ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/886 Esas KARAR NO : 2022/910 İSTEM : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) İSTEM TARİHİ : 12/10/2022 KARAR TARİHİ : 14/10/2022 YAZIM TARİHİ : 17/10/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) isteminin yapılan incelemesi sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İlgili istem dilekçesinde özetle; ... Bankası A.Ş. ... Şubesine ait ..,..,..,...,...,..,..,..,... seri numaralı çeklerin bulunduğu çek koçanını kaybettiğini, tüm aramalarına rağmen bulamadığını, çeklerin üçüncü kişiler tarafından piyasaya sürülme ihtimalinin bulunduğu beyanla söz konusu çeklerin iptalini istemiştir. TTK'nin 651. maddesi uyarınca, kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir ve kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir....
Bu hükme göre kıymetli evrakın iptali için dava açabilecek olan kişi çekin yetkili hamilidir. Keşidecinin kıymetli evrakın iptali için dava açması mümkün değildir. Nitekim Yargıtay ... H.D. Başkanlığı'nın ... tarih, ... Esas - ... Karar ve ... tarih, ... Esas sayılı kararlarında çek iptali davası açma hakkının hamile ait olduğu, keşidecinin çek iptali davası açmasında hukuki yararının bulunmadığı belirtilmektedir. Ayrıca davacının iptalini talep ettiği söz konusu çeklerin kıymetli evrak vasfına haiz olmayıp kıymetli evrakın zayi ve iptali talebine konu edilemezler. Nitekim Yargıtay ... Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın ... tarih ve ... esas - ... karar sayılı bir kararında; "Boş çek yapraklarının kıymetli evrak niteliği bulunmadığını, kıymetli evrakın iptali hükümlerine de tabi tutulamayacağını" belirtmektedir....
TTK'nin 651. maddesi uyarınca, kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir ve kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir. TTK'nin 780 maddesindeki unsurları taşıyan çek kambiyo senedi olup, bir kıymetli evraktır. İlgilinin iptalini istediği, başvurusuna konu çeklerin doldurulup doldurulmadığı da anlaşılamamaktadır. Bu nedenle iptali istenen çeklerin kıymetli evrak niteliği tartışmalıdır. TTK'nin 818/1-s maddesi hükmünün göndermesiyle aynı yasanın 757 vd. maddelerine göre çek iptali davasını çek hamili açabilir, ilgilinin istemine göre iptali istenen çeklerin yetkili hamili olmadığı, bu nedenle zayi nedeniyle çek iptali isteminde bulunmaya hakkının bulunmadığı kanaati hasıl olmuştur....
TTK'nun 651. maddesi hükmüne göre; kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı anda çek üzerinde hak sahibi olan kişi çekin iptaline karar verilmesini isteyebilir. Bu hükme göre kıymetli evrakın iptali için dava açabilecek olan kişi çekin yetkili hamilidir. Keşidecinin kıymetli evrakın iptali için dava açması mümkün değildir. Nitekim Yargıtay ... H.D. Başkanlığı'nın ... tarih, ... Esas - ... Karar ve ... tarih, ... Esas sayılı kararlarında çek iptali davası açma hakkının hamile ait olduğu, keşidecinin çek iptali davası açmasında hukuki yararının bulunmadığı belirtilmektedir. Ayrıca davacının iptalini talep ettiği söz konusu çek yaprağı henüz kullanılmamıştır. Boş çek yaprakları kıymetli evrak vasfını haiz olmayıp kıymetli evrakın zayi ve iptali talebine konu edilemezler. Nitekim Yargıtay ... Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın ... tarih ve ... esas - ......
