"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki “ayıp nedeniyle sözleşmeden dönme ve bedel iadesi” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Bursa 1. Tüketici Mahkemesince verilen 16.12.2014 tarihli, 2014/580 E., 2014/2657 K. sayılı karar, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 19.09.2019 tarihli, 2017/13-620 E., 2019/914 K. sayılı kararı ile uyuşmazlık noktası yönünden bozulmuş ve uyulan hususlara ilişkin temyiz incelemesi yapılmak üzere dosyanın Yargıtay (kapatılan) 13. Hukuk Dairesine gönderilmesine karar verilmiştir. Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 07.07.2020 tarihli, 2020/173 sayılı kararı ile 02.09.2020 tarihi itibariyle kapatılması nedeniyle dosya Yargıtay 3. Hukuk Dairesine gönderilmiş ise de; Yargıtay 3. Hukuk Dairesince, dosyada direnme kararına karşı temyiz isteminin bulunduğu, bu talebi inceleme görevinin Hukuk Genel Kuruluna ait olduğu gerekçesiyle dosya yeniden Hukuk Genel Kuruluna gönderilmiştir....
GEREKÇE: Dava, ayıplı araç satışı nedeniyle sözleşmenin feshi ile bedelin iadesi istemine ilişkin olup, istinaf başvuru sebep ve gerekçeleri ile kamu düzeni kapsamında Daire önüne gelen ve çözümlenmesi gereken uyuşmazlıklar dikkate alınarak yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda; Uyuşmazlıkta öncelikle çözümlenmesi gereken husus; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme istemiyle eldeki davayı açmış olan davacının, bu talebini ve tercih hakkını, ayıp oranında bedel indirimi şeklinde yargılama aşamasında ıslah yoluyla değiştirmesi olanağının bulunup bulunmadığı noktasındadır....
Yasal süre içinde ayıp ihbarının yapılmaması halinde tacir alıcı, malı satın aldığı hali ile kabul etmiş sayılmakta ve seçimlik haklara başvuru hakkını kaybetmektedir. Malın ayıplı çıkması halinde alıcının sözleşmeden dönme, ayıp oranında bedel indirimi, ücretsiz onarım veya ayıpsız misli ile değişim gibi seçimlik hakları vardır. Alıcının kullandığı onarım yolundaki seçimlik hak istenen neticeyi vermezse ve arıza maldan yararlanmayı sürekli biçimde engeller mahiyette ise alıcının sözleşmeden dönme hakkını kullanmasında yasal engel yoktur. TBK’nın 223/2 maddesinde malda olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması hâlinde, bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa, ayıbın hemen satıcıya bildirilmesi gerektiği de düzenlenmiştir. Somut olaya dönecek olursak satış sözleşmesine konu makinanın davacı tarafa çalışır vazıyette teslim edildiği konusunda uyuşmazlık yoktur....
