Dava; davacı yanın ürettiği "programlanabilir kontür cihazının" davalının faydalı model belgesi konusu olan "otomatik başlama cihazı" ile çok farklı teknik özelliklere sahip olmadığı iddiasıyla 551 sayılı KHK'nın 149. maddesine dayanılarak açılmış "tecavüzün bulunmadığının tespiti" istemine ilişkindir. Her ne kadar 551 sayılı KHK'nın 149. maddesi patent ile ilgili ise de, aynı kararnamenin 166. maddesi gereğince patente ilişkin hükümler faydalı model açısından da uygulanabilir olduğundan davacının bu şekilde dava açması mümkündür. Davalı yan 12.06.2003 tarihli ihtar ile davacının eyleminin faydalı model belgesi ile korunan davalı hakkına tecavüz niteliğinde olduğu bildirilmiş olmakla kararnamenin 149. maddesinde öngörülen dava koşulu oluşmuş bulunmaktadır. Davalının keşide ettiği ihtarın konusunu, faydalı model belgesinin konusunu oluşturan ve Özet ile istemler bölümünde belirtilen "otomatik başlama özelliği" içeren cihazın bir parçası oluşturmaktadır....

nin ise diğer davacının izni ile buluşu ürettiği, yapılan karşılaştırmada davalı ve davacıya ait makinelerin aynı amaçla üretildiği, makineler üzerindeki elemanların genel anlamda aynı olup detaylarda bazı farklılıkların mevcut olduğu, davalı ürününde faydalı model ana isteminde yer alan unsurların tamamının yer aldığı, bu durumda davalı ürünlerinin dava konusu faydalı model belgesi koruma kapsamı içinde kaldığı, davacı faydalı model belgesinin koruma kapsamında olan bir ürünün hak sahibinin izni olmaksızın üretim, satış, tanıtım vb. ticari faaliyetlere konu edilmesinin faydalı modelden doğan hakkın ihlali anlamına geldiği, davalının ... sayılı faydalı model belgesine sahip olduğunu savunduğu, ancak bu hususun 551 sayılı KHK'nın 79. maddesi gereğince daha önceki faydalı model belgesi ile korunan buluşu kullanma hakkı vermeyeceği, sonraki tarihli patent sahibinin ancak önceki tarihli patent sahibinin iznini alması veya o faydalı model belgesi üzerinde zorunlu lisans elde etmesi halinde önceki...

İSTANBUL 1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/407 Esas KARAR NO : 2022/2 DAVA : Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 30/12/2021 KARAR TARİHİ : 07/01/2022 Mahkememizde görülmekte bulunan Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde; Müvekkili şirket ...’nın ... tescil numaralı faydalı model tescil belgesine sahip olduğunu, Müvekkili şirkete ait buluşa koruma sağlayan faydalı modelin tescil tarihinin 03.21.2016 tarihi olduğunu, Davalının Türk Patent ve Marka Kurumu' nda faydalı model olarak tescil ettirmiş olduğu ... başvuru numaralı, buluş özeti "......

Dava dosyası içerisinde bulunan ve üzerinde---- davalıya ait ürünün, davacı adına tescilli -------- isteminin hükümsüz kılındığı da dikkate alınarak davalı ürününün davacının faydalı modelinin koruma kapsamında kalıp kalmadığı hususunda bilirkişi incelemesine karar verilmiş olup, davacı tarafa bilirkişi incelemesine dair ara karar tebliğ edildiği halde kesin süre içerisinde bilirkişi ücreti yatırılmadığından bilirkişi incelemesi yapılamamış, davacının bu delilden vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiştir. Dava tarihinde yürürlükte olan 551 sayılı KHK'nin 154. maddesi uyarınca, yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşlar faydalı model belgesi verilerek korunur. Yine 551 sayılı KHK'nın 166. Maddesi uyarınca faydalı model belgelerine ilişkin açık bir hüküm bulunmadığı ve faydalı model belgelerinin özelliği ile çelişmediği takdirde, patentler için öngörülen hükümler, faydalı model belgeleri için de uygulanır....

ç) ... veya faydalı model hakkını gasp etmek. d) ... veya faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek.”...

İlk derece mahkemesince alınan 25/10/2017 tarihli bilirkişi heyet raporunda; davalı tarafın ..., ... kodlu makinaların yurtdışından ithal ettiği, faydalı model belgesinin tek isteminde yer alan tüm unsurların, dava konusu ürünlerde yer aldığı, davacıya ait ... nolu faydalı model belgesinin koruma kapsamında olduğu, davacı tarafın seçimlik hak olarak karşı tarafın elde ettiği kara göre talepte bulunduğu, davalının makinelerin satışından toplam 14.844,91 TL kazanç elde ettiği, mahkemece stoklarda bulunan 2 adet makine için de kazanç hesabı yapılmasının talep edilmesi halinde, hesaplanan tutara 2.166,00 TL ilave edileceği ve davalının toplam kazancının 17.010,91 TL olarak hesaplanmasının gerektiği beyan edilmiştir. G E R E K Ç E:Davacı vekili, davalının müvekkilinin Türkiye de ... sayı ile tescilli "..." buluş başlıklı, faydalı model belgesine tecavüz ettiğinden bahisle, tecavüzün tespiti, meni ve refi ile, maddi ve manevi tazminat talepli dava açmıştır....

