İLK DERECE KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince "Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; Derneğin Tasfiyesi istemine ilişkindir. 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 15. maddesinde, feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılacağı belirtilerek tasfiye hususunda dernek genel kurulu tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının mahkeme kararıyla tasfiye edileceği hükme bağlanmış; derneklerin tasfiyesinin nasıl yapılacağı ise Dernekler Yönetmeliğinde ayrıntılı olarak düzenlenmiş olup Yönetmeliğin 89. maddesinde, genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılacağı, derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi halinde, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla bulunduğu...
Bu derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi mahkeme kararında belirtilen esaslara göre yapılır ve tasfiyenin tamamlanmasını müteakip, durum ilgili mülki idare amirliğine bildirilir" hükmünün yer aldığı, ihbar edenin dilekçesine ekli devrin yapılacağı derneğe ait bilgi başlıklı yazıda dava konusu derneğin amacına en yakın ve en fazla üyeye sahip derneğin bildirilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Dava; 5253 Sayılı Derneklek Kanunu 15. maddesi ve Dernekler Yönetmeliğinin 89/b maddesi uyarınca derneğin tasfiyesine ilişkindir. Tasfiyeye ilişkin kurumlardan cevaplar gelmiş, ve tüm deliller toplanmıştır. Rize Sulh Hukuk Mahkemesi 2014/707 Esas 2014/1002 Karar sayılı derneğin kendiliğinden feshi dosyası getirtilmiş ve incelenmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi ise, Türk Medenî Kanununun 87/son maddesi gereğince Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. 5253 sayılı Dernekler Kanununun 15. maddesi hükmü “ Genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılır. Tüzükte tasfiyenin ne şekilde yapılacağının genel kurul kararına bırakıldığı hallerde, genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa, yahut dernek mahkeme kararı ile feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla derneğin amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir.” şeklinde olup maddede tasfiyeye ilişkin olarak mahkemeden bahsedilmiş ancak mahkemenin asliye hukuk ya da sulh hukuk mahkemesi olduğu hususu düzenlenmemiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Tasfiyesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dernek Tüzüğünün Dernekler İl Müdürlüğünden celbedilip eklenerek gönderilmesi için dosyanın mahalli mahkemesine İADESİNE, oybirliğiyle karar verildi. 02.11.2007 (Cuma)...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, derneğin ihyasına karar verilmesi talep edilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı vekili,... Derneği gösterilmiş, mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiştir. Dosya içindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; ...nin 29/01/2010 tarihinde yapmış olduğu olağanüstü genel kurul toplantısı ile kendini fesh ettiği, tasfiyesi yapılarak ... bulunan kaydının da terkin edildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda derneğin tüzel kişiliği ortadan kalkmıştır. Tüzel kişiliği sona ermiş olan derneğe husumet yöneltilerek davanın görülmesi olanağı bulunmamaktadır....
Mahkemenin, davayı kaybeden tarafı yargılama giderlerine mahkum etmesi için mutlaka karşı tarafça bir talepte bulunulmuş olması gerekmez; bu konudaki karar mahkemece kendiliğinden verilir. 5253 sayılı Dernekler Kanununun "Tasfiye" başlıklı 15. maddesinde; "Genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılır. Tüzükte tasfiyenin ne şekilde yapılacağının genel kurul kararına bırakıldığı hallerde, genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa, yahut dernek mahkeme kararı ile feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla derneğin amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir."...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen derneğin tasfiyesine ilişkin davada Siirt Sulh Hukuk ve Siirt Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, mahkeme kararıyla kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin, para, mal ve haklarının tasfiyesi isteğine ilişkindir. Feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılır. Tasfiye hususunda genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının, mahkeme kararıyla tasfiye edileceği hükme bağlamıştır. (5253 s. Dernekler K.m.15/1) Kanun, bu hususta görevli mahkemenin hangi mahkeme olduğunu göstermemiştir....
DERNEĞİN MALVARLIĞININ TASFİYESİGÖREVLİ MAHKEME 5253 S. DERNEKLER KANUNU [ Madde 15 ] 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 8 ] "İçtihat Metni" Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda, mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, mahkeme kararıyla kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin, para, mal ve haklarının tasfiyesi isteğine ilişkindir. Feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılır. Tasfiye hususunda genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının, mahkeme kararıyla tasfiye edileceği hükme bağlamıştır (5253 s. Dernekler K. m. 15/1). Kanun, bu hususta görevli mahkemenin hangi mahkeme olduğunu göstermemiştir....
Davalı dernek tüzüğüne göre derneği yönetim kurulu temsil eder. Davada dernek temsilcisi olduğu belirtilen ..., ... ... ve ...’in derneği temsile yetkili olduklarına ilişkin yönetim kurulunca verilmiş yetki belgesi veya bu hususta yönetim kurulunca alınan bir karar örneği de ibraz edilememiştir. Bu haliyle davanın yönetim kurulu üyelerinin tamamına yöneltilmesi, gösterdikleri takdirde delillerinin toplanıp değerlendirilerek hüküm kurulması gerekirken dernek tüzüğüne göre yönetim kurulu üyesi olan ... da davaya dahil edilmeden ve taraf teşkili tamamlanmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi, 2-Davacı tarafın talebi olmamasına rağmen talep aşılarak davalı derneğin tasfiyesi hakkında da karar verilmiş olması, 3-Mahkemece davanın kabulüne karar verildiğine göre, kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca vekalet ücreti takdir edilmemiş olması, Doğru görülmemiştir....
Bilindiği üzere, 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 15. maddesinde, feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılacağı belirtilerek tasfiye hususunda dernek genel kurulu tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının mahkeme kararıyla tasfiye edileceği hükme bağlanmış; derneklerin tasfiyesinin nasıl yapılacağı ise Dernekler Yönetmeliğinde ayrıntılı olarak düzenlenmiş olup Yönetmelik'in 89. maddesinde, genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılacağı, derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi halinde, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla bulunduğu ildeki amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredileceği, bu derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesinin...
