(Aydoğdu, a.g.e sh.646) 743 sayılı Mülga Medeni Kanunun anlayışından ayrılan yürürlükteki 4721 sayılı TMK, evlatlık ilişkisinin taraflarca keyfi bir şekilde kaldırılmasının önünü kapamıştır. 4721 sayılı TMK'da evlatlık ilişkisinin tarafların iradesi ile sona erdirilmesi imkansız hale gelmiş olup, kanunda belirtilen haller dışında evlatlık ilişkisinin sona ermesi de mümkün olmayacak şekilde düzenlenmiştir. Kanuna göre, evlatlık ilişkisinin, evlat edinme için gerekli koşulların yerine getirilmemesi halinde mahkeme tarafından kaldırılması söz konusu olacaktır. Kanun koyucu, yaptığı düzenlemeyle, evlatlık ilişkisi ile soybağı ilişkisi arasındaki farkları en aza indirgemeyi amaçlamıştır....
Öte yandan evlatlık ilişkisinin esasa ilişkin noksanlıklardan biriyle sakat olması, evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebebidir. (TMKk.m.318/1) Ancak davanın evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebebinin öğrenilmesinden başlayarak bir yıl ve herhalde evlat edinme işleminin üzerinden beş yıl içinde açılması gerekir. Bu süre hak düşürücü süredir (TMK.m.319) ve hakim tarafından resen gözetilir. Dava 07.06.2016 tarihinde açılmıştır. Evlat edinme kararı davacının başvurusu üzerine verildiğine, davacı esasa ilişkin noksanlığı bildiğine göre, Türk Medeni Kanununun 319/1. maddesindeki bir yıllık hak düşürücü süre geçtiği de gözönüne alındığında, verilen kararın hukuka uygun olup ilk derece mahkemesince taraflarca bildirilen delillerin usul ve yasaya uygun olarak toplanıp, tartışıldığı anlaşıldığından davacı tarafın istinaf taleplerinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek sonuç ve kanaatine varılmıştır....
İSTİNAF SEBEPLERİNİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE: Dava, evlatlık ilişkisinin kaldırılması istemine ilişkindir. 4721 sayılı TMK'nın 317. maddesine göre; "Yasal sebep bulunmaksızın rıza alınmamışsa, rızası alınması gereken kişiler, küçüğün menfaati bunun sonucunda ağır biçimde zedelenmeyecekse, hakimden evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilirler" TMK'nın 318. maddesine göre; " Evlat edinme esasa ilişkin diğer noksanlıklardan biriyle sakatsa, Cumhuriyet savcısı veya her ilgili evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilir. Noksanlıklar bu arada ortadan kalkmış veya sadece usule ilişkin olup ilişkinin kaldırılması evlatlığın menfaatini ağır biçimde zedeleyecek olursa, bu yola gidilemez". 6100 sayılı HMK'nin 114/1- d maddesi hükmüne göre; tarafların dava ehliyetine sahip olmaları; kanuni temsilin söz konusu olduğu hallerde, temsilcinin gerekli niteliğe sahip bulunması, dava şartlarındandır. Taraf teşkili sağlanmadan yargılama yapılamaz, hüküm verilemez....
İSTİNAF SEBEPLERİNİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE: Dava, evlatlık ilişkisinin kaldırılması istemine ilişkindir. 4721 sayılı TMK'nın 317. maddesine göre; "Yasal sebep bulunmaksızın rıza alınmamışsa, rızası alınması gereken kişiler, küçüğün menfaati bunun sonucunda ağır biçimde zedelenmeyecekse, hakimden evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilirler" TMK'nın 318. maddesine göre; " Evlat edinme esasa ilişkin diğer noksanlıklardan biriyle sakatsa, Cumhuriyet savcısı veya her ilgili evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilir. Noksanlıklar bu arada ortadan kalkmış veya sadece usule ilişkin olup ilişkinin kaldırılması evlatlığın menfaatini ağır biçimde zedeleyecek olursa, bu yola gidilemez". 6100 sayılı HMK'nin 114/1- d maddesi hükmüne göre; tarafların dava ehliyetine sahip olmaları; kanuni temsilin söz konusu olduğu hallerde, temsilcinin gerekli niteliğe sahip bulunması, dava şartlarındandır. Taraf teşkili sağlanmadan yargılama yapılamaz, hüküm verilemez....
