Sebepsiz zenginleşme nedeniyle rayiç bedelin tazmini istemine gelince; Kural olarak sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. TBK'nun 77 ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır....
Mahkemece; sebepsiz zenginleşmeden doğan istem hakkının, hak sahibinin geri isteme hakkı olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak 1 yıl ve her halde zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten itibaren 10 yılının geçmesiyle zamanaşımına uğrayacağı, davacı Belediyenin ödeme yapmasına neden olan encümen kararı 23.09.1997 tarihinde iptal edilmekle davacının yaptığı ödemeyi geri isteme hakkının bu tarihten itibaren başlayacağı, davacının 08.01.2013 tarihinde geri istemde bulunduğu ve bu tarih itibari ile hem 1 yıllık hem de 10 yıllık süresinin fazlasıyla dolduğu anlaşılmakla davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiş, hüküm süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dava, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı alacağın tahsili talebine ilişkindir. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için, bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olması gerekir....
Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Borçlar Kanununun konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki (TBK'nın 77 ve ardından gelen maddelerindeki) düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme; bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. Dava konusu taşınmaz yönünden; taraflar arasındaki harici satış sözleşmesi taşınmazın bulunduğu bölgedeki kadastro tespitinin kesinleştiği 10.10.1983 tarihinden önce yapıldığı için, her ne kadar sözleşme adi yazılı şekilde yapılmış olsa da geçerli sayılmaktadır....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Kadastro Öncesi Nedene Dayalı Tapu İptali Ve Tescil K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık, kadastro öncesi miras hakkına dayalı olarak 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3 maddesinde öngörülen 10 yıllık hak düşürücü süre içerisinde genel mahkemede açılan tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup, Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 02.07.2021 tarihli ve 211 sayılı kararı ile hazırlanan, 09.07.2021 tarihli ve 31536 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (1.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 20.09.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Mahkemece, tapu iptal ve tescil talebi yönünden kadastro öncesi sebebe dayalı olduğu, 10 yıllık hak düşürücü sürenin dolduğu gerekçesiyle davanın reddine, davacının sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak davasının davalılar ... mirasçıları yönünden kısmen kabulüne; 1.257,89 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasak faziyle birlikte davalılar ... mirasçılarından veraset ilamındaki miras hisseleri oranında alınarak davacı tarafa verilmesine, fazlaya dair istemin reddine, diğer davalılar yönünden davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmiş olup, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, tespit sonrası ve kesinleşme öncesi yapılan satış senedine dayalı olarak açılan tapu iptal ve tescil ile mümkün olmaması halinde denkleştirici adalet hükümleri gereğince tazminat taleplerine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEDEN KAYNAKLI RÜCUEN TAZMİNAT Dava, kadastro tespit tarihinden sonra yapılan harici satış sözleşmesinden (sebepsiz zenginleşme) kaynaklı rücuan tazminat istemine ilişkin olmakla, 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun Geçici 14. maddesi ve Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 2015/8 sayılı iş bölümü kararı uyarınca temyiz inceleme görevinin Yargıtay 3. Hukuk Dairesine ait bulunması nedeniyle görevli dairenin belirlenmesi bakımından dosyanın, 6644 Sayılı Kanunla değişik 2797 Sayılı Yargıtay Kanunun 60/2 maddesi uyarınca Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE, 22.02.2016 gününde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEYE DAYALI TAZMİNAT İSTEMİ Dava, sebepsiz zenginleşmeye dayalı tazminat istemine ilişkindir. Her ne kadar, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi tarafından kadastro öncesi nedene dayalı olduğu belirtilerek taşınmazın 3. kişiye devrinden kaynaklanan Hazine zararının tazminine ilişkin olduğu nitelemesiyle dosya Dairemize gönderilmiş ise de, Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 20.01.2017 tarih 2017/1 sayılı kararı ile kabul edilen iş bölümü kararı incelendiğinde Dairemizin görevinin kadastrodan önceki nedene, tapu iptali ve tescil istemine ilişkin davalara bakmakla sınırlı olduğu, alacak davalarına ilişkin temyiz inceleme görevi bulunmadığı, aksine ihtisas alanı borçlar hukukunu kapsayıp temel görevler arasında sebepsiz zenginleşme davaları bulunan 3. Hukuk Dairesi'nin davada görevli olduğu anlaşılmaktadır....
Kural olarak sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki (TBK'nun 77 ve ardından gelen maddelerindeki) düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. Somut olayda; davacıların taşınmazın ortak muristen geldiğini iddia etmesine ve bu yolla taraflar arasında mirasçılık ilişkisi bulunmasına göre dava BK.nun 125. maddesine (6098 sayılı BK.'nun 146. maddesine) göre 10 yıllık zamanaşımına tabidir....
Davalı; kira sözleşmesinden kaynaklanan bir alacak talebi olduğundan zaman aşımı süresinin beş yıl olduğunu, taşınmazın kadastro çalışmaları neticesinde orman olarak tespit gördüğünü, davacı ile bir alakasının bulunmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, taşınmazın kadastro tespiti ile orman sınırı içinde kaldığı, mülkiyetinin tespit öncesi ve sonrasında da hukuken davacı yanda bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, hüküm süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava konusu uyuşmazlık; taraflar arasındaki adi yazılı taşınmaz satış sözleşmesinden kaynaklı alacağın, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre, iadesi talebine ilişkindir. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir....
DELİLLER: Dava dilekçesi,davalı savunması, kadastro tutanak örnekleri, tapu kayıt örnekleri, yapılan keşif ve sonrası alınan bilirkişi raporları ile tüm dosya kapsamı GEREKÇE: HMK'nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Davacı vekili dava dilekçesinde, çekişmeli taşınmazın babasından kaldığını ve zilyetliğinin de babasından intikal ettiği öne sürmesine ve bu talebinde mülkiyet değişikliğine neden olacak olmasına göre dava; kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptal ve tescil talebi ve terditli olarak sebepsiz zenginleşme nedeniyle tazminat istemine ilişkindir....
