TTK'nun 651. maddesi hükmüne göre; kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı anda çek üzerinde hak sahibi olan kişi çekin iptaline karar verilmesini isteyebilir. Bu hükme göre kıymetli evrakın iptali için dava açabilecek olan kişi çekin yetkili hamilidir. Keşidecinin kıymetli evrakın iptali için dava açması mümkün değildir. Nitekim Yargıtay 11. H.D. Başkanlığı'nın 09/01/2018 tarih,*** Karar sayılı kararında çek iptali davası açma hakkının hamile ait olduğu, keşidecinin çek iptali davası açmasında hukuki yararının bulunmadığı belirtilmektedir. Ayrıca davacının iptalini talep ettiği söz konusu çeklerin kıymetli evrak vasfına haiz olmayıp kıymetli evrakın zayi ve iptali talebine konu edilemezler. Nitekim Yargıtay 11. Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 17/06/2019 tarih ve *** Karar sayılı bir kararında; "Boş çek yapraklarının kıymetli evrak niteliği bulunmadığını, kıymetli evrakın iptali hükümlerine de tabi tutulamayacağını" belirtmektedir....
Bu hükme göre kıymetli evrakın iptali için dava açabilecek olan kişi çekin yetkili hamilidir. Keşidecinin kıymetli evrakın iptali için dava açması mümkün değildir. Nitekim Yargıtay 11. H.D. Başkanlığı'nın 18/10/2010 tarih, 2009/4583 Esas - 2010/10471 Karar ve 29/11/2010 tarih, 2009/81 Esas sayılı kararlarında çek iptali davası açma hakkının hamile ait olduğu, keşidecinin çek iptali davası açmasında hukuki yararının bulunmadığı belirtilmektedir. Ayrıca davacının iptalini talep ettiği söz konusu çek yaprağı henüz kullanılmamıştır. Boş çek yaprakları kıymetli evrak vasfını haiz olmayıp kıymetli evrakın zayi ve iptali talebine konu edilemezler. Nitekim Yargıtay 11. Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 08/11/2010 tarih ve 2009/5094 esas - 2010/11357 karar sayılı bir kararında; "Boş çek yapraklarının kıymetli evrak niteliği bulunmadığını, kıymetli evrakın iptali hükümlerine de tabi tutulamayacağını" belirtmektedir....
Bu hükme göre kıymetli evrakın iptali için dava açabilecek olan kişi çekin yetkili hamilidir. Keşidecinin kıymetli evrakın iptali için dava açması mümkün değildir. Nitekim Yargıtay 11. H.D. Başkanlığı'nın 18/10/2010 tarih, 2009/4583 Esas - 2010/10471 Karar ve 29/11/2010 tarih, 2009/81 Esas sayılı kararlarında çek iptali davası açma hakkının hamile ait olduğu, keşidecinin çek iptali davası açmasında hukuki yararının bulunmadığı belirtilmektedir. Ayrıca davacının iptalini talep ettiği söz konusu çek yaprağı henüz kullanılmamıştır. Boş çek yaprakları kıymetli evrak vasfını haiz olmayıp kıymetli evrakın zayi ve iptali talebine konu edilemezler. Nitekim Yargıtay 11. Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 08/11/2010 tarih ve 2009/5094 esas - 2010/11357 karar sayılı bir kararında; "Boş çek yapraklarının kıymetli evrak niteliği bulunmadığını, kıymetli evrakın iptali hükümlerine de tabi tutulamayacağını" belirtmektedir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/622 Esas KARAR NO : 2023/510 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 27/09/2023 KARAR TARİHİ : 26/10/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı dava dilekçesinde özetle; ... Bankası ... Şubesi'ne ait ... çek nolu, ... karne nolu hesabı üzerinden keşide edilen çeklerin boş olan 5 yaprağının 26/09/2023 tarihinden bu yana kayıp olduğunu, söz konusu 5 adet çeklerin iptalini, çeklerin üzerine ödeme yasağı konulmasını talep ve dava etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. Çek iptali davası açma hakkı hamile tanınmış olup çek keşidecisinin bu davayı açma hakkı bulunmamaktadır....
Aynı şekilde, boş çek yapraklarının veya çek koçanının kaybedilmesi ya da hırsızlık vb olaylar nedeni ile zayii edilmesi halinde boş çek yaprakları kıymetli evrak vasfında olmadığından zayii nedeniyle iptali istenemez (Yargıtay ... H.D. 01/06/2016, 2015/11491 E, 2016/6040 K; ... H.D. 20/04/2016, 2016/9918 E, 2016/4430 K). Somut olayda; davacı taraf, boş çek yapraklarının zayii nedeniyle iptalini talep etmiştir. Boş çek yaprakları kıymetli evrak vasfında olmadığından, zayi nedeniyle iptali istenemez. Esasen davacı tarafın boş çek yaprakları için iptal talep etmesinde hukuki yararı yoktur....
Aynı şekilde, boş çek yapraklarının veya çek koçanının kaybedilmesi ya da hırsızlık vb olaylar nedeni ile zayii edilmesi halinde boş çek yaprakları kıymetli evrak vasfında olmadığından zayii nedeniyle iptali istenemez (Yargıtay ... H.D. 01/06/2016, 2015/11491 E, 2016/6040 K; ... H.D. 20/04/2016, 2016/9918 E, 2016/4430 K). Somut olayda; davacı taraf, boş çek yapraklarının zayii nedeniyle iptalini talep etmiştir. Boş çek yaprakları kıymetli evrak vasfında olmadığından, zayi nedeniyle iptali istenemez. Esasen davacı tarafın boş çek yaprakları için iptal talep etmesinde hukuki yararı yoktur....
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 06/03/2024 KARAR TARİHİ : 27/05/2024 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 05/06/2024 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA:Davacı...asil dava dilekçesinde özetle; adına kayıtlı .... Şubesinden almış olduğu .... çek seri nolu, 150.000,00 TL bedelli çeki yazarak imzalayarak ... teslim ettiğini, çek yaprağını .... elinde iken kaybettiğini, bu nedenlerle işbu çekin iptalini talep ve dava etmiştir. Davanın niteliği gereği hasımsız olarak açılmıştır. MAHKEMENİN GEREKÇESİ: Dava; "Kıymetli Evrak İptali istemine ilişkindir. Talebin yasal dayanağı 6102 sayılı TTK'nun 818/1.fıkra (s) bendi yollaması ile aynı kanunun 757-763, 764/1.fıkrası hükümlerinden ibarettir....
Kıymetli evrakın iptali isteminde bulunan kişi poliçe elindeyken ziyaa uğradığını inandırıcı delillerle ispatlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Poliçe ile ilgili yapılan bu düzenlemeler TTK 818/1.fıkra (s) bendinde yapılan düzenleme uyarınca çek hakkında da uygulanır. Kıymetli evrak iptali zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde hükmünde yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir....
Kıymetli evrakın iptali isteminde bulunan kişi poliçe elindeyken ziyaa uğradığını inandırıcı delillerle ispatlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Poliçe ile ilgili yapılan bu düzenlemeler TTK 818/1.fıkra (s) bendinde yapılan düzenleme uyarınca çek hakkında da uygulanır. Kıymetli evrak iptali zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde hükmünde yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (...) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir....
Kıymetli evrakın iptali isteminde bulunan kişi poliçe elindeyken ziyaa uğradığını inandırıcı delillerle ispatlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Poliçe ile ilgili yapılan bu düzenlemeler TTK 818/1.fıkra (s) bendinde yapılan düzenleme uyarınca çek hakkında da uygulanır. Kıymetli evrak iptali zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde hükmünde yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (...) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir....
