Fıkrasının B bendine göre yapılan bir başvuruya dayanması durumunda, en önceki başvurunun ilk halinin kapsamını aşıyorsa, faydalı model sahibinin 109. Maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip olmadığı ispatlanmışsa, faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü söz konusu olacaktır. Somut olayda, asıl davada davacı olan ... Sanayi ve Tic Ltd Şti.'nin ... sayılı faydalı modelin sahibi olduğu taraflar arasında ihtilafa konu değildir. Asıl davada faydalı model sahibi olan bu davacı, davalı tarafın faydalı modelden kaynaklanan haklarına tecavüzde bulunduğunu, faydalı modele konu buluşun davalı tarafça üretilen ürünlerde kullanıldığını ve ticaret alanına çıkarıldığını iddia ederek tecavüzün tespiti, men'i, durdurulması ve maddi ve manevi tazminat taleplerinde bulunmaktadır....
Dairemiz bozma ilamında da belirtildiği gibi tecavüz maddi vakıasına ilişkin değerlendirme yapılırken; davacının tescilli faydalı modelinin istemleri ile davalının fiili kullanımını gerçekleştirdiği makine ve onun özellikleri karşılaştırılarak, davalı kullanımının kendi tescilli faydalı modeli ile aynı olup olmadığı, tescil ettirdiği faydalı model istemlerini aşan kullanımı varsa bu kullanımın davacı modeline tecavüz edip etmediği açıklanmalıdır. Anılan bilirkişi raporunda ise dava konusu olmayan ve davalı adına tescilli faydalı model esas alınarak inceleme yapılmış, tescilli bu modelin, davalının dava konusu olan ve keşif mahallinde belirlenen makinalarla eşdeğer olup olmadığı da belirlenmemiştir. Bu bağlamda tecavüz iddiasına konu makinalar ile davacının tescilli faydalı modelinin istemlerini esas alan değerlendirme yapmaksızın hatalı değerlendirmeye dayalı ve Dairemiz bozma ilamını karşılamaz nitelikte hüküm kurulması doğru olmamış kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir....
Kararname’de tecavüz teşkil ettiği belirtilen fiiller, özetle, faydalı model belgesi sahibinin izni olmaksızın, faydalı modelin kullanılması; faydalı modelin taklit edilmesi; taklit ürünlerin ticaret alanına çıkarılması veya bu amaçla stoklanmasıdır. Ayrıca, taklit ürünlerin nereden sağlandığının bildirilmemesi; lisans veya zorunlu lisans sayesinde faydalı model üzerinde elde edilen hakların, anlaşmaya aykırı olarak genişletilmesi; anılan fiillere iştirak veya yardım edilmesi fiilleri de, faydalı model tecavüzü sayılmaktadır. 551 sayılı KHK'nın 166.maddesi uyarınca "Faydalı model belgelerine ilişkin açık bir hüküm bulunmadığı ve faydalı model belgelerinin özelliği ile çelişmediği takdirde, patentler için öngörülen hükümler, faydalı model belgeleri için de uygulanır." Faydalı modele tecavüz de KHK'da ayrıca düzenlenmiş değildir. KHK'nın 164/I hükmü "Patent sahibine tanınan korumanın faydalı model belgesi sahibine de aynen tanınacağını" amirdir....
S3721 ... 2/4 prosesinde keşif sırasında ...ların kapalı olması ve mekanizmalara ulaşım zorluğu nedeniyle inceleme yapılmadığının belirtildiğini, eksik inceleme ürünü olan rapora kendileri tarafından süresinde itiraz edildiğini, davalının ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi gerektiğini, davalı şirketin, müvekkili şirketin faydalı model hakkının ihlaline yönelik eylemleri nedeniyle SMK' nin 141. Maddesi kapsamında müvekkilin faydalı model hakkına tecavüz oluşturduğunu belirtmiş, " ... " buluş başlıklı ve TR .../ ... sayılı faydalı modelin, karşı tarafça tüm istemleri içerir şekilde üretilip taklit edildiğine, faydalı model konusu buluşun karşı tarafın fabrikasındaki üretim hattında kullanıldığına ve SMK' nin 141....
Maddesinde düzenlenmiş, Aşağıdaki hallerde faydalı model belgesinin hükümsüz sayılmasına yetkili mahkeme tarafından karar verilir: a – Faydalı model belgesi konusunun, buKanun Hükmünde Kararnamenin 154 üncü, 155 inci ve 156 ncı maddelerinde belirtilen, hükümlere aykırılığı ispat edilmişse, b - Faydalı model belgesi konusu buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alandaki bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı ispat edilmişse,c - Faydalı model belgesi konusunun, faydalı model belgesi verilmesi için yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığı veya faydalı model belgesi 45 inci maddeye göre ayrılmış olan bir başvuruya veya 12 nci maddeye göre yapılan başvuruya dayandığı ve onların kapsamlarını aştığı ispat edilmişse, d - Faydalı model belgesi sahibinin, 157 nci maddeye göre faydalı model belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı ispat edilmişse....
model olarak başvurduğunu, müvekkilinin patent başvuru istemlerinde kullanılan özelliklerin tamamına yakının davalının faydalı model başvurusunun istemlerinde aynen yer aldığını, aradaki tek farkın müvekkilinin patent başvurusundaki basma kolunun davalının faydalı modelinde yer almaması olduğunu, davalının faydalı modelinin şekil olarak da müvekkilinin patent başvurusunun aynısı olduğunu, davalının faydalı modeline konu ürünü üretip satışlara başladığını, davalının bu fiillerinin müvekkilinin patent haklarına tecavüz ettiğini ve aynı zamanda haksız rekabet fiilleri arasında yer aldığını, müvekkilinin patent başvurusunun davalının faydalı model başvurusundan önce olmasından dolayı davalının SMK 155.maddesi gereğince faydalı model başvurusu savunma gerekçesi olarak ileri sürülmeyeceğini beyanla; davalı adına tescil işlemleri devam eden ... başvuru nolu faydalı modelin hükümsüzlüğüne, müvekkili adına ... başvuru nolu tescil işlemleri devam etmekte olan patentin davalı tarafından müvekkilinden...
Faydalı model yargılaması yönünden ve faydalı modele dayalı tedbir istemleri yönünden davacı tarafın faydalı modeline davalı tarafın tecavüzünün bulunup bulunmadığının tespitinin özel bir yargılamayı gerektirdiği ve asıl davada çözümlenmesi gerektiği, buna göre davaya konu davacı tarafın faydalı modeline ilişkin 6769 sayılı SMK'nın 159. maddesi çerçevesinde talep olunan ihtiyati tedbir yönünden davacının tedbir taleplerinin kabulü için davacının kullanımlarının, davalının sınai mülkiyet hakkına tecavüz teşkil etmediğinin ispatı gerekli olup, bu husus da ancak yargılama sırasında gerekli delillerin toplanması ve toplanan delillerin değerlendirilmesi sonucu verilecek nihai kararla anlaşılabileceğinden davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine..." karar verilmiştir....
faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmenin, patent ve faydalı model belgesine tecavüz oluşturacağı belirtilmiştir. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 84....
GEREKÇE : Asıl dava, faydalı model hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, men'i, ref'i ile maddi ve manevi tazminat istemlerine, karşı dava ise faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır....
ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent veya faydalı model hakkını gasp etmek ve patent veya faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmenin, patent ve faydalı model belgesine tecavüz oluşturacağı belirtilmiştir....
