"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, hizmet tespiti ve prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, bozma ilamına uyulmak suretiyle yapılan yargılama sonucunda ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davacı ile davalı Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi....
Hukuk Dairesi No : Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı fer'i müdahil Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince verilen kararın, fer'i müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Hizmet tespiti davalarında bildirilmeyen hizmet ve prime esas kazancın belirlenmesi kanun gereğidir. Prime esas kazanç belirlenmeden hizmet tespiti yapılamayacağından feragat istemi geçersizdir. Buna göre prime esas kazanç tespiti yönünden verilen red kararı usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....
Hukuk Dairesi No : Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı fer'i müdahil Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince verilen kararın, fer'i müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Hizmet tespiti davalarında bildirilmeyen hizmet ve prime esas kazancın belirlenmesi kanun gereğidir. Prime esas kazanç belirlenmeden hizmet tespiti yapılamayacağından feragat istemi geçersizdir. Buna göre prime esas kazanç tespiti yönünden verilen red kararı usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....
Davacı, 01.10.2002 - 31.12.2004 tarihleri arasındaki dönem için hizmetinin tespitini ve prime esas kazançlarının belirlenmesini talep etmiş, ayrıca davalı Kuruma bildirimi yapılan 01.01.2005-15.10.2007 tarihleri arası dönem için ise prime esas kazançlarının belirlenmesini talep etmiş olup, Mahkemece, davanın kabulü ile davacının 01/10/2002-31/12/2004 tarihleri arasında davalı işyerinde prime esas tavan kazanç üzerinden hizmet akdiyle kesintisiz olarak çalıştığının tespitine ve 01/01/2005-15/10/2007 tarihleri arasında davalı işyerinde prime esas tavan kazanç üzerinden çalıştığının tespitine karar verilmiştir. Mahkemenin hizmet tespitine yönelik kararı isabetli ise de, sigorta primine esas kazanç tutarına yönelik kabulü isabetsizdir....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, hizmet ve sigorta primine esas kazanç (ücret) tutarının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davacı, davalı Kurum ve ... vekilince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 08.05.2005–17.10.2011 tarihleri arasında davalı işverenlere ait işyerinde hizmet akdine tabi olarak geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen çalışma sürelerinin ve sigorta primine esas kazanç (ücret) tutarının tespitine ilişkin davada mahkemece Dairemiz bozma ilamına uyularak davanın kısmen kabulü ile davacının en son prime esas kazancının 2009/10 ay itibariyle 2.103.96TL olduğunun ve asgari ücretin 4.23 katı fazla ücret alarak çalıştığının tespitine, eksik hizmet talebinin reddine karar verilmiştir....
V- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME: Eldeki dosyada, Mahkemenin önceki kararı, Dairemizce, hizmet tespitine ilişkin kabulün yerinde olduğu, prime esas kazanç tespiti yönünden yapılan incelemede ise, dosya kapsamında davacının hizmet süresinin tamamında iddia edilen şekilde ücret aldığı iddiasını ispata elverişli yazılı delil veya yazılı delil başlangıcı niteliğinde belge bulunmadığından, davacının prime esas kazanç tespitine ilişkin isteminin reddi isabetli ise de; kesinleşen yargı kararı ile hak kazanılan ücret niteliğindeki kazançların ödenmesi koşuluyla, ödemenin yapıldığı ayın prime esas kazanç matrahına dâhil edilmesi, hizmet akdinin daha önceki bir tarihte sona ermiş olması halinde ise, yapılan ödemelerin çalışmanın geçtiği son ayın prime esas kazancında gözetilmesi gereği ile, işçilik alacakları davasında hüküm altına alınan tutarın davacıya ödenip ödenmediği araştırılmalı, ödemenin varlığı halinde, işçilik alacakları davasında hükmedilen tutar son ayın prime esas kazancına...
Çoğunluk ile aradaki temel uyuşmazlık “prime esas kazancın (ücretin) tespitinde, aylık ücret tutarının 6100 sayılı HMK.’un 200 ve 202. maddelerinde belirtilen sınırları aştığı takdirde yazılı delille kanıtlanması gerekip gerekmediği, bu konuda işçilik alacakları davasında belirlenen ücret ile hizmet tespitinin esas alınıp alınmayacağı” noktasında toplanmaktadır. 2. Dairemizin 2022/3692 Esas, 2022/7029 Karar sayılı kararında yazılan karşı oy gerekçelerinde açıklandığı üzere; 3. Prime esas kazanç tespiti davası kamu düzeninden olduğuna göre kural olarak işçilik alacakları davasında saptanan ücret, prime esas kazanç tespiti davasında kesin delil niteliğinde kabul edilemez. Ancak bu işçi ile işveren arasında kesinleşmiş ve tahsil edildiğinde anılan ücret, fazla mesai, tatil ücret alacakları gibi alacaklarda sigorta primi kesintisi yapılarak kuruma ödeneceğinden, bir anlamda prime esas kazanç dolaylı olarak belirlenmiş olacaktır....
Mahkemece, yargı kararı ile hak kazanılan ücret niteliğindeki ödemelerin, ödenmesi koşuluyla, ödemenin yapıldığı ayın prime esas kazanç matrahına dahil edilmesi, hizmet akdinin daha önceki bir tarihte sona ermiş olması karşısında ise, yapılan ödemelerin çalışmanın geçtiği son ay olan 2006 yılı şubat ayının prime esas kazancında gözetilmesi, ocak ayına ait prime esas kazanç tutarının asgari prime esas kazanç miktarları esas alınarak yaşlılık aylığı miktarının tespiti gerekirken, 2006 yılı ocak ayına ait prime esas kazanç miktarı da arttırılarak belirlenen yaşlılık aylığı miktarı esas alınarak, yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. O hâlde, davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır. SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 06.06.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, hizmet tespiti ve sigorta primine esas kazanç tutarının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, uyulan bozma ilâmı sonrası davanın kabulüne karar verilmiştir....
Nitekim aynı hususlar Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 02.06.2020 tarih ve 2016/10-376 Esas, 2020/306 Karar, 09.07.2020 tarih ve 2016/21-904 Esas, 2020/554 Karar ve 16.07.2020 tarih ve 2016/10-2141 Esas, 2020/585 Karar sayılı kararları ile kabul edilmiştir. 5. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararına göre; “Kamu düzeninden olma koşulu re’sen araştırma ilkesini ve sonuç olarak hâkimin delilleri serbestçe, kendiliğinden toplayarak sonuca gitmesini beraberinde getirir. Sigortalı kavramı, kısa ve uzun vadeli sigorta kolları bakımından sosyal güvence sistemine adına prim ödenmesi gereken yahut kendi adına prim ödemesi gereken kişiyi ifade eder. Görüldüğü gibi sigortalı olmak çalışma ve prim ödeme ilkesine bağlı olduğundan, “hizmet tespiti” ve “prime esas kazancın tespiti” davaları sosyal güvenlik hakkının özünü oluşturmaktadır....
