Nitekim yargılamanın iadesi taleplerinde 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 379. maddesi gereği işin esasının incelenmesinden önce talebin kanuni süre içinde yapılmış olup olmadığı, yargılamanın iadesi yoluyla kaldırılması istenen hükmün kesin olarak verilmiş veya kesinleşmiş olup olmadığı ve ileri sürülen yargılamanın iadesi sebebinin kanunda yazılı sebeplerden olup olmadığının mahkemece kendiliğinden inceleneceği, bu koşullardan biri eksik ise hâkimin davayı esasa girmeden reddedeceği düzenlenmiştir....
Yargılamanın iadesi sebepleri ise, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 375. maddesinde sıralanmıştır. Kanun koyucu, yargılamanın iadesi sebeplerini genel ifadelerle düzenlemek yerine tek tek sayma yöntemine başvurmuştur. Böylece, yargılamanın iadesi sebeplerinin kıyas yoluyla genişletilmesi ve bunların haricindeki bir sebebe dayanılarak yargılamanın iadesi talep edilmesi mümkün olamayacaktır. Yargılamanın iadesi, hukuki niteliği itibariyle ayrı ve bağımsız bir davadır. Bu sebeple mutlaka duruşma yapılarak incelenmesi gerekir. Mahkeme öncelikle davanın dinlenmeye değer olup olmadığını kendiliğinden araştırır. Bu aşamada genel dava koşullarından ayrı olarak yargılamanın iadesi sebeplerine dayanılıp dayanılmadığı hususu incelenir....
"İçtihat Metni" Davacı vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 18/04/2014 gününde verilen dilekçe ile yargılamanın iadesi istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; yargılamanın iadesi talebinin kabulü ile kararın aynen onanmasına dair verilen 02/10/2014 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi taraf vekilleri tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava,sayılı hükmüne yönelik yargılamanın iadesi ile asıl davanın reddine karar verilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, yargılamanın iadesi isteminin kabulü ile Mahkemenin 18/05/2011 tarih ve sayılı kararının aynen onanmasına karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir....
Yargılamanın iadesi, yargılama hataları ve noksanlarından dolayı, maddi anlamda kesin hükmün bertaraf edilmesini ve daha önce kesin hükme bağlanmış olan bir dava hakkında yeniden yargılama ve inceleme yapılmasını sağlayan olağanüstü bir kanun yoludur. Yargılamanın iadesi sonucu verilen karar eski hükmü kaldırdığından geçmişe etkili yenilik doğuran bir karardır. Kural olarak yargılamanın iadesine kararın tarafları başvurabilir. Yargılamanın iadesi olağanüstü bir kanun yolu olsa da, bir üst yargı organından değil aynı mahkemeden talep edilmektedir. Yargılamanın iadesi talebi bir dava niteliğindedir. Bu sebeple yargılamanın iadesinin gerektirdiği özellikler dikkate alınarak davanın açılmasında verilmesi gereken dilekçe verilecektir. Yargılamanın iadesi bir dava açarak ileri sürülebileceğinden dava şartları ve davaya ilişkin genel hükümler geçerli olacak, yapılması gereken tüm işlemler yapılacaktır. Gerekli tüm harç ve giderler ödenmelidir....
Mahkemece, yargılamanın iadesi istenilen davanın esas ve karar numarası üzerinden verilen 23.05.2016 tarihli ek kararla yargılamanın iadesi talebinin reddine karar verilmiş, ek karar talepte bulanan ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. 6100 sayılı HMK'nın 374 vd. maddelerinde düzenlenen yargılamanın iadesi talebi, ayrı bir dava olarak açılır ve incelenir. Mahkemenin dosya üzerinde inceleme yaparak yargılamanın iadesi talebini karara bağlaması caiz değildir (23/05/1956 gün ve 08/09 sayılı İBK). Diğer taraftan, 492 sayılı Harçlar Kanununun 10 uncu maddesi; "İadei muhakemenin kabulü üzerine cereyan edecek davalar, yeni davalar gibi harca tabidir. İadei muhakeme talebinde bulunan neticede haklı çıkarsa evvelce alınan harç mahsup edilir." hükmünü içermektedir. Açıklanan bu madde hükmüne göre, yargılamanın iadesi davalarından başvurma harcı ile (davanın konusunun belli bir değeri içerip içermemesine göre) peşin karar ve ilam harcı alınmalıdır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 02.08.2005 gününde verilen dilekçe ile yargılamanın iadesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 08.04.2008 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne, duruşma isteminin değer yönünden reddine karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, yargılamanın iadesi istemine ilişkindir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, yargılamanın iadesi istemi kabul edilmiştir. Hükmü, davalı temyiz etmiştir. Yargılamanın iadesi, bazı ağır yargılama hata ve eksikliklerinden dolayı ortaya çıkan haksızlıkların giderilmesi amacını güden, kesinleşmiş kararlara karşı başvurulabilen olağanüstü bir kanun yoludur....
