ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 27/03/2019 NUMARASI : 2017/190 ESAS, 2019/210 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Dernek adına kayıtlı malların tasfiyesi için Derneğin ihyası) KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, davacılar vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK'nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
Dosya incelendi, gereği görüşüldü: Dava, dernek mallarının tasfiyesi istemine ilişkindir. Mahkemece, derneğin dağıldığının tespitine ve malvarlığı bulunmadığından tasfiye yapılmasına yer olmadığına karar verilmiş; karar, dernek üyesi ... tarafından temyiz edilmiştir. Konya İl Dernekler Müdürlüğü tarafından, Selçuklu Anadolu Lisesi Mezunları Derneğinin ilk genel kurulunu yapıp zorunlu organlarını oluşturmadıkları iddiasıyla derneğin dağıldığının tespiti ve mallarının tasfiyesi istemiyle Konya 1.Sulh Hukuk Mahkemesine açılan davada mahkemece, dava konusu derneğin dağıldığının tespitine karar verilmiş, malların tasfiyesi yönünden ise dava dilekçesi görev yönünden reddedilmiştir. Görevsizlik kararı 08.04.2010 tarihinde kesinleştirildikten sonra Sulh Hukuk Mahkemesi 03.05.2010 tarihinde dosyayı resen Asliye Hukuk Mahkemesine göndermiş ve Asliye Hukuk Mahkemesi de 04.05.2010 tarihinde esasa kaydetmiştir....
Dava, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti ile derneğin mallarının tasfiyesi ve tasfiyenin ne şekilde yapılacağına ilişkindir. 1-5253 sayılı Dernekler Kanununun 15. maddesinde, “genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılacağı, tüzükte tasfiyenin ne şekilde yapılacağının genel kurul kararına bırakıldığı hallerde, genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa, yahut dernek mahkeme kararı ile feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının, mahkeme kararıyla derneğin amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredileceği; kendiliğinden sona erdiği tespit edilen veya feshine karar verilen derneklerin tasfiye ve devir işlemleri tamamlandıktan sonra dernekler kütüğündeki kayıtlarının silineceği; feshedilmesi için hakkında soruşturma veya dava açılmış olan bir dernek, fesih ve buna bağlı olarak dernek mallarının...
Birliğin mal varlığının araştırılması için ilgili kamu kurumlarına, kolluk birimine müzekkere yazılmış gelen cevaplarda birlik adına kayıtlı herhangi bir mal varlığı tespit edilmemiştir. İş bu davanın konusu birlik adına kayıtlı malların tasfiyesi olduğundan ve birlik adına kayıtlı mal varlığı tespit edilemediğinden" gerekçeleri ile; 1- Davalı kendiliğinden sona eren Terme İlçesi Yağlı Tohumlu Bitkiler Üretici birliği adına mal varlığı tespit edilemediğinden davanın esası hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, dair karar verilmiştir....
Sulh Hukuk Mahkemesinin 25.12.2007 tarih 2007/1847 E- 2007/2846 K kararıyla kendiliğinden dağıldığının tespitine karar verilen Mesnevi Sokak ve Çevresi Güzelleştirme ve Bakım Derneğinin para ve mallarının tasfiyesini sağlamak için Ankara Cumhuriyet Savcılığı tarafından hasımsız olarak dava açıldığı, Mahkemece tasfiyesi istenilen derneğin amacına en yakın ve en çok üyesi bulunduğu anlaşılan Doğa ve Çevreyi Koruma Yaşatma Derneğine malların devrine karar verilmiştir. Yerel mahkeme kararını temyiz eden Dernek, davanın tarafı olmadığı gibi, aleyhine de karar verilmemiştir. Hal böyle olunca davanın tarafı olmayan Derneğin temyiz inceleme isteğinin REDDİNE, 05.07.2011 gününde oybirliği ile karar verildi....
