Esas sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibi başlattığını, borçlunun şirketi üzerine Ankara ...İcra Hukuk Mahkemesi ...Karar sayılı kararıyla senette düzenleme yeri ve tarihi yazılı olmadığından borçlu aleyhine başlatılan kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibinin iptaline karar verildiğini, ancak borçlunun şikayeti üzerine verilen karar icra takibinin iptali hakkında olup borcun olmadığını ispatlamadığını, karar yalnızca senedin kambiyo vasfını haciz olmadığına bu nedenle de kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla yapılan takibin iptaline ilişkin olduğunu, davaya konu senet kambiyo senedi olmayıp adi senet vasfını taşıdığını, dava konusu senet şekil noksanda ötürü kambiyo vasfına haiz değil ise de davalının 250.000 TL'lik borcunu ödemediği ortada olduğunu, bu anlamda davalının salt haksız zenginleşmesi aranmamakta olduğunu, hakkaniyete aykırı bir mal varlığı mevcudiyeti de yeterli olmadığını, somut olay da davalı TTK'nın 732 maddesi uyarınca...
Alacaklı tarafından kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla başlatılan takipte, borçlunun, yasal süre içinde icra mahkemesine başvurusunda; imzaya itirazı yanında, senedin kambiyo senedi vasfını haiz olmadığı şikayeti ile işlemiş faize yönelik itirazını da bildirdiği halde, mahkemece bu hususlarda bir değerlendirme yapılmadığı görülmektedir. Mahkemece, HMK'nun 297/2.maddesi gözetilmek suretiyle, borçlunun kambiyo hukuku bakımından şikayeti ile birlikte işlemiş faiz konusundaki itirazının da incelenerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, bu hususta olumlu veya olumsuz karar verilmemesi isabetsizdir. Diğer taraftan, İİK'nun 170/3. maddesi uyarınca, imza itirazı reddedilen borçlunun tazminatla sorumlu tutulabilmesi ve aleyhine para cezasına hükmedilebilmesi için, icra mahkemesince yapılacak imza incelemesi sonucu imzanın borçluya ait olduğunun anlaşılması ve takibin ikinci fıkraya göre geçici olarak durdurulmuş olması gerekir....
"İçtihat Metni"########## MAHKEMESİ :##########İcra Hukuk Mahkemesi ########## ########## ########## ########## Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü : Alacaklı tarafından borçlu hakkında kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibine başlandığı, borçlunun icra mahkemesine başvurusunda; takip dayanağı senedin kambiyo vasfında olmadığına ilişkin şikayeti ile birlikte takibin kesinleşmesinden önceki döneme ilişkin zamanaşımı itirazını da ileri sürerek takibin iptalini talep ettiği, mahkemece, zamanaşımı itirazı yerinde olduğu gibi, senedin kambiyo vasfının da bulunmadığı gerekçesiyle takibin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır....
. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkilinin keşideci ve avalist olarak yer aldığı iki adet bono ve bir adet çeke dayalı olarak davalılardan ... tarafından üç ayrı icra takibi başlatılmış ise de, bu davalının tefecilik yaptığını, bedelsiz olan bu bonolar ve çekin de yer aldığı kambiyo senetlerinden de dolayı müvekkilinin şikayeti üzerine yargılandığını belirterek belirtilen icra takipleri ve kambiyo senetlerinden dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar vekili, davacı iddialarının doğru olmadığını, müvekkillerinden ...'in çek ve bonolarda yasal hamil bulunduğu gibi diğer müvekkilinin de üç ayrı icra dosyasına konu alacağı temlik aldığını bu durumda müvekkili ...'e husumet de düşmeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davaya konu kambiyo senetleriyle ilgili davalı ...'in tefecilik suçundan sanık olarak yargılanarak hakkında mahkumiyet kararı verilmiş ise de,... Asliye Ceza Mahkemesi kararının Yargıtay 7....
Somut olayda; kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takipte, borçluların, usulsüz tebliğ şikayeti, dayanak belge şikayeti, kambiyo vasfına ilişkin şikayet, imzaya itiraz ve bononun protesto edilmediğine ilişkin şikayet şeklinde itirazlarının bulunduğu görülmektedir. Dairemizce daha önce " Mahkemece; diğer şikayetlerle ilgili olarak değerlendirmede bulunulmasına rağmen, davacıların takip dayanağı belgelerin ödeme emri zarfına eklenmediği ve tebliğ edilmediği şikayeti konusunda herhangi bir hükme yer verilmediği görülmektedir." gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararı HMK 353/1- a-6 maddesi gereğince kaldırılmış, söz konusu kararda, davacıların, takip dayanağı belgelerin ödeme emri zarfına eklenmediği ve tebliğ edilmediği şikayeti konusunda da değerlendirme yapılması gerektiği belirtilmiştir. Ancak ilk derece mahkemesince yeniden yapılan yargılama sonucu, bu kez, söz konusu şikayet değerlendirilmiş ise de, yapılan inceleme yeterli değildir....