Faydalı model belgesi başvurusu tarihinden önce, Türkiye'de yapılmış olan patent veya faydalı model belgesi başvuruları, faydalı model belgesi başvurusu tarihinden sonra yayınlanmış olsalar dahi, başvuru konusu buluşun yeniliğini ortadan kaldırır. Davacı tarafça, davalıya ait faydalı model belgesindeki buluşun uygulandığı ürünün anılan KHK'de belirtilen başvurudan önceki oniki aylık süreden önce piyasaya sunulduğu, bu hususun ... 3. Fikri Sınai Haklar Ceza Mahkemesi 2005/900 esas sayılı dosyada yapılan ceza yargılamasında ve alınan bilirkişi raporunda da tespit edildiği iddia edilmiştir. 551 sayılı KHK 154. maddesine göre, yeni ve sanayiye uygulanabilir buluşlar faydalı model belgesi verilerek korunur. Aynı KHK 165/a. bendine göre de, 156. maddede belirtilen koşulların bulunmaması bir hükümsüzlük halidir....

Dava, faydalı model ve endüstriyel tasarıma dayalı tecavüzün önlenmesi istemine ilişkindir. 554 sayılı KHK'nın 34. maddesi, "Başvuru tarihi 32. ve 33. madde hükümlerine göre kesinlik kazanan bir tasarım başvurusu tasarım siciline kayıt edilir" hükmünü, aynı KHK'nın 48/2. maddesi ise, "Tasarım başvurusu bu Kanun Hükmünde Kararname'nin 34. maddesine göre yayınlandığı takdirde, başvuru sahibi, tasarıma vaki tecavüzlerden dolayı hukuk ve ceza davası açmaya yetkilidir. Tecavüz eden, başvurudan veya kapsamından haberdar edilmiş ise, başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmaz. Tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa, yayından önce de tecavüzün varlığı kabul edilir" hükmünü amirdir. Öte yandan, 551 sayılı KHK'nın 159. maddesi, "Faydalı model belgesi verilmesi için yapılacak başvuruyla, bu Kanun Hükmünde Kararname'nin 42. maddesinde sayılan belgeler Enstitü'ye verilir ve faydalı model belgesi korumasının talep edildiği açıkça belirtilir....

Mahkemece uyulan bozma ilamına göre, davacıya ait faydalı modelin başvuru tarihinden çok önce davalı tarafça kamuya sunulduğu, yeni olmadığı, hükümsüzlük kararı geçmişe etkili olarak sonuç doğurup faydalı model belgesi başlangıçtan itibaren geçersiz sayıldığından buna dayalı bir hak elde edilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle asıl davanın reddine; karşı davada ise 2006/02703 numaralı faydalı model belgesinin dava açıldıktan sonra 31/05/2014 tarihinde geçersiz kılındığı ve halen ortada geçerli bir faydalı model belgesi bulunmadığı gerekçesiyle konusu kalmayan davada karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Kararı, davacı- karşı davalı vekili temyiz etmiştir. (1) Asıl dava, davacıya ait faydalı model belgesine davalının tecavüzün tespiti, durdurulması, önlenmesi, zararın tespiti ve üretim araçlarına el konulup davacıya verilmesini, karşı dava ise davacı adına kayıtlı ... numaralı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü ile sicilden terkini istemine ilişkindir....

Maddesinde; " Faydalı Model Belgelerine ilişkin açık bir hüküm bulunmadığı ve faydalı model belgelerinin özelliği ile çelişmediği taktirde, patentler için öngörülen hükümler Faydalı Modeller için de uygulanır." hükmü gereğince KHK 80. Madde Faydalı Modeller hakkında da uygulanacağından, yasalara veya genel ahlaka veya kamu düzenine veya genel sağlığa zarar verecek şekilde Faydalı Model belgelerinin de kullanılamayacağı, FM belgesinin tescilinden önce yürürlüğe giren Yönetmeliğin 46. Maddesi ve FM belgesinin tescilinden sonra yürürlüğe giren tebliğ hükmüne göre davacı adına tescil edilen FM belgesi kullanılamayacağından, bu FM belgesine tecavüz edildiğinden bahisle, tecavüzün tespiti, meni, refi ve tazminat da talep edilemeyecektir. İlk derece mahkemesince davanın davalı ... Lpg şirketi yönünden reddine karar verilmesi usul ve yasaya uygun görülmekle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir....