Mahkemece, 4077 sayılı yasa gereğince ücretsiz onarım hakkının kullanıldığı kabul edilerek, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir. 4077 sayılı yasanın 4.maddesi gereğince malın ayıplı olması halinde tüketici bedel iadesini içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi yada ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Kural olarak bu seçimlik haklarından birisini kullanan tüketici yasal koşullar oluşmadan bu hakkından dönemez. Mahkemeninde kabulü bu doğrultudadır. Ayıplı mal satışında ücretsiz onarım hakkını kullanan tüketici ancak 4077 sayılı kanunun 13/III ve Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Yönetmeliğin 14/a maddesindeki koşulların gerçekleşmesi halinde onarım harkkından vazgeçerek diğer haklarını kullanabilir....
İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, dava konusu aracın ayıplı olup olmadığı ve davalının aracı ayıplı devretmekte ağır kusurlu olup olmadığı ve talebin zamanaşımına uğrayıp uğramadığı noktasındadır. Davacı şirket, davalı ... A.Ş.'den 12/04/2013 tarih ve ... nolu faturaya göre ... motor ve ... şasi nolu 2013 model aracı 308.789,91 TL bedelle satın almıştır. Satıma konu araç 03/06/2021 tarihinde arızalanmıştır. Davacı taraf, satılanın ayıplı olması nedeniyle aracın ayıpsız misliyle değiştirilmesi, olmadığı takdirde ücretsiz onarılması ve değer kaybı tazminatı ile araç mahrumiyet zararının tazminine karar verilmesi istemiyle eldeki davayı açmıştır....
Dava, davacı taraftan satın alınan yatak odası takımındaki ayıp nedeni ile bedel iadesi isteğine ilişkindir. Davacı satın alınan mobilyanın ayıplı teslim edildiğini ileri sürmüş, davalılar ise ayıbın mevcut olmadığını, ihbar sürelerine uyulmadığını, kullanıcı hatası olduğunu savunmuştur. Mahkemece, yapılan bilirkişi incelemesi sonrasında, davacı yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir. 4077 sayılı Kanunun 4.maddesinin 2.fıkrası hükmüne göre; tüketici, malın teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde açık ayıpları satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunda gizli ayıpların ne kadar sürede satıcıya ihbar edileceğine dair bir hüküm bulunmamaktadır....
Dava, ayıp nedeniyle sözleşmeden dönme ve bedel iadesi istemine ilişkindir. Davacı dava dilekçesi ile davalıdan satın aldığı koltuk takımının ayıplı çıktığı gerekçesiyle misli ile değişim, olmadığı takdirde sözleşmeden dönme ve bedel iadesi talep etmiş ıslah dilekçesi ile de, misliyle değişim talebinden vazgeçerek sözleşmeden dönme ve bedel iadesi istemiştir. Davalı vekili ise; ayıp iddialarının doğru olmadığını, ayıp olduğu kabul edilse dahi sözleşmeden dönme ve bedel iadesi talebinin orantısız güçlük doğuracağını, iyiniyet kuralları ile bağdaşmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir. 6502 sayılı Yasa'nın "Tüketicinin seçimlik hakları" başlıklı 11. maddesinde ayıp nedeniyle tüketicinin seçimlik hakları tek tek sayılmıştır....
Tüketici bu seçimlik haklardan; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Tüketiciye tanınan seçimlik haklar yenilik doğurucu ve tüketilen haklardan olup satıcı, tüketicinin tercih ettiği talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Dolayısıyla, malın ayıplı olması durumunda sözkonusu seçimlik haklardan istediğini tercih etme hakkı tüketiciye tanınmış yasal bir haktır. 6502 sayılı Yasa'nın 56/3. maddesinde de, “Tüketici bu Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen seçimlik haklarından onarım hakkını kullanmışsa, malın garanti süresi içinde tekrar arızalanması veya tamiri için gereken azami sürenin aşılması veya tamirinin mümkün bulunmadığının anlaşılması hâllerinde 11 inci maddede yer alan diğer seçimlik haklarını kullanabilir. Satıcı tüketicinin talebini reddedemez....
