Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 26.09.2017 tarih ve 2014/1315 Esas - 2017/749 Karar sayılı kararıyla; "davanın ayıplı araç satımı nedeniyle aracın misli(yenisiyle) ile değiştirilmesi talebi olduğu, davacının ...'nden satın aldığı aracın 06.04.2013 tarihinde teslimi esnasında tavanda sarı lekeler olduğunu ve sağ kapıda çöküntü olduğunu farketmesi üzerinde aracı teslim almaktan imtina ettiği, davalı şirkete 08.04.2013 tarihinde ihtarname göndererek bu ayıpları bildirip aracın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ödediği araç bedelinin iadesini istediği, davalı ...'...
Öğretide ve uygulamada yasanın davacı tüketiciye tanıdığı seçimlik haklar inşai nitelikte olup ikinci fıkrada izah edilen bedel iadesini de iceren sözlesmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi hakları bozucu nitelikli inşai haklardan olup kullanılmakla son bulduğundan bundan rücu edilemez. 2009/15622-2010/5824 Dava konusu olayda da davacı ,ayıplı olduğunu ileri sürdüğü ürünün ücretsiz onarımı talebiyle eldeki davayı açmış olup, seçimlik hakkını “ücretsiz onarım ” yönünde kullandığından, daha sonra bu hakkını 4. maddede açıklanan bir diğer seçimlik hak olan “bedel iadesi” istemiyle değiştiremez....
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafça temyiz edilmiştir. 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 4822 sayılı Kanunla değişik "Ayıplı mal" başlıklı 4. maddesinde; "Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda ya da reklam ve ilanlarında yer alan veya satıcı tarafından bildirilen veya standardında veya teknik düzenlemesinde tesbit edilen nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan ya da tahsis veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar, ayıplı mal olarak kabul edilir. Tüketici, malın teslimi gününden itibaren otuz gün içinde ayıbı satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir....
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı Aykan Motor T16 ilk derece mahkemesine sunulan istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Yerel mahkemenin kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu davacının aracının yakıt göstergesinin arızalı olduğunu ve servise birçok kez gitmesine rağmen sorunun giderilemediğini iddia ettiğini, Söz konusu iddianın isabetli olmadığını, davacının aracı satın alındığından bu yana iki yıl süre içinde 75 bin kilometreden fazla yol kat ettiğini, Ayıplı bir aracın bu kadar uzun yol gitmesi beklenemeyeceğini aracın yakıt göstergesinde üretimden kaynaklı hiçbir sorunun bulunmadığını mİSLİYLE DEĞİŞİM TALEBİ SOMUT OLAYIN ŞARTLARINA UYGUN olmadığını , davacının ilk talebi aracın ayıpsız misliyle değiştirilmesi olduğunu ancak ayıpsız misliye değişimin koşulları oluşmadığını . 6502 sayılı Kanun md. 11/3’e göre malın ayıpsız misliyle değişiminin orantısız güçlükleri beraberinde getirmesi halinde tüketicinin bu hakkını kullanamaz-yacağını ....
Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. Ne var ki tüketici bu hakkını kullanırken objektif iyiniyet kuralları içerisinde hareket etmek zorundadır. 6502 sayılı TKHK'nın 11- (3) maddesinde; “ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır” düzenlemesi mevcuttur. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2015/23617 E. 2017/10474 K....
Kabule göre de; davacı, sıfır km satın aldığı araçtaki üretimden kaynaklanan boya hatası nedeniyle aracın ayıpsız misli ile değişimi istemi ile eldeki dava açmıştır. Satışa konu araç üzerinde yaptırılan hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre araçtaki boya kalınlığı/hatasının sadece motor ön sağ köşe kısmında bulunduğu tespit edilmiştir. Mahkemece, bu bilirkişi raporu esas alınarak davanın kabulü cihetine gidilmiş ise de; yalnızca lokal bir bölgede yer alan boya kalınlığının araç değişimini gerektirip gerekmediği husunda yanılgıya düşülmüştür. 6502 sayılı yasanın 11. maddesinde, malın ayıplı olması durumda tüketicinin seçimlik hakları düzenlenmiştir. Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür....
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacıya ait aracın sağa çekmesi nedeniyle ayıplı olduğu, ancak aracın 26.06.2015 tarihinde davacı Addesso Ltd.Şti tarafından Elektro Mühendislik Ltd Şti’ne satıldığı, TBK m.228 gereğince davacının bu durumda aracın misliyle değiştirilmesini isteyemeyeceği, davacı vekilinin 28.02.2017 tarihli duruşmada talebini tazminata dönüştürmeyeceğini ve semen tenzilini istemediğini beyan ettiği gerekçeleriyle davacının ayıpsız misliyle değiştirilmesi talebinin reddine, semen tenzili talebi bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, kararı davacı vekili istinaf etmiştir....
TÜKETİCİ MAHKEMESİ TARİHİ : 22/10/2019 NUMARASI : 2018/569 ESAS 2019/756 KARAR DAVA KONUSU : (Malın Ayıplı Olmasından Kaynaklanan) KARAR : Davacı tarafından davalı aleyhine Konya 1....
Üretici veya ithalatçı, malın kendisi tarafından piyasaya sürülmesinden sonra ayıbın doğduğunu ispat ettiği takdirde sorumlu tutulmaz. (3) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır. (4) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi haklarından birinin seçilmesi durumunda bu talebin satıcıya, üreticiye veya ithalatçıya yöneltilmesinden itibaren azami otuz iş günü, konut ve tatil amaçlı taşınmazlarda ise altmış iş günü içinde yerine getirilmesi zorunludur....
Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. 11/2. Maddesinde ise "Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanabilir."düzenlemesi bulunmaktadır....