Mahkemece, yargılamanın iadesi istenilen davanın son esas ve karar numarası üzerinden 14.12.2016 tarihli ek kararla HMK.'nun 375. maddesinde öngörülen hallerden hiçbirisinin gerçekleşmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Hemen belirtilmelidir ki, yargılamanın iadesi talebi, ayrı bir dava olarak açılır ve incelenir. Başka bir deyişle, diğer davalarda olduğu gibi harçlandırılmış bir dava dilekçesi ile açılır. Hakkında yargılamanın yenilenmesi istenilen davanın devamı niteliğinde olmayıp bilâkis yeni bir davadır. Bu itibarla mahkemece yargılamanın iadesi istenilen davanın son esas ve karar numarası ile dosya üzerinden "Ek Karar" niteliğinde hüküm kurulmasının isabetli olduğunu söyleyebilme olanağı yoktur. Bilindiği üzere; yargılamanın iadesi davası, yargılamanın iadesi nedenleri ve bu davalarda izlenecek usul 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 374. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir....
Yargılamanın iadesi nedenleri ve bu davalarda izlenecek usul 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 374. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan Yasanın 378. maddesinde düzenlendiği şekilde, yargılamanın iadesi talep dilekçesi, kararı veren mahkemece incelenecektir. Önemli belirtilmelidir ki, yargılamanın iadesi önceki, hakkında yargılamanın yenilenmesi istenilen, davanın devamı niteliğinde olmayıp bilakis yeni bir davadır. Bu itibarla mahkemece eski davanın esas ve karar numarası üzerinden yargılama yapılıp "ek karar" şeklinde karar verilmiş olması isabetsizdir. Yargılamanın iadesi yeni bir dava olduğundan, gerekli dava, karar ve ilam harcının da alınması gerekmektedir. Yukarıdaki bilgiler ışığında, mahkemece yargılamanın iadesi talebini takiben, gerekli harç ve giderler tahsil edilmeden, eski esas ve karar numarası üzerinden, ek karar vermek suretiyle hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi SUÇ : 6136 sayılı Yasaya aykırılık HÜKÜM : Memnu hakların iadesi talebinin reddi Gereği görüşülüp düşünüldü: Mahkemece, kanıtlar değerlendirilip gerektirici nedenleri açıklanmak suretiyle verilen memnu hakların iadesi talebinin reddine dair karar usul ve yasaya uygun bulunduğundan sanık müdafinin, memnu hakların iadesi için gerekli koşulların oluştuğuna, kararın bozulması gerektiğine yönelik yerinde görülmeyen temyiz itirazının reddiyle hükmün ONANMASINA, 20.09.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi SUÇ : 6136 sayılı Yasaya aykırılık HÜKÜM : Memnu hakların iadesi talebinin reddi Gereği görüşülüp düşünüldü: Mahkemece, kanıtlar değerlendirilip gerektirici nedenleri açıklanmak suretiyle verilen memnu hakların iadesi talebinin reddine dair karar usul ve yasaya uygun bulunduğundan sanık müdafinin, memnu hakların iadesi için gerekli koşulların oluştuğuna, kararın bozulması gerektiğine yönelik yerinde görülmeyen temyiz itirazının reddiyle hükmün ONANMASINA, 20.09.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi....