Temyiz Sebepleri Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf konun yoluna başvuru dilekçesini aynen tekrar ederek, davanın muvazaa yönünden esastan incelenerek evlatlık sözleşmesinin murisin iradesine uygun olmadığı saptanarak evlatlık ilişkisinin geriye yönelik kaldırılması gerektiğini, muvazaa incelemesinin hak düşürücü süreye tabi olmadığını beyan ederek Mahkeme kararının eksik inceleme ile verildiğini beyan ederek usul ve yasaya aykırı kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, evlatlık ilişkisinin kaldırılması istemine ilişkin olup uyuşmazlık; davanın hak düşürücü süre içerisinde açılıp açılmadığı, esastan incelenip incelenemeyeceği noktasında toplanmaktadır. 2. İlgili Hukuk 4721 sayılı Kanun'un 317 nci ve 319 inci maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 3....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; verilen kararın yerinde olmadığını, davacıların çocuklarının muvafakatlarını almadığını, dosyadaki muvafakatnamenin vekil aracılığıyla kullanıldığını, aynı vekilin davalı olduğundan menfaat zıtlığı bulunduğunu yasaya ve usule aykırı kurulan evlatlık ilişkisinin iptali gerektiğini, davalının belli bir yaştan sonra davacıları tanımadığı ilişki kurmadığını, ziyaret etmediğini belirterek verilen kararın kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep ettiği görülmüştür. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, evlatlık ilişkisinin kaldırılmasına ilişkindir. Dosya içerisinde bulunan davacılar ve davalı vekiline ait vekaletnameler genel vekaletname olup, evlatlık ilişkisinin kaldırılması ile ilgili özel yetkiyi içermemektedir. Evlatlık ilişkisinin kaldırılması davasını açmak ve açılan davayı takip etmek kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hakkın kullanımı niteliğindedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. K A R A R Dava dilekçesinde evlatlık ilişkisinin kaldırılması istenmiş, mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1. Davacı ... ile evlatlık ilişkisi kaldırılması istenen ... arasında dosya içerisinde bulunan nüfus kayıtlarına göre soybağının bulunmadığı anlaşılmaktadır. Buna göre, davacının evlat edinene mirasçı olup olamayacağı, dolayısıyla dava açmakta hukuki yararının bulunup bulunmadığı tespit edilmeksizin Mahkemece davanın esası hakkında karar verilmesi, 2....
ün evlatlık ilişkisinin kaldırılması istemiyle açılan davalar bulunduğu ve sözü edilen dava dosyalarının dosya içerisinde olmadığı anlaşılmaktadır. İlgisi yönünden Polatlı Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/1036 esas ve evlatlık edinilen ... ... hakkında açılan evlatlık ilişkisinin kaldırılması istemli dava dosyalarının birer örneğinin, karar verilmiş ise kesinleşme şerhini içerir onaylı örneğinin merciinden getirtilerek evraka eklendikten sonra gönderilmek üzere dosyanın yerel mahkemesine, GERİ ÇEVRİLMESİNE, 6.6.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Uyuşmazlık ve hüküm evlatlık ilişkisinin kaldırılması istemine ilişkin olup, inceleme görevi Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 21.01.2013 tarihli 2013/1 sayılı iş bölümü kararı gereğince Yargıtay 18. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ : Yukarıda belirtilen sebeple dosyanın görevli Yargıtay 18. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 13.05.2013 (Pzt.)...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Uyuşmazlık ve hüküm evlatlık ilişkisinin kaldırılması istemine ilişkin olup, inceleme görevi Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 21.01.2013 tarihli 2013/1 sayılı iş bölümü kararı gereğince Yargıtay 18. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ : Yukarıda belirtilen sebeple dosyanın görevli Yargıtay 18. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 03.09.2013 (Salı)...
