüne, 189.747,51-TL alacağın (değer artış payı+katılma alacağı) karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2-Davalı vekilinin tasfiyeye konu 13334 parseldeki 19 nolu bağımsız bölüme yönelik temyiz itirazlarına gelince; Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir(6100 sayılı HMK 33. m). İddianın ileri sürülüş şekline göre tasfiyeye konu taşınmaz yönünden dava, değer artış payı ve artık değere katılma alacağı isteklerine ilişkindir....
Mahkemece, davanın kısmen kabulü kısmen reddiyle, 4449 ada 1 parselde 2 nolu bağımsız bölüm yönünden feragat nedeni ile reddine, davacı (mirasçı) ... yönünden davanın açılmamış sayılmasına, davacıların katkı payı alacağı taleplerinin reddine, davacı (mirasçı) ... ve... Çalışıyor lehine 1.062,50'şer TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Davacı (mirasçı) ... yönünden herhangi bir karar verilmemiştir. Hüküm davacılar (mirasçılar) ... ve... Çalışıyor vekili tarafından temyiz edilmiştir. Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 sayılı HMK mad. 33). İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, katkı payı alacağı ve artık değere katılma alacağı isteğine ilişkindir. Taraflar arasındaki mal rejimi 28.05.2009 tarihinde açılan boşanma davası ile sona ermiştir....
Değer artış payı alacağı talep edebilmek için, parasal ya da para ile ölçülebilen maddi veya hizmet değeriyle katkıda bulunulmalıdır Yine, Dairenin kararlarında açıklandığı üzere, edinilmiş mallara katılma rejiminin devam ettiği sırada eşlerden biri adına edilen edinilmiş malda diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı bulunmaktadır. Artık değere katılma alacağı eklenecek değerlerden (TMK m. 229) ve denkleştirmeden (TMK m. 230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere eşin edinilmiş mallarının (TMK m. 219) toplam değerinden bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan değerin (TMK m. 231) yarısı üzerinde diğer eşin alacak hakkıdır (TMK m. 236/1). Katılma alacağı yasadan kaynaklanan bir hak olduğundan talepte bulunan eşin gelirinin olması veya söz konusu malvarlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunması gerekmemektedir....
Mahkemece, davanın kabulü ile, 74.876,55 TL katkı payı alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalı ve dahili davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir. Hüküm, bir kısım dahili davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Mal rejiminin tasfiyesi sonucunda belirlenecek artık değere katılma alacağı, terekeye ait borç olup, mirasçıların miras paylaşımından önce ödenmesi gerektiği kabul edilmektedir. ... ait borç ödendikten sonra kalan miktar, mirasçılar arasında miras payları oranında paylaşılır. ... borçlarından bu sıfatını kaybetmemiş tüm mirasçılar, kişisel olarak (4721 s.lı TMK m. 599/2) ve müteselsilen (TMK m. 641) sorumludurlar. Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde, davalının mirasçısı olan ... ...'ın mirası reddettiği, mirası ret nedeni ile mirasçı olan ... ... (...), ..., ..., ..., ... ve ...'ın mirası ret süresi beklenmeden karar verildiği anlaşılmaktadır....
Ancak dava konusu taşınmazların mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde edinilmeleri ve bu konudaki isteğin de katkı payı alacağı niteliğinde olması karşısında edinilmiş mallara katılma rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak hakları bakımından kullanılabilecek TMK.nun 239.maddesinin eldeki olayda katkı payı alacağı ile ilgili olarak uygulanabilme imkanı bulunmamaktadır. Davalının açıklanan hususlara yönelen temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak, dava konusu taşınmazlar bakımından edinme tarihleri itibarıyla davacının isteği katkı payı alacağı niteliğindedir....
İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, artık değere katılma alacağı isteğine ilişkindir. Mal rejiminin devamı süresince, bir eşin sahip olduğu edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı vardır. Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK mad.229) ve denkleştirmeden (TMK mad.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK mad.219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK mad.231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK mad.236/1). Katılma alacağı, Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi ... ile ... aralarındaki katkı payı alacağı ve katılma alacağı davasının kabulüne dair .... 6. Aile Mahkemesi'nden verilen 29.12.2014 gün ve 1056/984 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş isede duruşma isteği pul yokluğundan red olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: KARAR Davacı ... vekili, dava dilekçesinde belirtilen taşınmazlar nedeniyle mal rejiminin tasfiyesi ile alacak isteğinde bulunmuştur. Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davacının davasının kabulü ile, 55.000-TL katılma alacağının (bu alacağın 17.500-TL'sine dava tarihinden itibaren, 37.500-TL'sine ise ıslah tarihi olan 11.12.2014 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte) davalıdan tahsiline karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
talep etme haklarının saklı kalması kaydıyla şimdilik 20.000,00- TL alacağın (katkı payı alacağı için dava tarihinden, değer artış payı ve katılma alacağı için karar tarihinden itibaren hesaplanacak faizi ile birlikte) davalıdan alınarak davacıya verilmesini istemiştir....