Öğretide ve uygulamada yasanın davacı tüketiciye tanıdığı seçimlik haklar inşai nitelikte olup ikinci fıkrada izah edilen bedel iadesini de iceren sözlesmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi hakları bozucu nitelikli inşai haklardan olup kullanılmakla son bulduğundan bundan rücu edilemez. 2009/15622-2010/5824 Dava konusu olayda da davacı ,ayıplı olduğunu ileri sürdüğü ürünün ücretsiz onarımı talebiyle eldeki davayı açmış olup, seçimlik hakkını “ücretsiz onarım ” yönünde kullandığından, daha sonra bu hakkını 4. maddede açıklanan bir diğer seçimlik hak olan “bedel iadesi” istemiyle değiştiremez....
Bunların başında malı iade ederek sözleşmeden dönme, yani bedel iadesi gelir. Alıcı malın misliyle değiştirilmesini veya ayıp oranında bedel indirimi yapılmasını da isteyebilir. Burada asıl olan hakların makul ölçüde ve dürüstlük kuralına uygun biçimde kullanılmasıdır. Somut olayda davacı taraf öncelikle aracın onarılmasını talep etmiş, araç bir kaç kez onarılmasına rağmen arıza tekrarlamıştır. Bu durumda bilirkişiden arızanın kullanımdan kaynaklanıp kaynaklanmadığı, arızanın giderilmesinin mümkün olup olmadığı, arıza periyotları nazara alınırsa araçtan beklenen yararı büyük ölçüde ortadan kaldırıp kaldırmadığı konusunda rapor alınmalıdır. Bu amaçla halen serviste bulunan araç başında keşif yapılmış, servis kayıtları getirtilmiş ve araçla bir test sürüşü gerçekleştirilmiştir. Rapora göre deneme sürüşü başlangıcında ekranda servis ikazı çıkmamış, düz yolda da sorun yaşanmamıştır. Ancak yokuş yukarı sürüş sırasında güç kesintisi ve tekleme gerçekleşmiştir....
Ayıplı malın neden olduğu zarardan dolayı birden fazla kimse sorumlu olduğu takdirde bunlar müteselsilen sorumludurlar. Satılan malın ayıplı olduğunun bilinmemesi bu sorumluluğu ortadan kaldırmaz. Bu madde ile ayıba karşı sorumlu tutulanlar, ayıba karşı daha uzun bir süre ile sorumluluk üstlenmemişlerse, ayıplı maldan sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile malın tüketiciye teslimi tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir… …” Hükmünü taşımaktadır. Anılan Kanun’un 6/3/2003 gün ve 4822 sayılı Kanun’un 20. maddesiyle değişik 13. maddesi “ “İmalatçı veya ithalatçılar ithal ettikleri veya ürettikleri sanayi malları için Bakanlıkça onaylı garanti belgesi düzenlemek zorundadır. Mala ilişkin faturanın tarih ve sayısını içeren garanti belgesinin tekemmül ettirilerek tüketiciye verilmesi sorumluluğu satıcı, bayi veya acenteye aittir. Garanti süresi malın teslim tarihinden itibaren başlar ve asgari iki yıldır....
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLERİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, davacının davalıdan satın aldığı aracın gizli ayıplı olduğu iddiasıyla misli ile değişimi, mümkün olmadığı takdirde bedel iadesi istemidir. İlk derece mahkemesince davanın kabulü ile davaya konu aracın misli ile değişimine karar verilmiştir. Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 2018/929 E. 2020/2698 K. sayılı ilamıyla içtihat ettiği üzere ;..6502 sayılı Yasanın 11/1. maddesinde, malın ayıplı olması durumunda tüketicinin seçimlik hakları düzenlenmiştir. Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir....
Taraflar arasındaki ihtilaf; davaya konu araçta üretimden kaynaklı gizli ayıp bulunup bulunmadığı, tüketicinin kullanmış olduğu seçimlik hakkının hakkaniyete uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 10/1 maddesi gereğince, teslim tarihinden itibaren 6 ay içinde ortaya çıkan ayıpların teslim tarihinde var olduğu kabul edilir. Bu durumda malın ayıplı olmadığının ispatı satıcıya aittir....
