Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Mutlak Butlan Sebebiyle Evlenmenin İptali Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı tarafından temyiz edilerek; temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmekle; duruşma için belirlenen 18.01.2022 günü temyiz eden davalı ... vekili Av. ... ile karşı taraf davacılar vekilleri Av. ... ve Av. Göksu Şakrak geldiler. Gelenlerin konuşması dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için duruşmadan sonraya bırakılması uygun görüldü....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Evlenmenin Butlanı Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dava, evlenmenin iptali davası olup ... tarafından davaname ile açılmıştır. Cumhuriyet savcısı, kanunda açıkça öngörülen hallerde hukuk davası açar veya açılmış olan hukuk davasında taraf olarak yer alır. (HMK. md.70/1) Mutlak butlan davası açma Cumhuriyet savcısı için bir görev olduğundan (TMK. md. 146/1) açılan davanın duruşmasında hazır bulunması zorunluluktur. Bu nedenle Cumhuriyet savcısının duruşmalara katılımı sağlanmadan yokluğunda hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. 2-Dava evliliğin iptaline ilişkin olup, davalı ...'nin eşi olan Bayram'ın da hukukunu etkileyecek bir davadır. Bu nedenle ...'...
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2018/343 KARAR NO : 2018/1563 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : PALU ASLİYE HUKUK(AİLE) MAHKEMESİ TARİHİ : 20/09/2017 NUMARASI : 2016/12 ESAS - 2017/679 KARAR DAVA KONUSU : Evlenmenin İptali (Nispi Butlan Sebebiyle) KARAR : Palu Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesinin 20/09/2017 tarih, 2016/12 Esas ve 2017/679 karar sayılı kararı aleyhine, davacı tarafça istinaf başvurusunda bulunulduğu, dosyanın istinaf incelemesi yapılmak üzere mahkememize gönderildiği ve istinaf isteminin süresi içerisinde yapıldığı anlaşılmakla dosya incelendi....
Aile Mahkemesnin 2018/707 Esas 2020/518 Karar sayılı kararı ilamı, tarafların ekonomik ve sosyal durumuna ilişkin yazı cevapları, nüfus aile kayıt tablosu ve toplanan deliller birlikte değerlendirildiğinde; dava, eşinde bulunmaması onunla birlikte yaşamayı kendisi için çekilmez duruma sokacak derecede önemli bir nitelikte yanılma (TMK m.149/2) ve davacı eş veya altsoyunun sağlığı için ağır tehlike oluşturan bir hastalığın kendisinden gizlenmesi (TMK m. 150/2) gereğince nispi butlan sebebiyle evliliğin iptali istemine ilişkin olup, TMK'nun 152. m.sine göre, iptal davası açma hakkı, iptal sebebinin öğrenildiği veya korkunun etkisinin ortadan kalktığı tarihten başlayarak altı ay ve her halde evlenmenin üzerinden beş yıl geçmekle düşer. Hak düşürücü süre, dava şartlarından olup, taraflarca ileri sürülmese bile yargılamanın her hal ve derecesinde mahkemece resen gözetilmelidir....
Aile Mahkemesnin 2018/707 Esas 2020/518 Karar sayılı kararı ilamı, tarafların ekonomik ve sosyal durumuna ilişkin yazı cevapları, nüfus aile kayıt tablosu ve toplanan deliller birlikte değerlendirildiğinde; dava, eşinde bulunmaması onunla birlikte yaşamayı kendisi için çekilmez duruma sokacak derecede önemli bir nitelikte yanılma (TMK m.149/2) ve davacı eş veya altsoyunun sağlığı için ağır tehlike oluşturan bir hastalığın kendisinden gizlenmesi (TMK m. 150/2) gereğince nispi butlan sebebiyle evliliğin iptali istemine ilişkin olup, TMK'nun 152. m.sine göre, iptal davası açma hakkı, iptal sebebinin öğrenildiği veya korkunun etkisinin ortadan kalktığı tarihten başlayarak altı ay ve her halde evlenmenin üzerinden beş yıl geçmekle düşer. Hak düşürücü süre, dava şartlarından olup, taraflarca ileri sürülmese bile yargılamanın her hal ve derecesinde mahkemece resen gözetilmelidir....
davasının reddine, davacının nisbi butlan sebebine dayalı evliliğin iptali istemli davasının incelenmesinde, davacı tarafın dava dilekçesinde 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu`nda (4721 sayılı Kanun) sayılı nisbi butlan sebeplerinin bir ya da bir kaçına vakıalarını belirtir şekilde her hangi bir açıklama yapmadığı, sadece nisbi butlan sebebinin somutlaştırılması istenildiğinde ayrıntılı beyanda bulunduğu, dilekçelerin teati aşaması tamamlanması sonrası tarafların iddia ve savunmalarını ancak karşı tarafın açıkça muvafakati olması halinde genişletip değiştirilebileceği ve somut dava dosyasında davalının iddianın değiştirilip genişletilmesine açıkça muvafakat etmemesi gerekçesi ile davacının nispi butlan nedeniyle evliliğin iptali davasının reddine karar verilmiştir....
GEREKÇE: Dava; evlenmenin nisbi butlan sebebiyle (TMK m. 151) iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı tarafça hükmün tamamı yönünden süresinde istinaf talebinde bulunulmuştur. İstinaf kanun yolu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 341 ila 361. maddeleri arasında düzenlenmiş olup, "İncelemenin Kapsamı" başlığını taşıyan 355. maddede de düzenlendiği üzere; inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır, ancak, bölge adliye mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü taktirde bunu re'sen gözetir....
GEREKÇE: Dava; evlenmenin nisbi butlan sebebiyle (TMK m. 151) iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı tarafça hükmün tamamı yönünden süresinde istinaf talebinde bulunulmuştur. İstinaf kanun yolu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 341 ila 361. maddeleri arasında düzenlenmiş olup, "İncelemenin Kapsamı" başlığını taşıyan 355. maddede de düzenlendiği üzere; inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır, ancak, bölge adliye mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü taktirde bunu re'sen gözetir....
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dava evlenmenin mutlak butlan nedeniyle iptaline ilişkin olup, ... .... açılmıştır (TMK.md. 146). Taraf teşkili kamu düzenindendir. Cumhuriyet savcısı, kanunda açıkça öngörülen hallerde hukuk davası açar veya açılmış olan hukuk davasında taraf olarak yer alır (HMK md. 70/1). Cumhuriyet Savcısının duruşmalara katılmadığı anlaşılmaktadır. Kamu adına mutlak butlan davasını açan ve evliliğin iptalini isteyen Cumhuriyet savcısına usulünce tebligat yapılıp duruşmaya katılımı sağlamadan yargılamaya devamla yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir. (HGK-11.1.2015, Esas, 2015/2-2938 Karar 2015/2539) 2-Kabule göre ise; evliliğin iptali davasında nüfus müdürlüğüne husumet yöneltilemeyeceğinin nazara alınmaması da doğru olmamıştır....
Dava, TMK'nun 145. ila 153. ve 166/1. m.lerinde düzenlenen mutlak butlan sebebi ile evliliğin iptali, nispi butlan sebebi ile evliliğin iptali, olmadığı takdirde evlilik birliğinin temelden sarsılması nedeniyle boşanma, fer'i taleplerine ilişkindir....
