Asıl dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil, birleşen dava ise sözleşmenin geriye etkili feshi ile gecikme tazminatının tahsili istemlerine ilişkindir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davada davacı-birleşen davada davalı yüklenici vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir. 2- Asıl davada davacı yüklenici kendisine verilmesi gereken 3 adet tapunun arsa sahibi adına olan kaydının iptali ile adına tescilini, birleşen davada davacı arsa sahibi ise sözleşmenin geriye etkili olarak feshi ile gecikme tazminatının tahsili isteminde bulunmuştur. Mahkemece asıl davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne, sözleşmenin geriye etkili olarak feshi ile gecikme tazminatına hükmedilmiştir....
YANIT : Davalı vekili yanıt dilekçesinde özetle: "Taşınmaz üzerindeki eski binanın, davacı arsa sahibinin riskli yapı olması nedeniyle 20/10/2017'de Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'ne başvurması, idarenin riskli yapı tespiti ve yıkım izni vermesi üzerine 15/02/2018 tarihinde yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmesi nedeniyle 20/04/2018 tarihinde davalı şirketçe yıktırıldığını, masraflarını da davalının ödediğini, riskli yapının zaten yıkılacağını, davacının kat karşılığı inşaat sözleşmesinden önce binayı tahliye edip kiraya çıktığı için 6306 Sayılı kanun gereği kira yardımı da aldığını, bina yıkımından dolayı zararı olmadığını, davalı T6 2018 yılındaki enflasyon ve inşaat maliyetlerinin artması nedeniyle sözleşmeyi askıya alıp inşaat yapamadığını, bunu davacıya da bildirdiğini, davacının karşılıklı feshi kabul ettiği halde sonradan vazgeçtiğini" savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
YANIT : Davalı vekili yanıt dilekçesinde özetle: "Taşınmaz üzerindeki eski binanın, davacı arsa sahibinin riskli yapı olması nedeniyle 20/10/2017'de Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'ne başvurması, idarenin riskli yapı tespiti ve yıkım izni vermesi üzerine 15/02/2018 tarihinde yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmesi nedeniyle 20/04/2018 tarihinde davalı şirketçe yıktırıldığını, masraflarını da davalının ödediğini, riskli yapının zaten yıkılacağını, davacının kat karşılığı inşaat sözleşmesinden önce binayı tahliye edip kiraya çıktığı için 6306 Sayılı kanun gereği kira yardımı da aldığını, bina yıkımından dolayı zararı olmadığını, davalı T6 2018 yılındaki enflasyon ve inşaat maliyetlerinin artması nedeniyle sözleşmeyi askıya alıp inşaat yapamadığını, bunu davacıya da bildirdiğini, davacının karşılıklı feshi kabul ettiği halde sonradan vazgeçtiğini" savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2007/282 Esas 2009/351 Karar sayılı dosyasında, taraflar arasındaki sözleşmenin feshine ilişkin davada mahkemece sözleşmenin ileriye etkili olarak feshine karar verildiği ve kararın ... denetiminden geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri yönünden ...'ın istikrarlı uygulamalarına göre sözleşmenin ileriye etkili feshi halinde feshin kesinleştiği tarihe kadar gecikme tazminatı istenmesi mümkündür. Hal böyle olunca, mahkemece işin esasına girilerek bir hüküm tesisi gerekirken, yazılı şekilde kesinleşen hükümle yapılan vasıflandırmanın değiştirilerek feshin geriye etkili nitelikte olduğu ve bu sebeple de, geriye etkili fesih halinde kira tazminatı istemenin mümkün olmadığı gerekçesiyle, davanın reddinde usul ve yasaya aykırılık görüldüğünden, hükmün bozulması gerekmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 16/02/2021 NUMARASI : 2018/407 ESAS-2021/118 KARAR DAVA KONUSU : Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin Geriye Etkili Feshi- Tapu İptali Tescil KARAR : Davacı vekili tarafından davalılar aleyhine açılan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi-tapu iptal tescil davasında mahkemece davanın davalılar T3 T12 T5 T14 ve T8 yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı T13 yönünden kısmen kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde davalı Haşim vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, dairemize gönderilen dosyanın yapılan istinaf incelemesi sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İSTEM; Davacı vekili tarafından verilen 12/09/2018 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davacı ile davalılardan müteahhit olan T13 arasında 19/02/2012 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeye göre davacının maliki olduğu Eskişehir İli Odunpazarı İlçesi Yıldıztepe Mahallesi 5579 ada 2 parselde kayıtlı taşınmaz üzerine...
