ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2022/32 Esas KARAR NO : 2022/298 Karar DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi DAVA TARİHİ : 14/01/2022 KARAR TARİHİ : 12/04/2022 YAZIM TARİHİ : 28/04/2022 Mahkememizde görülmekte bulunan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı Şirket dava dilekçesinde özetle; Şirket adına kullanmış oldukları karar defterinin sehven kaybolduğunu, yeniden düzenlenebilmesi için davacı şirkete zayi belgesinin verilmesini talep ve dava etmiştir. Davanın konusu; Kaybolan karar defteri için zayi belgesi verilmesi koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarındadır. Davacı şirket yetkilisi 12/04/2022 tarihli duruşmada, defterlerin nasıl kaybolduğunu bilmediğini, muhasebecinin ilgilendiğini, bir kısım taşınmalar yaşayıp dava açmadan önce de kaybolduğunu tespit ettiklerini beyan etmiştir....
Davacının eski vekili Av. ... vekili müdahale talebinde bulunmuş, haksız azil nedeni ile muaccel olan ödenmemiş ücret alacaklarının tahsili için defterlerin müdahil tarafından muhafaza edildiğini, zayi belgesi verildiği zaman müvekkilinin alacaklarının tehlikeye düşeceğini savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre; ticari defterlerin kanunda belirtilen şekilde zayi olmadığı, dava konusu defterlerin hapis hakkı bulunduğu iddiası ile eski vekil tarafından zaptolunduğu, zayi belgesi verilmesi için kanunun aradığı yasal şartlar oluşmadığı gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili ile müdahale talep eden vekili temyiz etmiştir. 1- Dava, 6102 sayılı TTK'nın 82/7. maddesine dayalı ticari şirketin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler hakkında zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir. Bu niteliği itibariyle dava, HMK'nın 382/2(e)-1. hükmü gereğince çekişmesiz yargı işidir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, 6102 Sayılı TTK 82/7. maddesine dayalı zayi belgesi verilmesi isteğine ilişkindir. Somut davada, dava tarihi itibariyle 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun uygulanması gerekir. 6102 Sayılı TTK nun 82/7 maddesinde; "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren otuz gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir." hükmü düzenlenmiştir....
Türk Ticaret Kanununa göre zayi belgesi verilmesi için gerekli olan yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık gibi sebeplerden hiçbirisinin gerçekleşmediği anlaşılmış olmakla talebin reddine karar verilmesi gerekmiştir. (Yargıtay 11....
Dava, TTK nun 82/7 maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 114.maddesinde dava şartları sayılmıştır. Bunlardan biri de (d) bendinde belirtilen ''tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları'' halidir. Aynı kanunun 115.maddesine göre, açılan davada dava şartlarının var olup olmadığı mahkemece davanın her aşamasında kendiliğinden araştırılacaktır. Her ne kadar davacı ... tarafından zayi belgesi verilmesi talepli dava açılmış ise de; davacı tarafından .... Ltd. Şti' ne ait karar defterinin zayi olduğuna ilişkin zayi belgesi verilmesinin talep edildiği, davacının .... Ltd. Şti' nin ortağı olduğu, bu anlamda davacının dava açma konusunda aktif husumet ehliyeti bulunmadığı anlaşıldığından davanın aktif husumet ehliyeti yokluğundan dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/360 KARAR NO : 2023/395 DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi DAVA TARİHİ : 26/05/2023 KARAR TARİHİ : 05/07/2023 Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı şirket yetkilisinin sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; ... Mah. ... Sk. No:... .../... adresindeki ... Şti isimli ... ticaret sicil numaralı işletmesinin ... tarihinde yaşanan SMMM değişikliği nedeni ile işletmenin Genel Kurul Karar ve Ortaklar Karar Defteri nakil olurken kaybolduğunu, ... tarihinde işletmeye yeni şube açılışı yapmak için ilgili defteri ihtiyaç duyulduğunda defterin kayıp olduğunun fark edildiğini, söz konusu kayıp nedeni ile ticari işletmede bulunan ...-...-... ve ... yıllarına ait Genel Kurul Kararı ve Ortaklar Pay Defteri isimli ticari defterlerin zayi olduğundan TTK m.82/7 uyarınca zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir....
Her ne kadar davacı tarafça ortaklar pay defterinin zayi olması nedenine dayalı olarak zayi belgesi verilmesi talebi ile mahkememize dava açılmış ise de; davacının şirket olmadığı, tacir sıfatına haiz olmadığı, TTK 82/7 maddesi gereğince ancak tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler için zayi belgesi talep edebileceği, davanın tacirler tarafından açılabileceği, davacının dava açmakta hukuki yararı olsa da zayi belgesi için dava açıp talepte bulunamayacağı, ortada TTK hükümlerinin uygulanabileceği ticari nitelikli bir çekişmesiz yargı işinin bulunmadığı, incelenen tüm dosya kapsamı ile anlaşılmış, davanın bu gerekçelerle aktif husumet yokluğundan reddine karar vermek gerekmiştir....
Zayi belgesi verilmesi davaları sonuçları itibariyle sadece davacı taraf yönünden değil, davada taraf olmayan kimseler bakımından da sonuç doğuran dava türlerindendir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2019/578 Esas KARAR NO : 2021/827 DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi DAVA TARİHİ : 28/08/2019 KARAR TARİHİ : 26/10/2021 Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; müvekkili şirketin saklamakla yükümlü olduğu defterleri yasaya ve usule uygun olarak tacirlerin basiretli bir tacir gibi tutmakta ve saklamakta olduğunu, her ne kadar müvekkilinin kendinden beklenen özeni gösterse de su baskını nedeniyle pay defterinin kaybolmak suretiyle zayi olduğunun 26/08/2019 tarihinde anlaşıldığını, pay defterinin tutulduğu ---- saklandığının sabit olduğunu, --- su bastığını, --- bulunduğu yerden taşındığını, su baskını neticesinde bir takım belgelerin de zayi olduğunu, --- sonrası tekrar yerine taşınan belge ve defterlerin incelendiğinde pay defterinin zayi olduğunun tespit edildiğini, bu nedenle müvekkili şirkete ait pay defterinin zayi olduğuna dair zayi belgesi...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2019/578 Esas KARAR NO : 2021/827 DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi DAVA TARİHİ : 28/08/2019 KARAR TARİHİ : 26/10/2021 Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; müvekkili şirketin saklamakla yükümlü olduğu defterleri yasaya ve usule uygun olarak tacirlerin basiretli bir tacir gibi tutmakta ve saklamakta olduğunu, her ne kadar müvekkilinin kendinden beklenen özeni gösterse de su baskını nedeniyle pay defterinin kaybolmak suretiyle zayi olduğunun 26/08/2019 tarihinde anlaşıldığını, pay defterinin tutulduğu ---- saklandığının sabit olduğunu, --- su bastığını, --- bulunduğu yerden taşındığını, su baskını neticesinde bir takım belgelerin de zayi olduğunu, --- sonrası tekrar yerine taşınan belge ve defterlerin incelendiğinde pay defterinin zayi olduğunun tespit edildiğini, bu nedenle müvekkili şirkete ait pay defterinin zayi olduğuna dair zayi belgesi...
