Hizmet tespiti ve sigorta primine esas kazanç tespiti davaları kural olarak bu ödevi yerine getirmeyen işverene karşı açılmalıdır. Dava açık bir anlatım ile, asıl işveren bazı hizmetleri ihale yoluyla alt işverene yaptırmış ve hizmet akti alt işveren ile kurulmuş ise, bu sürelerin hizmet tespiti davanında asıl işverene mal edilmesi mümkün değildir. (Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin 20/11/2017 tarihli ve 2016/9601 esas, 2017/9410 Karar sayılı ilamı). Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının uyuşmazlık konusu olan dönemde Asil Grup Sos Hiz Dan Pey Ltd. Şti.'...
Hizmet tespiti ve sigorta primine esas kazanç tespiti davaları kural olarak bu ödevi yerine getirmeyen işverene karşı açılmalıdır. Dava açık bir anlatım ile, asıl işveren bazı hizmetleri ihale yoluyla alt işverene yaptırmış ve hizmet akti alt işveren ile kurulmuş ise, bu sürelerin hizmet tespiti davanında asıl işverene mal edilmesi mümkün değildir. (Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin 20/11/2017 tarihli ve 2016/9601 esas, 2017/9410 Karar sayılı ilamı)....
Mahkemece, tanık beyanlarında, davacının en son 1.500,00 TL aylık net ücret aldığı beyanına itibar ederek, buna göre günlük brüt ücretini tespit edip, tespit ettiği brüt ücretinden, prime esas asgari kazanç tutarına oranını bulup, talep dönemi çalışmalarındaki prime esas asgari kazanç tutarlarına söz konusu oranı uygulayarak 02.05.2005 – 04.08.2009 tarihleri arasındaki çalışmalarında prime esas kazanç tutarını, günlük brüt asgari ücretin 3.02 katı ücret ile çalıştığının tespitine karar verilmiş olup iş bu karar Dairemizin 22.01.2013 gün ve 2012/19530 E. 2013/732 K. sayılı kararı ile prime esas kazanç tespiti istemi noktasında bozulmuştur. Bozma sonrası verilen kararda ise, Mahkemece önceki verilen kararda direnilmiş olup Dairemiz direnme kararı uygun görülmediğinden dosya Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’na gönderilmiştir....
Dava, hizmet ve sigorta primine esas kazanç (ücret) tutarının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 24.10.2011-24.12.2012 tarihleri arasında davalı şirkete ait işyerinde garson olarak çalışma süreleri ile en son 1.300 TL ücret alındığı belirtilerek sigorta primine esas kazancın tespiti istemli davada, Mahkemece, yapılan yargılama sonunda dava dışı işyerinden bildirilen süreler (24.10.2011-05.11.2011) ile davalı işyerinden bildirilen süreler dışlanmak suretiyle, hizmet tespiti 05.01.2011-10.04.2012 süreleri yönünden kısmen kabul edilmiş, diğer talep yönünden ise tanık beyanı ve emsal ücret esas alınmak üzere 1300 TL net ücret üzerinden tespiti yönünde hüküm kurulmuştur....
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığında dava değerlendirildiğinde; Mahkemece hizmet tespitine yönelik verilen kabul kararı yerinde olup; çalışmanın geçtiği prime esas kazanç tutarlarının tespiti yönünden Bozma ilamının gereğinin yerine getirilmediği anlaşılmaktadır. Dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgeler kapsamında toplanan delillere göre; çalışmanın asgari ücret üzerinden olduğu anlaşılmakla çalışmanın geçtiği prime esas kazanç tutarlarının asgari ücret üzerinden kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir. Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme, araştırma ve yanılgılı değerlendirme sonucu karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. O halde, davacı vekili ile davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır....