Maddesi uyarınca sözleşmeden dönme ile satılanı geri verme seçimlik hakkını kullanmak istemiş ve ödediği bedelin iadesi içinde bahse konu takibi başlatmıştır. Makine üzerinde açık ayıp olmasına rağmen taraflar arasındaki sözlü görüşmeler ile ayıbın zamanında satıcıya bildirildiği tespit edilmesi nedeni ile davalı satıcının bu aşamadaki ayıbın zamanında bildirilmediği iddiası TMK. 2. Madde uyarınca haklı bulunmamıştır. Davacının makineden beklenen performansı gösterememesi nedeni ile ödediği bedeli geri talep etmekte haklı bulunması nedeni ile satış sözleşmesine konu makinenin iadesi koşulu ile takip tarihindeki asıl alacak miktarı olan ---- yönünden takibin devamına ve takip tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/a maddesi uyarınca ---uyguladığı bir yıllık vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı uygulanmasına, alacak likit ve davalı borçlu tarafından belirlenebilir olduğundan %20 icra inkar tazminatının kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Maddesi uyarınca sözleşmeden dönme ile satılanı geri verme seçimlik hakkını kullanmak istemiş ve ödediği bedelin iadesi içinde bahse konu takibi başlatmıştır. Makine üzerinde açık ayıp olmasına rağmen taraflar arasındaki sözlü görüşmeler ile ayıbın zamanında satıcıya bildirildiği tespit edilmesi nedeni ile davalı satıcının bu aşamadaki ayıbın zamanında bildirilmediği iddiası TMK. 2. Madde uyarınca haklı bulunmamıştır. Davacının makineden beklenen performansı gösterememesi nedeni ile ödediği bedeli geri talep etmekte haklı bulunması nedeni ile satış sözleşmesine konu makinenin iadesi koşulu ile takip tarihindeki asıl alacak miktarı olan ---- yönünden takibin devamına ve takip tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/a maddesi uyarınca ---uyguladığı bir yıllık vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı uygulanmasına, alacak likit ve davalı borçlu tarafından belirlenebilir olduğundan %20 icra inkar tazminatının kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. Ne var ki, tüketici bu hakkını kullanırken objektif iyiniyet kuralları içerisinde hareket etmek zorundadır. 6502 sayılı yasa 11/3. maddesi hükmü ile “Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir....
Mahkemece Bozma İlamına Uyularak Verilen Karar Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile satım sözleşmesine konu malın ayıplı çıkması halinde alıcının sözleşmeden dönme, ayıp oranında bedel indirimi, ücretsiz onarım veya ayıpsız misli ile değişim gibi seçimlik hakları bulunduğu, dosya içerisinde bulunan bilirkişi raporundan, davacının bu seçimlik haklardan sözleşmenin feshini değil, ücretsiz onarım hakkını kullandığının anlaşıldığı, alıcının, seçimlik hakkını ücretsiz onarımdan yana kullandığı ancak bu seçimin istenen neticeyi vermediği hallerde arızanın maldan yararlanmayı sürekli bir şekilde engelleyecek nitelikte olması şartıyla alıcının sözleşmeden dönme hakkını kullanmasında yasal bir engel bulunmadığı ancak hükme esas alınan bilirkişi raporunda, somut olaydaki arızanın, onarımı mümkün, araçta değer kaybına neden olmayan, aracın kullanımını uzun zamanda olumsuz etkilemeyen, araçtan faydalanmayı sadece kısa süren onarım süresince etkileyen arıza niteliğinde olduğunun...
Mahkememizce bedelde indirim talebi kabul edildiğinden ve davacının talebinden reddedilen kısım olmayacağından, tüm eser bedeli dikkate alınarak, davalı yararına vekalet ücretine karar verilmemiştir ----- Tüm dosya kapsamındaki delil durumuna göre; davanın zamanaşımı süresi içerisinde açıldığı, dava konusu eserin ayıplı olduğu, ayıbın açık ayıp niteliğinde bulunduğu, ayıp ihbarının makul sürede yapıldığı, davalının bedelde indirim ---- kullanmasında korunmaya değer hukuki yararının bulunduğu, davacının faiz talebinin ise bulunmadığı anlaşıldığından, açıklanan nedenlerle aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir. KARAR: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının terditli olarak davalı aleyhine açtığı sözleşmeden dönme ve bedel iadesi talebinin TBK 475....
Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme.2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme.3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme.4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme.Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır.Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir.Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir.Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı, ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir."...
GEREKÇE: Dava; davalıdan satın alınan jeneratörün ayıplı olduğu iddiasıyla sözleşmeden dönülerek ödenen bedel 7.000 -TL nin iadesi istemine ilişkindir. 6098 sayılı TBK'nın Satım sözleşmesinde alıcının seçimlik hakları başlıklı 227. maddesinde; “satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hâllerde alıcı;1-Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, 2-Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme, 3-Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, 4- İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme hakkına sahiptir. Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır. Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir....
