TMK'nın 780. maddesine göre de irtifak hakkı kurulması için bu hakkın tapu kütüğüne tescili zorunludur. TMK 727. maddesinin son fıkrasında " irtifak hakkı, mecra dışarıdan görülmüyorsa tapu kütüğüne tesciliyle, dışarıdan görülüyorsa noterde düzenlenecek sözleşmeye dayanılarak mecranın yapılmasıyla doğar" hükmüne yer verilmiştir. Somut olayda, davacı kurum lehine tapu kütüğüne tescil edilerek kurulmuş bir irtifak hakkı bulunmadığı gibi davacı ile 324 ada 3 parsel sayılı taşınmaz maliki arasında sözleşmeyle tesis edilmiş bir irtifak hakkı da mevcut değildir. Hal böyle olunca, davacının irtifak hakkının varlığına dayanarak mülkiyet hakkı sahibine karşı açtığı davanın dinlenme olanağı yoktur. Mahkemece, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, dava konusu taşınmaz üzerinde yöntemine uygun bir irtifak hakkı varmış gibi davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir....
Arazi niteliğindeki taşınmaza net geliri esas alınarak değer biçilmesinde, taşınmaz malın niteliği, tamamının yüzölçümü, geometrik durumu ve boru hattı güzergahı dikkate alınarak değer düşüklüğü oranı belirtilmek suretiyle irtifak hakkı karşılığının ve üzerinde bulunan ve boru hattı tesisi sırasında kesilen ağaçlara da maktuen değer tespit edilmesinde ve belirlenen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir Ancak; 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanununun 12/A maddesi gereğince kullanma hakkının davacı idareye ait olduğu belirtilerek irtifak hakkının Hazine adına tescil edilmesi gerektiği gözetilmeden davacı idare adına tesciline karar verilmesi, Doğru değil ise de; bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, Gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 1. bendinden (irtifak hakkının tapuya kayıt ve tesciline ilişkin) bölümün çıkartılmasına, yerine, (irtifak hakkının Hazine adına...
Ancak; 1)4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanununun 12/A maddesi gereğince kullanma hakkının davacı idareye ait olduğu belirtilerek irtifak hakkının Hazine adına tescil edilmesi gerektiği gözetilmeden davacı idare adına tesciline karar verilmesi, 2) Tapu kaydındaki ipotek şerhinin hükmedilen bedele yansıtılması gerektiğinin düşünülmemesi, Doğru değilse de; bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, a)Gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 1. bendinden (irtifak hakkının tapuya kayıt ve tesciline ilişkin) bölümün çıkartılmasına, yerine, (irtifak hakkının Hazine adına tesciline, kullanma hakkının davacı idareye ait olduğunun şerh edilmesine) cümlesinin eklenmesine, b)Gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 2. bendinden sonra gelmek üzere (Tapu kaydındaki ipoteğin hükmedilen bedele yansıtılmasına,) cümlesinin eklenmesine, Hükmün böylece DÜZELTİLEREK ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine...
İrtifak kurulması nedeniyle taşınmazda meydana gelecek değer düşüklüğünün oranı, taşınmazın cinsi, niteliği, kullanım şekli, irtifak hakkının niteliği (boru hattı, enerji nakil hattı vs.) taşınmazda kapladığı alan ve yeri, istikameti dikkate alınarak belirlenir. Yargıtay uygulamalarında, taşınmazın niteliğine uygun kullanımını önemli ölçüde etkileyen özel bir durum söz konusu olmaması halinde arazilerde irtifak nedeniyle olabilecek değer kaybının irtifaktan etkilenen alanın mülkiyet değerinin %35 ini aşmaması gerektiği kabul edilmektedir....
Bu durumda dava konusu taşınmazmal tapuda kayıtlı bulunmadığına göre, üzerinden geçen irtifak hakkının tescili olanaksız olduğu gözetilerek, irtifak ... tesisine karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, tescile de hükmedilmiş olması doğru değil ise de, bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden mahkeme kararının hüküm fıkrasının l. maddesinin (a) bendinin 4. satırında yer alan “daimi irtifak ...” sözcüklerinin sonuna “tesisine” sözcüğünün eklenmesi suretiyle hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 4.12.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Ancak; Mahkemece dava konusu taşınmazda daimi irtifak hakkının davacı adına tescili ile yetinilmesi gerekirken infazda tereddüt yaratacak şekilde irtifak hakkının ağaç dikmemek, bina vs. sabit tesis yapmamak şartıyla tesciline karar verilmesi doğru değil ise de bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hüküm fıkrasının 3 nolu bendinde yer alan "ağaç dikmemek, bina vs. sabit tesis yapmamak şartı ile" sözcüklerinin hüküm fıkrasından çıkartılması suretiyle hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, 09.05.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi. ......
Ancak; 1-Dava dilekçesinde, dava konusu taşınmaz üzerinde 1.612,54m² lik irtifak hakkı kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili talep edilmiş ve bilirkişi heyet raporunda bu miktar irtifak alanı üzerinden irtifak değer kaybı (irtifak hakkı tesis bedeli) hesaplanmış olmasına rağmen, 1.702,26m²'lik alanda davacı kurum adına irtifak hakkının tapuya tesciline karar verilmiş olması, 2-Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesi gereğince dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve irtifak hakkının davacı adına tescili istendiğine göre, mahkemece alınan bilirkişi raporu ile belirlenen 9.981,10TL bedele hükmedilmesi gerekirken, Kamulaştırma Kanunu'nun 27. maddesi gereğince belirlenip idarece davalı adına bankaya yatırılan 11.140,64TL'nin kamulaştırma bedeli olarak tespitine karar verilmesi, Doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve irtifak hakkının idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak; Mahkemece tespit edilen ve kamulaştırılan taşınmaz malın maliklerine ödenmesine karar verilen bedelin tutarı 1002,70 TL'dir. Kendisini vekille temsil ettiren İdare yararına hükmedilen avukatlık ücreti ise 1.000 TL'dir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmazda pilon yeri ve irtifak hakkının idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak; Mahkemece tespit edilen ve kamulaştırılan taşınmaz malın maliklerine ödenmesine karar verilen bedelin tutarı 2.529,04 TL dir. Kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına hükmedilen avukatlık ücreti ise 1.000,00 TL dir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve irtifak hakkının idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak; Mahkemece tespit edilen ve kamulaştırılan taşınmaz malın malikine ödenmesine karar verilen bedelin tutarı 80,20 TL'dir. Kendisini vekille temsil ettiren İdare yararına hükmedilen avukatlık ücreti ise 500,00 TL'dir....