Kuruma karşı dava açılabilmesi için .. olayda; davacı, davalı işveren nezdinde 31.08.2010 – 29.08.2011 ve 13.08.2012 – 13.11.2014 tarihleri arasında geçen çalışmasının 5953 sayılı Basın İş Kanunu kapsamında olduğunun, aylık net ücretinin 2.250,00 TL olduğunun ve buna göre sigorta primlerinin yatırılması gerektiğinin tespiti istemiş, dosya içerisinde bulunan davacının hizmet döküm cetvelinde ise davalı işyerinde 20.10.2010 – 29.04.2011 ve 13.08.2012 - 13.11.2014 tarihleri arasında bildirim bulunan çalışmaları olduğu, davacının isteminde davalı işveren nezdindeki çalışmaları olarak beyan edilen 31.08.2010 – 19.10.2010 ve 30.04.2011 – 30.04.2011 tarihlerinin hizmet döküm cetvelinde görülmediği ve davacının prime esas kazanç tutarının tespiti istemi de bulunduğu gözetildiğinde, davacının istemini münhasıran itibari hizmet süresinin tespitine yöneltmediği, hizmet tespiti ve hizmet tespiti davası içerisinde değerlendirilecek prime esas kazanç tutarının tespitini de içerdiği anlaşılmakla, davacının...
Mahkemenin hizmet tespiti ve 2006 yılı prime esas kazanç ücretinin tespiti taleplerinin reddine yönelik kabulünde bir isabetsizlik bulunmamakla birlikte, 2007 yılından itibaren gerçek ücretin tespitine yönelik kabulü eksik incelemeye dayandığından usul ve yasaya aykırıdır. Davanın yasal dayanaklarından olan 506 sayılı Kanunun “Prime esas ücretler” başlığını taşıyan 77. maddesinde, sigortalıların prime esas kazançlarının nasıl belirleneceği açıklanmıştır....
araştırması yapılmalı, bu konuda açılmış işçilik alacakları davası var ve kesinleşmiş ise delil kabul edilmeli, dolayısı ile inandırıcı, ciddi deliller doğrultusunda ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonuca gidilmeli, ücretin işçinin yazılı onayı olmadan düşürüldüğü durumda ise yazılı muvafakati yoksa önceki yüksek ücreti esas alınarak prime esas kazanç saptanmalıdır. 2.Nitekim aynı hususlar Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 02.06.2020 tarih ve 2016/10-376 Esas, 2020/306 Karar, 09.07.2020 tarih ve 2016/21-904 Esas, 2020/554 Karar ve 16.07.2020 tarih ve 2016/10-2141 Esas, 2020/585 Karar sayılı kararları ile kabul edilmiştir. 3.Prime esas kazanç tespiti davası kamu düzeninden olduğuna göre kural olarak işçilik alacakları davasında saptanan ücret, prime esas kazanç tespiti davasında kesin delil niteliğinde kabul edilemez....
Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur. (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK) Eldeki davada ise uyulan bozma ilamı ve oluşan usuli kazanılmış hakkın gereği gibi yerine getirilmediği anlaşılmakta olup ücret alacaklarının ödenip ödenmediği hususu üzerinde durularak, ödenmesi koşuluyla, ödemenin yapıldığı ayın prime esas kazanç matrahına dâhil edilmesi; hizmet akdinin daha önceki bir tarihte sona ermiş olması karşısında ise, yapılan ödemelerin çalışmanın geçtiği son ayın prime esas kazancında gözetilmesi gerektiği hususu dikkate alınmak suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, prim ve ikramiyelerin ait olduğu aylara yayılmak suretiyle prime esas kazanca dâhil edilmeleri suretiyle, yazılı şekilde karar verilmesi usul ve Kanun'a aykırı olup bozma nedenidir. VI....
Sözleşmelerinde belirtilen ve hak kazanılan ücretlerin davalı ... tarafından ödenmiş olması halinde, hak kazanıldığı dönemin prime esas kazancına dahil edilmesi gerekir. ...-İlave tediyeler yönünden; davalı ... tarafından 01.....2008 sonrası ödenmiş olması koşuluyla, sadece ödemenin yapıldığı ayın prime esas kazanç matrahına dahil edilmesi, ... akdinin son bulmasından sonra ödenmiş olması halinde ise, çalışmanın geçtiği son ayın prime esas kazancında gözetilmesi gerekir. ...-Prim ve ikramiyeler yönünden ise,ödenmeleri koşuluyla,ödemenin yapıldığı ayın prime esas kazanç matrahına dahil edilmesi, ... akdinin son bulmasından sonra ödenmiş olmaları halinde ise, çalışmanın geçtiği son ayın prime esas kazancına dahil edilmeleri gerekir. Buna göre, prim ve ikramiyelerin ait olduğu aylara yayılmak suretiyle prime esas kazanca dahil edilmeleri yönündeki Mahkeme kararı isabetli değildir....