karar sayılı bir kararında; "Boş çek yapraklarının kıymetli evrak niteliği bulunmadığını, kıymetli evrakın iptali hükümlerine de tabi tutulamayacağını" belirtmektedir. Yukarıda yazılı yasa maddeleri ve Yargıtay içtihatları bir bütün halinde değerlendirildiğinde; iptali istenen çeklerin boş olması nedeniyle davacının iş bu davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığı, ayrıca boş çek yaprakları kıymetli evrak vasfını taşımadığından ziyaı nedeniyle çekin iptalinin istenemeyeceği kanaatine varıldığından davanın reddine ilişkin aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
TTK'nun 651. maddesi hükmüne göre; kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı anda çek üzerinde hak sahibi olan kişi çekin iptaline karar verilmesini isteyebilir. Bu hükme göre kıymetli evrakın iptali için dava açabilecek olan kişi çekin yetkili hamilidir. Keşidecinin kıymetli evrakın iptali için dava açması mümkün değildir. Nitekim Yargıtay ... H.D. Başkanlığı'nın ... tarih, ... Esas - ... Karar sayılı kararında çek iptali davası açma hakkının hamile ait olduğu, keşidecinin çek iptali davası açmasında hukuki yararının bulunmadığı belirtilmektedir. Ayrıca davacının iptalini talep ettiği söz konusu çeklerin kıymetli evrak vasfına haiz olmayıp kıymetli evrakın zayi ve iptali talebine konu edilemezler. Nitekim Yargıtay ... Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın ... tarih ve ... Esas, ... Karar sayılı bir kararında; "Boş çek yapraklarının kıymetli evrak niteliği bulunmadığını, kıymetli evrakın iptali hükümlerine de tabi tutulamayacağını" belirtmektedir....
Bu hükme göre kıymetli evrakın iptali için dava açabilecek olan kişi çekin yetkili hamilidir. Keşidecinin kıymetli evrakın iptali için dava açması mümkün değildir. Nitekim Yargıtay ... H.D. Başkanlığı'nın ... tarih, ... Esas - ... Karar ve ... tarih, ... Esas sayılı kararlarında çek iptali davası açma hakkının hamile ait olduğu, keşidecinin çek iptali davası açmasında hukuki yararının bulunmadığı belirtilmektedir. Ayrıca davacının iptalini talep ettiği söz konusu çekin kıymetli evrak vasfına haiz olmayıp kıymetli evrakın zayi ve iptali talebine konu edilemezler. Nitekim Yargıtay ... Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın ... tarih ve ... esas - ... karar sayılı bir kararında; "Boş çek yapraklarının kıymetli evrak niteliği bulunmadığını, kıymetli evrakın iptali hükümlerine de tabi tutulamayacağını" belirtmektedir....
TTK'nun 651. maddesi hükmüne göre; kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı anda çek üzerinde hak sahibi olan kişi çekin iptaline karar verilmesini isteyebilir. Bu hükme göre kıymetli evrakın iptali için dava açabilecek olan kişi çekin yetkili hamilidir. Keşidecinin kıymetli evrakın iptali için dava açması mümkün değildir. Nitekim Yargıtay ... H.D. Başkanlığı'nın ... tarih, ... Esas - ... Karar ve ... tarih, ... Esas sayılı kararlarında çek iptali davası açma hakkının hamile ait olduğu, keşidecinin çek iptali davası açmasında hukuki yararının bulunmadığı belirtilmektedir. Ayrıca davacının iptalini talep ettiği söz konusu çekin kıymetli evrak vasfına haiz olmayıp kıymetli evrakın zayi ve iptali talebine konu edilemezler. Nitekim Yargıtay ... Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın ... tarih ve ......
TTK'nin 651. maddesi uyarınca, kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir ve kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir. TTK'nin 780. maddesindeki unsurları taşıyan çek kambiyo senedi olup, bir kıymetli evraktır. İlgilinin iptalini istediği, başvurusuna konu çeklerin doldurulup doldurulmadığı da anlaşılamamaktadır. Bu nedenle iptali istenen çeklerin kıymetli evrak niteliği tartışmalıdır. TTK'nin 818/1-s maddesi hükmünün göndermesiyle aynı yasanın 757 vd. maddelerine göre çek iptali istemini çek hamili açabilir, ilgilinin istemine göre iptali istenen çeklerin yetkili hamili olmadığı, bu nedenle zayi nedeniyle çek iptali isteminde bulunmaya hakkının bulunmadığı kanaati hasıl olmuştur....
Boş çek yaprağının Türk Ticaret Kanunu'nda hüküm altına alınan ve kıymetli bir evrak olan---------- taşımadığı, bir senedin çek niteliğinde olabilmesi için anılan Kanun'da düzenlenen zorunlu unsurları bulundurması gerektiği, boş olan ve bedeli yazılı olmayan, bu sebeple de çek hukuki statüsünde bulunmayan çek yaprağının kıymetli evrak niteliğinde de olmadığı gözetilerek; şartları oluşmayan zayi sebebine dayalı kıymetli evrak (çek) iptali davasının reddine karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
