"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, intifa hakkına dayalı elatmanın önlenmesi, karşı dava sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan tazminat isteğine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karşı davanın reddine karar verilmiş olup, hüküm karşı davacı tarafından temyiz edilmiş olduğundan, 2797 sayılı Yargıtay K.nun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 3.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 03.04.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Zira; bir davada ileri sürülen olguları kanıtlamak taraflara, bu olgulara dayalı olarak uyuşmazlığı nitelemek, uygulanacak yasa maddelerini arayıp bulmak ve doğru olarak uygulamak doğrudan hakime ait bir görevidir. ( HMK 33. madde) Sebepsiz zenginleşmenin borç doğurmasının nedeni, kişinin iradesi dışında malvarlığında bir eksilmenin meydana gelmesidir. Taraflar arasında malvarlıklarının değişimi bir sözleşmeye dayanır ise sebepsiz zenginleşmeden söz edilemez. Sebepsiz zenginleşme alacaklıya ikinci derecede (tali nitelikte) bir dava hakkı temin eder. Malvarlığındaki azalmanın başka asli nitelikteki davalarla önlenmesi mümkün ise, sebepsiz zenginleşme davası gündeme gelmez. Bunun bir sonucu olarak da, miras hukukundan veya sözleşmeden doğan bir hukuki ilişkinin bulunduğu hallerde tarafların sebepsiz zenginleşmeye dayanan bir talepte bulunması olanaklı değildir. (HGK 13.06.2007 tarih, 2007/18-330 E.; 2007/350 K.; 17.02.2010 tarih, 2010/13-93 E.; 2010/88 K.)...
Sebepsiz zenginleşmeye dayalı olarak iade isteminde bulunulabilmesi için bir tarafın malvarlığının diğer tarafın malvarlığı aleyhine çoğalması gerekir. Buna göre sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Zenginleşen, başkasının malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır. (TBK m.77/1) Bunun için de, öncelikle iade borcunun kapsamı belirlenmeli, fakirleşme ve zenginleşme zamanı tespit edilmelidir. Bu bağlamda, davacılarıın, taşınmaza yapıldığını iddia ettiği iyileştirme giderlerini sebepsiz iktisap hükümleri uyarınca davalılardan isteyebilmesi için yaptığı giderlerin mal varlığından çıkmış ve davalıların mal varlığına geçmiş olması gerekir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/148 KARAR NO : 2021/170 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : YUSUFELİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 26.11.2019 NUMARASI : 2019/175 ESAS - 2019/583 KARAR DAVA KONUSU : Alacak (Sebepsiz Zenginleşmeden Kaynaklı) KARAR : Taraflar arasında görülen "Alacak (Sebepsiz Zenginleşmeden Kaynaklı)" davasının yapılan yargılaması sonucunda verilen nihai karara karşı davalılar vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla, HMK'nın 353.maddesi uyarınca dosya incelendi....
Görüleceği üzere, sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ile fakirleşme arasında uygun nedensellik (illiyet) bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekmektedir. Sebepsiz zenginleşme halinde zenginleşen ve fakirleşen arasında kanun gereği bir borç ilişkisi doğmakta olup, bu borcun konusu malvarlığında meydana gelen fazlalığın geri verilmesidir..." şeklinde sebepsiz zenginleşmenin açıklandığı, tarafların, geçersiz sözleşme sebebiyle verdikleri şeyleri sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince birbirlerinden talep edebilecekleri, geçersiz sözleşmelerde, Türk Borçlar Kanunu'nun 77- 82 maddeleri gereğince sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tarafların, karşılıklı olarak ancak verdiklerini geri alma hakkına sahip oldukları (Yargıtay 3....
Borçlar Kanununun konuya ilişkin 77 ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme; bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. -TBK nun 77- 82 maddeleri arasında düzenlenen sebepsiz zenginleşme sözleşmeler ve haksız fiiler dışında üçüncü bir borç kaynağıdır. Haklı sebep olmaksızın bir başkasının mal varlığında veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür. Sebepsiz zenginleşmeden doğan taleplerde zaman aşımı süresi hak sahibinin geri isteme hakkı olduğunu öğrendiği tarihten itibaren iki yıl ve her halde zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten itibaren on yıldır....
Mahkemece; davanın kısmen kabulü ile ... 1.İcra Müdürlüğü'nün 2013/5115 Esas sayılı icra dosyasına vaki itirazın iptali ile takibin 3.610,00 TL asıl alacak üzerinden ve bu alacağa 13.06.2015 tarihinden itibaren yasal faiz işletilmek sureti ile devamına karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.Uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı itirazın iptali davasına ilişkindir. 1-Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için, bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olması gerekir. 02.02.1991 gün 1990/1 E.-1991/1 K. sayılı YİBK'da vurgulandığı gibi iade borcunun kapsamını belirlemede öncelikle fakirleşme ve zenginleşme zamanının tespit edilmesi gerekir....
HUKUK DAİRESİ E. 2013/16221 K. 2014/608 T. 20.1.2014 ) Aynı yönde “Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 77 ve devamı maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. Öte yandan, hukuki işlemin borç doğurmasının nedeni irade açıklamasıdır. Sebepsiz zenginleşmenin borç doğurmasının nedeni ise, tam aksine, kişinin iradesi dışında malvarlığında bir eksilmenin meydana gelmesidir....
E. sırasına kayden mirasın reddi davası ikame edilmiş olmakla birlikte, davacı tarafından takip konusu borcun, davalıların miras hisselerini de kapsayacak şekilde ödendiği, davalıların ödemekle yükümlü olmadıkları borcu onların rıza ve muvafakatları dışında ödeyen davacının bu ödemeyi davalılardan rücuen talep edemeyeecği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Dava; murisin kredi borcunun tahsili amacıyla başlatılan icra takibi sırasında davacının, davalıların miras paylarını da kapsar şekilde ödemiş olması nedeniyle, sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca, davalıların payına düşen ödemelerin rücuen tahsili istemine ilişkindir. Sebepsiz zenginleşmeden sözedilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava dosyasının Dairemizin 22.10.2007 tarih, 2007/4202 esas, 2007/3869 karar sayılı ilamıyla ve "davanın, davalının kadastro sırasında vesayet görevini kötüye kullanarak taşınmazı adına tespit ve tescil ettirdiği iddiasına dayalı tapu iptali, tescil ve tazminat istemine ilişkin olduğu" gerekçesiyle 1.Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderildiği, buna mukabil dava dosyasının yeniden 1.Hukuk Dairesinin 28.01.2008 tarih, 2007/10987 esas, 2008/841 karar sayılı ilamıyla ve "davanın taşınmazın davalı adına yapılan kadastro tespitine karşı, davacının taşınmazın ortak miras bırakana ait iken ölümüyle mirasçılarına kaldığı, mirasçılar arasında bir taksim yapılmadığı halde davalı adına tespit edildiği ve kadastro öncesi nedene dayalı olduğu" gerekçesiyle Dairemize gönderildiği anlaşılmakla, temyiz inceleme görevinin belirlenmesi hususunda bir karar verilmek üzere dosyanın Hukuk Daireleri Başkanlar Kuruluna GÖNDERİLMESİNE, 19.2.2008 gününde...
