HUKUK DAİRESİ Uyuşmazlık; ayıplı araç satışı iddiasına dayalı aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi istemine ilişkindir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 13. Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 13. Hukuk Dairesine gönderilmesine 11.09.2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, ayıplı aracın misli ile değişimi ve manevi tazminat talebine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un (6502 sayılı Kanun) "Tüketicinin Seçimlik Hakları" başlıklı 11 inci maddesinin ilgili bölümü şöyledir: (1) Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici; a) Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, c) Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, ç) İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme, seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. (2) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir....
Tüketicinin, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakkını seçmesi durumunda satıcı, üretici veya ithalatçının, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin kendilerine bildirilmesinden itibaren azami otuziş günü içerisinde, bu talebi yerine getirmesi zorunludur. Birinci fıkranın (c) bendinde belirtilen raporun, arızanın bildirim tarihinden itibaren o mala ilişkin azami tamir süresi içerisinde düzenlenmesi zorunludur....
İbraz edilen bilirkişi raporlarına göre, araçtaki ayıbın araçtan faydalanmayı etkilediği ve sürekliliğinin olduğu ve araçta gizli ayıbın bulunduğu anlaşıldığından tüm dosya kapsamından davanın kabulü ile, dava konusu 34 XX 386 plakalı Renault marka Kadjar Touch 1.5 DCI EDC 110 BG Model aracın aynı marka ve aynı özellikli misli ile değiştirilmesine, Aracın tüm takyidatlarından ari şekilde davalılara iadesine, 2.500- TL nin davacıdan alınarak davalılara verilmesine, Dava konusu aracın ayıpsız misli ile değişimi mümkün olmadığı takdirde İİK.nun 24.maddesine göre işlem yapılması.., gerekçesi ile, ...Davanın kabulü ile, dava konusu 34 XX 386 plakalı Renault marka Kadjar Touch 1.5 DCI EDC 110 BG Model aracın aynı marka ve aynı özellikli misli ile değiştirilmesine, Aracın tüm takyidatlarından ari şekilde davalılara iadesine, 2.500- TL nin davacıdan alınarak davalılara verilmesine, Dava konusu aracın ayıpsız misli ile değişimi mümkün olmadığı takdirde İİK.nun 24. maddesine göre işlem yapılmasına...
Hal böyle olunca, bölge adliye mahkemesince; davacının malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin TMK'nın 2. ve 6502 sayılı Kanun'un 11. maddeleri uyarınca hakkaniyete ve taraflar arasındaki hak ve menfaatler dengesine aykırı olacağı gözetilerek; usul ve kanuna uygun olan ilk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak, aracın misli ile değişimine karar verilmiş olması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi KARAR Dava, davacı şirketin davalı şirketten satın aldığı ayıplı malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi istemine ilişkin olup, kararın temyizen incelenmesi görevi 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi uyarınca 11.Hukuk Dairesinindir. SONUÇ: Dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 11.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 16.11.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece, davalı banka yönünden davanın husmetten reddine, davalı ... şirketi yönünden ise davanın kısmen kabulü ile dava konusu aracın ayıpsız misliyle değiştirilmesine, manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiş, hüküm davalı ... şirketi tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Dava, gizli ayıp hukuki nedenine dayalı ayıplı malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi istemine ilişkindir. Dava konusu araç 22.02.2010 tarihinde davacı tarafından satın alınmıştır. Davacının satın aldığı araçta üretim hatası bulunduğu ve gizli ayıplı olduğu, dosyadaki delillerden anlaşılmıştır. Davacı, seçimlik hakkını ayıplı malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi yönünde kullanmıştır....
Dava konusu olayda, davacı 15.09.2003 tarihinde satın almış olduğu aracın ayıplı olduğunu ileri sürerek, tercih hakkını öncelikle aracın yenisi ile değiştirilmesi, olmadığı takdirde bedel iadesi olarak kullanmışsa da, daha sonra 06.11.2008 tarihli celsede alınan beyanı ile araç bedelinin ödetilmesini istemiştir. Davacının, dava dilekçesinde ve az yukarıda belirtilen, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 4. maddesinde kendisine tanınan seçimlik haklardan olan "bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme" seçeneğini tercih etmiş olmasına göre, davacının bu talebi dikkate alınarak, araç bedeli olan 25.262,86-YTL’nin ödetilmesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde aracın ayıpsız yeni misli ile değiştirilmesine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir. SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ......
Anılan bilirkişi raporuna göre; dava konusu aracın, 6502 sayılı yasanın 8. maddesine göre ayıplı olup, mevcut haliyle can ve mal güvenliği için risk oluşturduğu, tamir maliyetinin de yüksek olup, ayrıca araçta değer kaybına sebebiyet verdiği, bilirkişi tarafından tespit edilen 46.000,00 TL masraf ve değer kaybının araç satış bedeline göre oldukça yüksek bir orana tekabul ettiği, belirtilen nedenlerle, malda tüketicinin makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran eksiklikler bulunduğunun kabulünün gerektiği, bu nedenle davacı tüketicinin gizli ayıp nedeniyle 6502 sayılı yasanın 11. maddesi gereğince, aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin yerinde olduğu, satıcı ve üretici olan davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu sonucuna varılmakla, mahkemece; davacının aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin kabulü gerekirken yazılı gerekçe ile reddine karar verilmesi isabetsiz olduğundan, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK'nın...
GEREKÇE : Dava, davacı tarafından satın alınan aracın ayıplı olması nedeniyle satıcı ve ithalatçı firma tarafından ayıpsız misli ile değişimi ve maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, hükme esas alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiş, karar, davalılarca istinaf edilmiştir. Davacı tarafın talebinin, aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi ve uğranılan maddi zararlar için tazminat verilmesi olduğu dikkate alındığında; dava yığılması söz konusu olup (HMK md. 110), her bir bağımsız talebin ayrı ayrı incelenmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Mahkemece, davacının, aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebine yönelik hüküm tesis edilmiş ise de; aracın ayıplı olması nedeniyle uğranıldığı iddia olunan maddi zararlarının ne olduğu hususu açıklattırılmadığı gibi maddi tazminat istemi konusunda bir karar da verilmemiştir. HMK'nın 26/1 maddesinde “Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez....