DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Dava kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat ve ecrimisil istemine ilişkindir. Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında, Kamulaştırma Kanununun değer biçmeye ilişkin hükümleri kıyasen uygulanır. Kamulaştırmasız el atma talebinde bulunabilmek için idarenin taşınmaza hukuken veya fiilen el atması ve sahibinin tasarrufunu engellemesi gerekir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, kamulaştırmasız el atmanın önlenmesi ve ecrimisil talebine ilişkindir. Mahkeme tarafından davanın reddine karar verildiği, hükmün, davacılar vekili tarafından istinaf kanun yoluna taşındığı görülmüştür. Kamulaştırmasız el atma kanunlarımızda ve anayasamızda yer alan bir kavram değildir. Kamulaştırma konusunu düzenleyen 6830 Sayılı İstimlak Kanunu 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu ve onu değiştiren 4650 sayılı kanunlarda kamulaştırmasız el atma ile ilgili düzenleme yoktur. Kamulaştırmasız el atma idarenin bir kişiye ait taşınmazı bilerek veya bilmeyerek kamulaştırmaya ilişkin usul ve kurallarına uymaksızın ve bir bedel ödemeksizin işgal ederek kamu hizmetine tahsis etmesi şeklinde tanımlanmaktadır. Kamulaştırmasız el koymadan bahsedebilmek için idarenin taşınmaza eylemli olarak el koyup malikin kullanımını yasaya aykırı şekilde tamamen ortadan kaldırması gerekir....
HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Elatmanın Önlenmesi (Kamulaştırmasız El Koyma Nedeniyle) istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2020 tarihinden itibaren geçerli Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 564 ve 568 sayılı İş Bölümü Kararları gereği, 4. Hukuk Dairesi iş bölümünün 2. maddesinde; "Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan el atmanın önlenmesi, taşınmaz ve muhtesat bedellerinin tahsili davaları sonucu verilen hüküm ve kararlar" şeklindeki düzenleme yer almıştır. Bu düzenleme karşısında istinaf talebini inceleme görevi Adana Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi'ne aittir. HMK 352/1 maddesinde ''Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince dosya üzerinde yapılacak ön inceleme sonunda incelemenin başka bir dairece yapılması gerektiği tespit edilen dosyalar hakkında öncelikle gerekli karar verilir.'' hükmü öngörülmüştür....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, davalı kurumca davaya konu taşınmazlara kamulaştırmasız olarak el atılmasından kaynaklanan tazminat davasıdır. Dosya kapsamından davaya konu taşınmazdan davalı kurum tarafından kanal, yol ve köprü yapmak suretiyle taşınmaza kamulaştırmasız olarak el atıldığı anlaşılmıştır. Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında 2942 sayılı kamulaştırma kanununun bedel belirlemeye yönelik esasları kıyasen uygulanır. Davaya konu taşınmazın belediye sınırları içinde ve belediye imar planı dahilinde olduğundan, bu taşınmazın arsa vasfında olduğunun kabulünde herhangi bir isabetsizlik bulunmamıştır....
Bu nedenle taşınmazın son maliki olan davalı (karşı davacının) kamulaştırmasız el atmanın önlenmesi davası açma hakkı bulunmamaktadır....
Taşınmaza kamulaştırmasız el atılması halinde müdahalenin önlenmesi talebi yanında kal ve eski hale getirme talebi varsa öncelikle dava konusu taşınmazın el atılan bölümünün bedeli 2942 sayılı Kamulaştırma Yasasının 11/1- f maddesi uyarınca olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net geliri üzerinden bilimsel yolla tespiti ile dava konusu taşınmazın davalı idarece el atılan bölümünün bedeli ile eski hale getirme masraflarının karşılaştırmasının yapılarak, eski hale getirme masraflarının yer bedelinden fazla olması halinde, el konulan kısmın zemin bedelinin davalı idareden tahsili ve el konulan bölümün davacı üzerindeki tapusunun iptali, yer bedelinin fazla olması halinde ise el atmanın önlenmesi talebinin kabulüne ve eski hale getirme bedeli ile el atıldığı zaman taşınmaz üzerinde ürün var ise bu ürünün bedeline hükmedilmesi gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın reddine dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davacı vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre, özellikle dava konusu taşınmaza hiç bir müdahalenin olmaması ve muhtemel risk nedeni ile haksız el atmadan bahsedilemeyeceği nedeniyle davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı idare vekilince temyiz edilmiştir. Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak; ...) Dava konusu taşınmazın el atmadan arta kalan bölümünde % 70 oranında değer azalışına hükmedilmiştir....
Dosyada bulunan kanıt ve belgelerden 632 m2 yüzölçümlü dava konusu taşınmazın .../1000 ölçekli imar planında 232 m2'lik kısmının yolda 400 m2'lik bölümünün ise konut alanında kaldığı ve davalı idare tarafından taşınmazın planda yol gövdesinde kalan kısmının tamamı ile konut alanında kalan 76 m2'lik bölümü olmak üzere toplam 308 m2'lik alana fiilen yol yapılarak el atıldığı, el atma öncesinde de taşınmazın ancak bitişik 1412 parsel ile tevhit edilerek yapılaşma imkanının bulunduğu anlaşılmıştır. Bu durumda; dava konusu taşınmazın el atma öncesi de bitişik parselle tevhit edilmeksizin yapılaşma imkanı olmadığı ve konut alanında kalan kısmının da 76 m2'lik blümüne el atıldığı nazara alındığında, taşınmazın kamulaştırmasız el atmadan arta kalan bölümündeki değer kaybı oranının % ...'...
HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, 2942 Sayılı Kamulaştırma ve Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan el atmanın önlenmesi istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2021 tarihinden itibaren geçerli 431 sayılı İş Bölümü Kararı gereği, 4. Hukuk Dairesi iş bölümünün 1. maddesinde; "2942 sayılı Kamulaştırma Kanunundan kaynaklanan davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar," ve 2. maddesinde; "Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan el atmanın önlenmesi, taşınmaz ve muhtesat bedellerinin tahsili davaları sonucu verilen hüküm ve kararlar," şeklindeki düzenleme yer almıştır. Bu düzenleme karşısında istinaf talebini inceleme görevi Adana Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi'ne aittir. HMK 352/1 maddesinde ''Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince dosya üzerinde yapılacak ön inceleme sonunda incelemenin başka bir dairece yapılması gerektiği tespit edilen dosyalar hakkında öncelikle gerekli karar verilir.'' hükmü öngörülmüştür....
