"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Derneğin Feshi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dernek üyeliği, şahsa bağlı bir haktır. (TMK. md. 69 ) Bu hak üyenin ölümüyle sona erer. Üyelikten doğan hak ve yükümlülükler miras yoluyla intikale elverişli olmayan haklardandır ve ölen üyenin üyeliği mirasçılarına intikal etmez. (TMK.md. 599/2) Bu bakımdan; mahkemece verilen davalı derneğin feshine dair kararı, yönetim kurulu üyelerinden 3.6.2005 tarihinde ölen ...’in yasal mirasçılarının temyiz etmekle hukuki menfaatleri bulunmamaktadır. Temyiz isteğinin açıklanan sebeple reddine karar verilmesi gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan sebeple temyiz isteğinin REDDİNE oybirliğiyle karar verildi. 08.11.2007...
Bu istemin tebliğinden başlayarak otuz gün içinde belirtilen noksanlık tamamlanmaz ve kanuna aykırılık giderilmezse; en büyük mülkî amir, yetkili asliye hukuk mahkemesinde derneğin feshi konusunda dava açması için durumu Cumhuriyet savcılığına bildirir. Cumhuriyet savcısı mahkemeden derneğin faaliyetinin durdurulmasına karar verilmesini de isteyebilir." hükmü; aynı kanunun 87. maddesinde ise "Dernekler, aşağıdaki hâllerde kendiliğinden sona erer: 1. Amacın gerçekleşmesi, gerçekleşmesinin olanaksız hâle gelmesi veya sürenin sona ermesi, 2. İlk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olması, 3. Borç ödemede acze düşmüş olması, 4. Tüzük gereğince yönetim kurulunun oluşturulmasının olanaksız hâle gelmesi, 5. Olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması.” Her ilgili, sulh hâkiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir." hükmüne yer verilmiştir. Somut olayda; davacı tarafından ......
Bu istemin tebliğinden başlayarak otuz gün içinde belirtilen noksanlık tamamlanmaz ve kanuna aykırılık giderilmezse; en büyük mülki amir, yetkili asliye hukuk mahkemesinde derneğin feshi konusunda dava açması için durumu Cumhuriyet Savcılığına bildirir. Cumhuriyet Savcısı mahkemeden derneğin faaliyetinin durdurulmasına karar verilmesini de isteyebilir." Somut olayda; ... Sosyal ve Yardımlaşma Derneğinin kuruluş evrakının .... Kaymakamlığına sunulduğu, ... Valiliği tarafından kuruluş bildiriminin yönetmeliğe uygun olmadığı ve bu eksikliğin giderilmesinin istenildiği ve geçici dernek kurucu başkanına tebliğ edildiği, söz konusu eksikliklerin tamamlanarak evrakın Kaymakamlık Makamına teslim edilerek .... Valiliğine gönderildiği anlaşılmış ise de, söz konusu eksikliklerin Türk Medeni Kanununun 60. maddesinde belirtilen süre içerisinde tamamlanamadığı anlaşılmakla, derneğin TMK 60. maddesi uyarınca faaliyetinin durdurulması ve feshine karar verilmesi talebiyle kamu davası açılmıştır....
Dava 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 29.maddesinde düzenlenen yasağa aykırı hareket eden davalı derneğin adının değiştirilmesi,mümkün olmadığı takdirde derneğin feshi istemine ilişkindir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 59.maddesi “ Dernekler, kuruluş bildirimini, dernek tüzüğünü ve gerekli belgeleri yerleşim yerinin bulunduğu yerin en büyük mülkî amirine verdikleri anda tüzel kişilik kazanırlar. Kuruluş bildiriminin içeriği ve gerekli belgelerin nelerden ibaret olduğu, yönetmelikte gösterilir.”...
DAVA TÜRÜ :Derneğin Feshi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. 1-Davalı Dernek Tüzüğünün 20. maddesi gereğince “….. idare ve kanuni işler ile gerçek ve tüzel kişilere karşı derneği yönetim kurulu temsil eder veya ettirir. Bu görevi bir veya birkaç kişiye verebilir… ” Karar ve temyiz dilekçesi davalı dernek adına Başkan...'ya tebliğ edilmiştir....
Maddesinde; " Genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılır. Tüzükte tasfiyenin ne şekilde yapılacağının genel kurul kararına bırakıldığı hallerde, genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa, yahut dernek mahkeme kararı ile feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla derneğin amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir." hükmü yer almaktadır....
H.D. 2017/8591 Es. 2018/12037 Karar sayılı ilamında; "Bundan ayrı olarak davada derneğin feshi ve aynı zamanda dernek mallarının tasfiyesi istenilmiştir. . ...Yukarıda gösterilen kanuni düzenlemeler dikkate alındığında, davadaki taleplerden birisinin şahıs varlığına ilişkin çekişmeli olarak açılan derneğin tasfiyesi istemine yönelik olması ve tasfiye isteminin asliye hukuk mahkemesinin görev alanına girmesi sebebiyle; mahkemece, derneğin feshi istemine ilişkin davanın tefrik edilerek başka bir esasa kaydı ile şimdiki gibi Sulh Hukuk Mahkemesinde bakılmak üzere görevsizlik kararı verilmesi, eldeki davaya dernek mallarının tasfiyesi olarak devam edilmesi ve derneğin feshine ilişkin davanın bekletici mesele olarak kabulü ile sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, her iki dava yönünden de sulh hukuk mahkemesi tarafından yargılama yapılmak üzere görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir." şeklinde karar verilmiş olduğu, dernek mallarının tasfiyesi ile ilgili davaya Asliye Hukuk...
Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.", 69. maddesinde "Her üyenin genel kurulda bir oy hakkı vardır, üye, oyunu şahsen kullanmak zorundadır.", 73. maddesinde "Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden oluşur.", 78. maddesinde de "Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hâllerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz.” düzenlemeleri mevcuttur. Dernekler Yönetmeliğinin 14. maddesinde ise; “Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler....
Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.", 69. maddesinde "Her üyenin genel kurulda bir oy hakkı vardır, üye, oyunu şahsen kullanmak zorundadır.", 73. maddesinde "Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden oluşur.", 78. maddesinde de "Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hâllerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz.” düzenlemeleri mevcuttur. Dernekler Yönetmeliğinin 14. maddesinde ise; “Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Feshi İstemli KARAR 1-Davalı derneğe ait onaylı tüzük, yönetim kurulu karar defteri, ile son genel kurul toplantı tutanaklarının davalı dernekten, 2-Davalı derneğe ait dernek dosyasının il dernekler müdürlüğünden, Getirtilerek dosya içerisine konulmasından sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi için dosyanın mahalli Mahkemesi'ne GERİ ÇEVRİLMESİNE, 07.12.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