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; "Arsa sahibi davacılar ile yüklenici arasında kat karşılığı inşaat ve gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi akdedildiği ve sözleşme içeriğine göre dava konusu Konya ili, Ereğli İlçesi, Fatih Mahallesi, 1909 ada 1 ve 2 parsel (tevhid sonucu 1909 ada 3 parsel) ve 1910 ada 2 parsel sayılı taşınmazları davalı yükleniciye devredildiği, yükleniciye yapılan bu devirlerin avans olarak temlik edildiği, yapılan keşif ve alınan bilirkişi raporuna göre dava konusu taşınmazların üzerindeki inşaat oranının ayrı ayrı %3 ve %13 olduğu, davalı tarafın sözleşmeyi ifa edemeyeceğinden davalı tarafın tapu kayıtlarında sabit olan sözleşmeye istinaden devraldığı davacılara ait hisseleri geri iade etmesi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin haklı nedenle geriye etkili olarak feshi gerektiği, ayrıca bu paylar üzerinde konulan ipoteğin terkinini ve hacizlerin kaldırılması talebinin ise; davacılar tarafından usulüne...
Makemece, tüm dosya kapsamı ve bilirkişi raporuna göre, davalı tarafça kat karşılığı yapım işine hiç başlanmadığı, her ne kadar davalı yüklenici tarafından mania raporunun gecikmesi nedeniyle inşaat ruhsatı alınamadığı belirtilmiş ise de, mania raporunun ... tarihinde alındığı, buna karşın aradan geçen bir yıllık süreçte henüz proje onayının yaptırılmadığı gibi, inşaat ruhsatı başvurusunda da bulunulmadığı, bu nedenlerle davacı taraf yönünden sözleşmenin feshi koşullarının oluştuğu, bu aşamadan sonra davalı tarafa ayrıca bir süre verilmesinin herhangi bir fayda sağlamayacağı gerekçeleriyle, davanın kabulü ile, taraflar arasında düzenlenen...... tarih ve ... yevmiye numaralı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, taşınmaz üzerinde davalı ... lehine ve ...tarih ve ... yevmiye numarası ile konulan sözleşme şerhinin kaldırılmasına karar verilmiştir. Kararı, davalı yüklenic.. vekili temyiz etmiştir....
DELİLLER : Tüm dosya kapsamı DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı sözleşmenin feshi, tapu iptali ve tescil ile tazminat istemlerine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır. İlk Derece Mahkemesince, taraflar arasındaki düzenleme şeklinde satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshine, davalı T5 adına kayıtlı 5 nolu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline, davacının menfi zarara ilişkin talebinin reddine karar verilmiştir. Hüküm, davalı T5 vekili ve davacı vekili tarafından ayrı ayrı istinaf edilmiştir....
Noterliğinin 30.06.1995 tarih ve 9744 sayılı kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşme ile mülkiyeti karşı tarafa ait olan Giresun ili .. mahallesi 314 ada 29 pafta 25 parselde kayıtlı gayrimenkul üzerinde kat karşılığı inşaat yapmayı üstlendiğini,davacının aralarında yapılmış olan sözleşmeye dayanarak inşaata başladığını, inşaat projelerine ve imar planına uygun şekilde %80 oranında tamamlandığını ancak sözleşme gereği kendi adına tescil edilmesi gereken bağımsız bölümler teslim edilmediği için ekonomik güçlüğe düştüğünü, inşaatı tamamlayamadığını, bunun üzerine davalıların davacı aleyhine sözleşmenin feshi yönünde dava açtıklarını, Giresun 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/175 esas sayılı dosyası ile sözleşmenin feshi yönünde karar verildiğini, imalat bedelinin ise ödenmediğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 20.000 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir....
Dolayısıyla bu sözleşmelerden dönmek isteyen tarafın, eğer karşı taraf dönmeyi kabul etmiyor ve karşı çıkıyorsa, hakimin kararına ihtiyacı vardır, yani mahkemede açacağı "Sözleşmenin feshi" davası sonunda feshi (dönme) kararı ile sözleşmeden dönebilir. Mahkeme, önce fesih isteyenin haklı olup olmadığını tartışır; haklı ise feshe karar verir, aksi halde davayı reddederek sözleşmeyi yürürlükte tutar. Bir başka anlatımla, arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi, taraf iradeleri fesihte birleşmediği sürece ancak mahkeme kararı ile mümkün olmaktadır. Sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra da tarafların sözleşmenin etkisinden kurtulmaları, başka bir anlatımla, sözleşme ilişkisinin tasfiyesi gerekir. Geriye etkili fesihte arsa sahibi BK'nın 108/I maddesine dayanarak yükleniciye veya onun halefi durumundaki kişilere verdiği tapuları geri isteyebilir. Geriye etkili feshin en önemli sonucu da tarafların sözleşmenin yapıldığı tarihteki mal varlığına getirilmeleridir....
