İNŞAAT YAPIM SÖZLEŞMESİNİN FESHİ NEDENİYLE MÜSPET VE MENFİ ZARAR VE MANEVİ TAZMİNAT ALACAĞI 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 106 ] 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 158 ] "İçtihat Metni" Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi nedeniyle müspet ve menfi zarar ile manevi tazminat alacağının tahsili istemlerine ilişkindir....
Hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan eksik işler bedeli ve gecikme tazminatı istemlerine; birleşen dava ise arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan gecikme tazminatı ve ödenen vergi bedelinin iadesi istemlerine ilişkindir. Mahkemece asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne dair verilen karar asıl ve birleşen davacılar vekilince istinaf edilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesince asıl ve birleşen davada davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş olup, karara karşı asıl ve birleşen davada davacılar vekilince temyiz isteminde bulunulmuştur....
Zira, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde, yükleniciye düşen davranış yükümü bir süreye yaygın olmasına rağmen, alacaklı arsa sahibi açısından ifa her şeyin tamamlandığı inşaatın teslim edildiği anda doğar. Diğer bir anlatımla, arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmeleri ani edimli sözleşmelerdendir. Bu nedenle de, yüklenici yukarıda açıklandığı şekilde edim yükümünü yerine getirmeden ifayı gerçekleştirmiş sayılmaz ve arsa sahibine karşı edim yükümlülüğü devam eder. Hal böyle olunca da, yükleniciden kişisel hakkını temlik alan kişilerin açacağı tapu iptali ve tescil davalarında, yüklenicinin kişisel hak kazanıp kazanmadığı, diğer bir anlatımla, arsa sahibinden karşı edimin yerine getirilmesini isteme hakkının doğup doğmadığı yukarıda açıklanan yöntemle araştırılacağından, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin taraflarının tamamının davada yer alması zorunludur....
Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı gecikme tazminatının tahsili istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki sözleşmenin 21. maddesi, “İnşaat süresi Belediye hissesinin alınmasını müteakip 3 aylık proje ve ruhsat aşamasından sonra 20(yirmi) aydır. Bu süre zarfında inşaat bitirilmediği taktirde geciken her ay için o günkü rayiç değer üzerinden arsa sahiplerine her bir daireleri için ayrı ayrı kira bedeli müteahhit tarafından ödenecektir.” hükmünü içermekte olup, ''Satış Yetkisi'' başlıklı bölümünde, yükleniciye verilecek dairelerden son dairenin iskân ruhsatının alınmasına bırakıldığı anlaşılmakla, davalı yüklenicinin iskân almayı yüklendiğinin kabulü gerekir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı Mülga Borçlar Kanunu'nun 355 vd. ile 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470. vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanunu’nda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı açıktır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanun’da tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. 1- Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı kira tazminatının tahsili istemine ilişkin olup; davacı vekili dava dilekçesinde şimdilik 10.000,00 USD'nin tahsilini istemiştir. Mahkemece davanın kabulüne dair verilen ilk karar, yukarıda açıklandığı üzere, Dairemizce 12.03.2013 tarihinde esasa ilişkin olarak bozulmuş olup, bozma sonrası yapılan inceleme sonucu belirlenen alacak miktarı yönünden davacı vekili tarafından 29.09.2014 tarihinde ıslah yapılmıştır. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun 04.02.1948 tarih 1944/10 E., 1948/3 K. ve 12.05.2016 tarih 2015/4-268 E., 2016/1 K. sayılı kararları uyarınca bozmadan sonra ıslah yapılabilmesi mümkün değildir....
Yargıtay ilamında belirtilen gerektirici nedenler karşısında ve özellikle yerel mahkemenin 2013/90 Esas 2013/427 Karar sayılı ilamının sözleşmenin geçersiz olması sebebi ile karar düzeltme aşamasında bozma ilamının kaldırılarak onandığının ve tüm arsa sahipleri ile Arsa Payı Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmesi yapılmayarak geçerli bir kat karşılığı inşaat sözleşmesi ilişkisinin kurulmadığının anlaşılmasına göre HUMK’nın 440. maddesinde sayılan nedenlerden hiç birisine uymayan karar düzeltme isteğinin REDDİNE ve HUMK’nın 442. maddesi hükmünce 384,00 TL para cezası ile bakiye 20,80 TL red harcının karar düzeltme isteyen davalıya (Yargılamanın yenilenmesini talep eden) yükletilmesine, 14.01.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Niteliğince arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi olan yanlar arasındaki sözleşme, Türk Medeni Kanunu'nun 706, Borçlar Kanunu'nun 213, Tapu Kanunu'nun 26 ve Noter Kanunu'nun 60. maddeleri hükümleri gereğince zorunlu şekil koşuluna uygun şekilde noterce “düzenleme” şeklinde yapılmamış ise de; sözleşme konusu taşınmaz payı davalı kooperatife kayden temlik edildiğinden, sözleşme, Türk Medeni Kanunu'nun (2.) maddesi gereğince, tarafları bağlayıcı olmuştur. Yine taraflar arasında adi yazılı şekilde yapılan 16.06.1999 günlü sözleşmeyle, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri uyarınca, arsa sahibi davacı tarafa verilmesi kararlaştırılan 5 daire ile bir adet işyerinin, yüklenici tarafından davacılara 31.12.2000 tarihinde teslim olunacağı kabul edilmiştir. Davada da 5 adet daire ve bir işyeri için fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak, 3.000,00 YTL (TL) gecikme tazminatı kapsamında kira bedelinin tahsili istenmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/44 Esas sayılı dosyasında 19/02/2021 tarihli ihtiyati tedbir kararı verilmesi talebinin reddine yönelik ara kararının yukarıda açıklanan nedenlerle KALDIRILMASINA, 3- Taraflar arasında düzenlenen düzenleme şeklinde satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesine konu dava konusu Zonguldak ili, Kozlu ilçesi, Güney Mahallesi İncivez Mevkii 32 ada 154 parsel A blok, 1. Kat, 52 numaralı ve A Blok 2....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca davacı arsa sahibine ait 6 bağımsız bölümün yapı kullanım izin belgesi alınarak teslim edilmediği, sözleşmede maktu gecikme tazminatı kararlaştırılmasına rağmen davacının maktu tazminatı aşan zararının bulunduğu gerekçesiyle asıl davada; 10.000,00 TL nin dava , 40.040,00 TL nin ıslah tarihinden, birleşen davada; 6.000,00 TL'nin dava, 2.750,00 TL'nin ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir. Kararı, asıl ve birleşen davalarda davalı vekili temyiz etmiştir. 1- Taraflar arasındaki 28.09.21995 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine aykırı olarak yüklenicinin sözleşmede öngörülen sürede edimini yerine getirmediği ve teslimde temerrüde düştüğü dosya kapsamıyla sabittir....
