İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Yerel mahkemece davacının davasının kabulü ile T1 ile Bahar Esko'nunarasındaki 04/10/2017 tarihli evlenmenin mutlak butlan sebebiyle iptaline, karar verildiği görülmüştür....
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dava evlenmenin mutlak butlan nedeniyle iptaline ilişkin olup, ... .... açılmıştır (TMK.md. 146). Taraf teşkili kamu düzenindendir. Cumhuriyet savcısı, kanunda açıkça öngörülen hallerde hukuk davası açar veya açılmış olan hukuk davasında taraf olarak yer alır (HMK md. 70/1). Cumhuriyet Savcısının duruşmalara katılmadığı anlaşılmaktadır. Kamu adına mutlak butlan davasını açan ve evliliğin iptalini isteyen Cumhuriyet savcısına usulünce tebligat yapılıp duruşmaya katılımı sağlamadan yargılamaya devamla yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir. (HGK-11.1.2015, Esas, 2015/2-2938 Karar 2015/2539) 2-Kabule göre ise; evliliğin iptali davasında nüfus müdürlüğüne husumet yöneltilemeyeceğinin nazara alınmaması da doğru olmamıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi İHBAR EDEN : Nüfus Müdürlüğü DAVA TÜRÜ : Evlenmenin Butlanı Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, Cumhuriyet savcısı tarafından re'sen açılmış, davalılar ... ile ...’ın dayı yeğen olduğu eşler arasında evlenmeye engel olacak derecede hısımlığın bulunduğu gerekçesiyle taraflar arasındaki evliliğin mutlak butlan sebebiyle (TMK. m. 145/4) iptali talep edilmiştir. Davalılar aşamalardaki savunmalarında nüfus kayıtlarında davalı ...’in kız kardeşi olarak gözüken davalı ...’nin annesi ...’nin esasen davalı ...’in kız kardeşi olmadığını, ...’nin ... ve ... kızı olmasına rağmen ...'...
Bu bağlamda mutlak butlan davasını her ilgili ve savcı açabilir. Nisbi butlan sebepleri ise sadece tarafları ilgilendirdiğinden nisbi butlan davasını sadece ilgili eş ve yasal temsilcinin rızasının arandığı durumlarda yasal temsilci açabilir. Diğer taraftan mutlak butlan davası her zaman açılabilir; dava açma süreyle sınırlı değildir. Nisbi butlan davasının açılması ise 4721 sayılı TMK'nın 152 maddesinde altı aylık ve beş yıllık hak düşürücü sürelere bağlanmıştır. Buna göre hak düşürücü süre içinde dava açılmaması halinde nisbi butlanla sakat olan bir evlenme iptal edilemez, yani geçerli hale gelir. Dava; TMK m.149/2 veTMK m. 150/2 maddeleri gereğince nispi butlan sebebiyle evliliğin iptali istemine ilişkin olup, davacı vekilince davanın akıl hastalığına dayanmadığı hususu gerek istinaf aşamasında gerekse, yargılama aşamasında da özellikle dile getirilmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 15/12/2020 NUMARASI : 2020/265 ESAS 2020/393 KARAR DAVA KONUSU : Evlenmenin İptali (Mutlak Butlan Sebebiyle) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm istinaf edilmekle, dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Dava dilekçesi: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı erkeğin murisi Yusuf'un nüfus kayıtlarına göre 25/05/1991 tarihinde Hanife ile evlenmiş olarak gözüktüğünü, murisin Hanife ile dini nikah yaptıklarını, resmi nikah yapmadıklarını, murisin evlilikle ilgili hiçbir belgede imzasının bulunmadığını, buna rağmen Hanife ile evlilik yapmış gibi gözüktüğünü, bu nedenlerle evlilik akdinin feshine karar verilmesini talep etmiştir....
TMK'da evlenmenin butlanı "mutlak" ve "nispi" butlan hâlleri olmak üzere ayrı ayrı düzenlenmiş olup, geçerlilik şartlarındaki sakatlık kamu düzenini ilgilendiriyorsa "mutlak butlan", kamu yararı değil de ilgililerin özel menfaatleri söz konusuysa nispi butlan hâllerinden söz edilir. Nitekim, TMK'nın 145. maddesi: " Aşağıdaki hâllerde evlenme mutlak butlanla batıldır: 1. Eşlerden birinin evlenme sırasında evli bulunması, 2.Eşlerden birinin evlenme sırasında sürekli bir sebeple ayırt etme gücünden yoksun bulunması 3. Eşlerden birinde evlenmeye engel olacak derecede akıl hastalığı bulunması, 4. Eşler arasında evlenmeye engel olacak derecede hısımlığın bulunması." ; 146. maddesi ise "mutlak butlan davasını Cumhuriyet Savcısının re'sen ve ilgilisi olan herkesin açabileceği" hükümlerini içermektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Mutlak Butlan Sebebiyle Evlenmenin İptali-Boşanma Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı-karşı davacı kadın tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dosya içerisinde hükmü temyiz eden davalı-karşı davacı vekili Av. ... adına düzenlenmiş vekaletname ya da yetki belgesi bulunmamaktadır. Dava dilekçesinde imzası bulunan Av. ...adına düzenlenen vekaletname ise genel vekaletname olup, boşanma davası ile ilgili özel yetkiyi içermemektedir. Boşanma davası açmak ve açılan davayı takip etmek kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hakkın kullanımı niteliğindedir. Bu bakımdan, vekaletnamede bu hususta özel yetkiyi gerektirir (HMK m.74)....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Evlenmenin Butlanı Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalılar ... ve ... tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Eşler arasında evlenmeye engel olacak derecede hısımlığın bulunması (TMK m. 145/4) sebebiyle mutlak butlan davası ... tarafından davaname ile açılmıştır. Cumhuriyet savcısı, Kanunda açıkça öngörülen hallerde hukuk davası açar veya açılmış olan hukuk davasında taraf olarak yer alır (HMK m. 70/1). Mutlak butlan davası açma Cumhuriyet savcısı için bir görev olduğundan (TMK m.146/1) duruşmalarda hazır bulunması gereği de görevin doğal sonucu olarak bir zorunluluktur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Evlenmenin İptali Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle dava, Türk Medeni Kanununun 145/2. maddesine dayanan evliliğin mutlak butlan sebebiyle iptali isteğine ilişkin olup, bu davanın ilgilisi olan herkes tarafından açılmasının mümkün olmasına (TMK.m. 146/2) göre, kararda yer alan "davacı ...'in vasiliğinin kaldırılması nedeniyle dava açmada yetkisi bulunmadığına" ilişkin gerekçe doğru değil ise de, davalılardan ...'...
Temyiz Sebepleri Davalı kadın vasisi vekili temyiz dilekçesinde özetle; evlenmenin iptaline ilişkin dosyanın boşanma dosyasından tefrik edilmesi, davacı erkek için fiil ehliyeti araştırmasının yapılmaması, davanın kabulü, müvekkili lehine tedbir ve yoksulluk nafakası ile maddî ve manevî tazminat verilmemesi yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava mutlak butlan nedeniyle evlenmenin iptali istemine ilişkin olup, uyuşmazlık davanın kabulü koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı, 194 üncü, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4721 sayılı Kanun’un 4 üncü, 145 inci maddesi, 169 uncu, 405 inci maddesi. 3....