Her ne kadar yukarıda anılan kanun hükümleri uyarınca borç ipotek ile temin edilmiş olsa bile elinde kambiyo senedi bulunan alacaklı, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapabilirse de tercih hakkını bu takip türünden yana kullanmış ise aynı borca ilişkin olarak ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapamaz. Bu husus süresiz şikayete tabidir. (Prof. Dr. L. Şanal Görgün, Doç. Dr. Levent Börü, Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Kodakoğlu, İcra ve İflas Hukuku, Ocak 2022, s. 318, 319). Somut olayda, öncelikle bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile 22/11/2019 tarihinde takibe geçildiği, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibinin 02/12/2019 tarihinde başlatıldığı görülmüş olmakla alacaklı tercih hakkını kambiyo takip türünden yana kullanmış olup aynı borca ilişkin olarak ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi yapamaz. Bu husus süresiz şikayete tabidir. Dolayısıyla alacaklı vekilinin istinaf sebepleri yerinde değildir....
İcra Müdürlüğünün 2021/897 Esas sayılı dosyasıyla başlatılan takip konusu çekin sahte ve ikiz çek niteliğinde olduğunu, kambiyo vasfına sahip olmadığını, çekteki imzanın müvekkiline ait olmadığını, taraflar arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığını, davacının borcu bulunmadığını bildirerek takibin iptaline karar verilmesini istemiştir. İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI : İlk derece mahkemesince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, şikayetin süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; takip kapsamında ödeme emrinin davacıya tebliği işleminin usulsüz olduğunu, iddialarının kambiyo şikayeti, imzaya ve borca itirazdan çok daha önemli boyutta olduğunu, ikiz ve sahte çek iddiası ve yazılara itiraz hususlarının süreye tabi olmadığını bildirerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, takibin iptaline karar verilmesini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : İtiraz K A R A R Hüküm, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile yapılan icra takibine karşı borçlunun şikayeti nedeniyle icra hukuk mahkemesince verildiğine göre, Yargıtay Başkanlar Kurulunun 26.01.2012 tarih ve 1 sayılı Kararı ile hazırlanıp Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 09.02.2012 tarih 1 sayılı Kararı ile aynen kabul edilen ve 18.02.2012 tarih 28208 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek Yargıtay (12.) Hukuk Dairesine ait olmakla gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 21.12.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili asıl karara karşı istinaf dilekçesinde dava dilekçesindeki hususları tekrar etmiş ilaveten İİK'nın 170/a-2 maddesi gereği icra mahkemesinin yasal sürede önüne gelen işlerde senedin kambiyo senedi vasfında olup olmadığını re'sen denetlemesi gerektiğini, bu durumun süresiz şikayete tabi olduğunu belirterek kararın kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir. Davacı vekili ara karara karşı süre tutum dilekçesi vermiş, ayrıntılı istinaf dilekçesi vermemiştir. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE :Dava, kambiyo senetlerine özgü takipte kambiyo şikayetine ilişkindir. İİK'nun 168/3. maddesi gereğince; kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile yapılan takipte, takibin müstenidi olan senet kambiyo senedi vasfına haiz değilse ödeme emrinin tebliğinden itibaren beş gün içerisinde icra mahkemesine şikayet edilmesi zorunludur. Bu süre, hak düşürücü nitelikte olup, mahkemece re'sen gözetilmelidir....
İİK'nun 168/5. maddesi hükmüne göre, borçlunun, borçlu olmadığını veya borcun itfa edildiğini, mehil verildiğini, alacağın zamanaşımına uğradığını, imzaya itirazını ve takibin müstenidi olan senedin kambiyo senedi vasfına haiz olmadığına yönelik şikayetini yasal 5 günlük süre içerisinde icra mahkemesine yapması zorunludur. Şikayetçi borçlunun icra mahkemesine başvurusu, usulsüz tebligat şikayeti ile birlikte imzaya ve borca itiraz niteliğinde olup, takip şekli itibariyle her iki hususunda yasal hak düşürücü süre içerisinde icra mahkemesi nezdinde ileri sürülmesi gerekmektedir....