Somut olayda dava, tasfiye edilmiş derneğin ihyası istemine ilişkindir. Tasfiye edilen derneğin tüzel kişiliği bulunmamaktadır. Yargıtay uygulamalarına göre, derneğin ihyası davasının gerçekleştirilebilmesi için davanın dernek tasfiye kuruluna karşı açılması, tasfiye kurulu oluşturulmamış ise dernek son yönetim kuruluna karşı açılması, onların davadan haberdar edilerek taraf teşkilinin sağlanması gerekir. Yukarıda gösterilen yasal düzenlemeler ve yapılan açıklamalar dikkate alındığında mahkemece, duruşma açılmak suretiyle inceleme yapılarak tasfiye edilmiş dernek adına 09.12.2005 tarihli dernek genel kurulunda belirlenen tasfiye kuruluna dava dilekçesinin tebliği ile usulüne göre taraf teşkili sağlandıktan sonra tüm delillerin değerlendirilmesi yapılarak oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, dosya üzerinden inceleme yapılması ve yerinde olmayan gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Eldeki davada da, dernek yöneticisine tüzük inceleme raporundaki eksikliklerin giderilmesi için 25/08/2015 tarihinde tebligat yapıldığı, dernek yöneticisinin otuz günlük süre içerisinde eksikliği gidermediği, özellikle 4721 sayılı TMK’nın 56.maddesine uygun olarak derneğin amacı sınırlanmayıp dernekçe sürdürülecek çalışma konuları ve biçimlerinin ayrıntılı bir şekilde düzenlendiği, derneğin ana amacından çıkıldığı, bu hususun düzeltilmediği gerekçesi ile derneğin feshine, dernek tüzüğünde derneğin herhangi bir mal varlığı bulunmadığından malların tasfiyesi konusunda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir....
Yargıtay uygulamalarına göre, derneğin ihyası davasının gerçekleştirilebilmesi için davanın dernek son yönetim kuruluna karşı açılması, davadan haberdar edilerek taraf teşkilinin sağlanması gerekir. Bu ilkeler ışığında mahkemece davacıya davalı derneğin ihyası konusunda dava açması için yetki ve süre verilmesi, bu davanın bekletici mesele yapılması, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı biçimde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 07.05.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Dava; derneğin ihyası istemine ilişkindir. 5253 sayılı Dernekler Kanununun MADDE 15- Genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılır. 4721 sayılı kanunun 88. Maddesine göre Genel kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir. Somut uyuşmazlıkta; 4721 sayılı kanunun 88. maddesine uygun olarak, 5253 sayılı Dernekler Kanununun 1. maddesine göre tasfiye işlemlerinin tamamlandığı, İhyası talep edilen söz konusu derneğin feshine 10/04/2005 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı ile karar verildiği, aynı toplantıda tasfiye için yönetim kurulunun yetkilendirildiği anlaşılmıştır....
, bu itibarla kurumun uğradığı zararın tanzimi için müşterek müteselsil sorumlu olan kurumlardan tahsili için Karpuzlu Kur'an Kursu ve Camiler Yaptırma ve Yaşatma Derneği'ne karşı Çine Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2014/424 esas sayılı dosyası ile alacak davası açtıklarını, feshedilen Karpuzlu Kur'an Kursu ve Camiler Yaptırma ve Yaşatma Derneği'nin yeniden ihyası için dava açılmak üzere mahkemece taraflarına süre verildiğini, Karpuzlu Kur'an Kursu ve Camiler Yaptırma ve Yaşatma Derneği'nin 31/12/2004 tarihinde yapmış olduğu olağan genel kurul toplantısında fesih kararı alındığını ve 14/02/2005 tarihinde derneğin tasfiyesinin T5 bildirildiğini, müvekkil kurum tarafından kazalı işçinin yakınlarına gelir bağlandığını, ihyası istenen derneğin ise gelir bağlandıktan sonra fesih kararı aldığını ve tasfiyesinin gerçekleştiğini, Dernek Tüzel Kişiliği ve Dernek yöneticisi T3'nun iş kazası nedeniyle kuruma olan sorumluluklarını fesihten önce öğrendiklerini ancak derneğin tasfiyesi sırasında bu hususa...
