- MUHALEFET ŞERHİ - Dava, kamulaştırmasız el atılarak tünel geçirilen taşınmazın irtifak karşılığı ile ecrimisil ve tünel güzergahı dışında kalan kısımdaki değer düşüklüğü bedelinin tahsili istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davalı idare vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun Erzurum Bölge Adliye Mahkemesinin 4. Hukuk Dairesince kabulü ile yeniden esas hakkında verilen kararın Dairenin çoğunluk görüşü doğrultusunda (567 ada 6 parsel sayılı taşınmazla ilgili olarak) değer düşüklüğüne ilişkin 1 No.lu bozma görüşüne katılmamaktayım. Şöyle ki; Kamulaştırmasız el atma davalarında kıyasen uygulanan 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 11/son maddesi uyarınca irtifak hakkı karşılıkları, bu hak nedeniyle taşınmazın tamamında meydana gelecek değer kaybıdır....
(Yargıtay 12.H.D. kararı) Davanın kabulü halinde ise dava kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası olduğu için bedel mukabilinde el atılan alanın TEDAŞ Genel Müdürlüğü adına mülkiyet tescil ve irtifak hakkı tesisine karar verilmesi gerektiğini, hukuki dayanaktan yoksun davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı idare vekilince temyiz edilmiştir. Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza, emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde ve ..., ... ..., ..., ... ve ... dışında kalan davacılar yönünden davanın kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak; Dosyada bulunan kanıt ve belgelerden, davacılar ..., ... ..., ..., ... ve ...'...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında, Kamulaştırma Kanununun değer biçmeye ilişkin hükümleri kıyasen uygulanır. Kamulaştırmasız el atma talebinde bulunabilmek için idarenin taşınmaza fiilen el atması ve sahibinin tasarrufunu engellemesi gerekir. Öte yandan irtifak geçen alan için belirlenecek irtifak hakkı bedeli, bu alanın (irtifak geçen bölümün) tamamı kamulaştırılmış olsaydı bulunacak bedelin, arazilerde %35'inden, arsalarda ise %50'sinden fazla olamaz. Bu kapsamda; belediye mücavir alan sınırlarında bulunmakla birlikte etrafı meskun olmayan ve belediye hizmetlerinden de yararnlanmayan dava konusu taşınmazın arazi niteliğinde değerlendirmeye esas alınmasında, taşınmazın konumu itibarı ile objektif değer artış oranının %50 olarak takdirinde, fındık ürününün verim, fiyat ve üretim maliyetlerinin İlçe Tarım Müdürlüğü verilerine göre hesaplanmasında isabetsizlik bulunmamaktadır....
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacılara ait taşınmaz üzerinde müvekkilce kamulaştırma yapılmadan inşa edilen enerji nakil hattına ait kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat talepli olduğunu, öncelikle dava hak düşürücü süre içinde açılmadığını, bu nedenle davanın zamanaşımı yönünden reddini talep ettiği, ayrıca kurumları aleyhine açılan kamulaştırmasız el atma davasının reddi gerektiği, davacının işgal edilen yer için talep ettiği m² fiyatı çok yüksek olduğunu, dava konusu taşınmaz arazi vasfında olduğunu, ENH’nın tesisinde kullanılan direk ve iletkenleri güvenlik şeridi için irtifak hakkı tesis edileceğinden ve irtifak hakkı hesap yöntemi 2942 sayılı yasada arazide meydana gelen değer düşüklüğü şeklinde hesaplandığını, dava konusu tesis için talep edilen tazminat çok yüksek olduğunu, araziden geçen ENH tarım arazi olarak kullanılan yerde fazla bir değer kaybı meydana getirmediğini, ayrıca taşınmazın davacılar tarafından fiilen tarım arazisi olarak kullanıldığını, bu nedenle...
Fakat, el atma tarihinin de net olarak belirlenmesi gerekirken bu hususta yeterli araştırmanın yapılmadığı görülmektedir. -11.06.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6487 sayılı Yasa ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun değiştirilen geçici 6. maddesi uyarınca 09.10.1956 tarih ile 04.11.1983 tarihleri arasında fiilen el atılan taşınmazlara ilişkin olarak açılan kamulaştırmasız el atma davalarında taşınmazın el atma tarihindeki nitelikleri esas alınarak dava tarihindeki değerinin tespit edilmesi gerekir (Yargıtay 5. H.D'nin 2019/3953 E. - 2019/14997 K.). 04.11.1983 tarihinden sonra el atılan taşınmazlara, dava tarihindeki nitelikleri esas alınarak dava tarihindeki değerinin tespit edilmesi gerekir (Yargıtay 5. H.D'nin 2017/34424 E. - 2018/5346 K.). -Bu açıklamaya göre, el atma tarihi 04/11/1983 öncesi ise, el atma tarihindeki niteliğinin de (arsa-arazi) Germencik Belediye Başkanlığına el atma tarihi belirtilerek yeniden yazılacak müzekkere ile sorulması gerekmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atmaya dayanan tapu iptal-tescil, karşı dava ise; kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı-karşı davalı idare ile davalı-karşı davacı vekilleri yönünden verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü. - K A R A R - Dava, taşınmazın kesinleşen kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası sonucu bedeline hükmedilen kısmının üçüncü şahıs durumundaki davacıya intikal eden tapu kaydının iptali ve idare adına tescili, karşı dava ise; kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir....
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu taşınmazdan 2013 yılında hattın geçirildiğini, 24.07.2006 tarihinde İşletme hakkı devir sözleşmesi ile bu hattın sorumluluğunun DEDAŞ' a geçtiğini kendi şirketlerinin sorumluluğunun bulunmadığını davanın DEDAŞ' a ihbar edilmesi gerektiğini, davanın kabulü halinde dava kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası olduğundan bedel mukabilinde el atılan alanın Tedaş Genel Müdürlüğü adına mülkiyet tescil ve irtifak hakkı tesisine karar verilmesinin gerektiğini, haksız ve hukuksal mesnetten yoksun davanın reddinin gerektiğini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini beyan etmiştir....
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu taşınmazdan 2013 yılında hattın geçirildiğini, 24.07.2006 tarihinde İşletme hakkı devir sözleşmesi ile bu hattın sorumluluğunun DEDAŞ'a geçtiğini kendi şirketlerinin sorumluluğunun bulunmadığını davanın DEDAŞ' a ihbar edilmesi gerektiğini, davanın kabulü halinde dava kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası olduğundan bedel mukabilinde el atılan alanın Tedaş Genel Müdürlüğü adına mülkiyet tescil ve irtifak hakkı tesisine karar verilmesinin gerektiğini, haksız ve hukuksal mesnetten yoksun davanın reddinin gerektiğini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini beyan etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ve ecrimisil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: K A R A R – Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ve ecrimisil istemine ilişkindir.Mahkemece davanın kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemi yönünden kabulüne, ecrimisil istemi yönünden kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı idare vekilince temyiz edilmiştir.Mahallinde yapılan keşif sonucu ......
