Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve yüklenici tarafından üçüncü kişilere satılan bağımsız bölümlerin tapularının iptali ile davacılar adına tescili isteğine ilişkindir. 2-Mahkemece getirtilen tapu kayıtlarından arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi konusu olan ... parsel sayılı taşınmazın 04.07.2007 tarihinde intikalen davacılar ... ile ... adına tapuda tescil edilip, aynı tarihte satış yapılarak davalı ... adına tapuya tescil edildiği anlaşılmaktadır. Dosyadaki kayıtlardan ...parsel sayılı taşınmazın ...Belediyesi adına kayıtlı iken 07.12.2007 tarihinde davalı ...'ya satılarak adına tapuda tescil edildiği, yine ... Tapu Müdürlüğü'nün 08.05.2013 tarihli yazısına göre de 934 parsel ile 1876 parselin tevhit edilerek 1878 parsele taşındığı belirtilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi’nin bozmadan sonra 2005/526 Esas, 2008/3 Karar numarasını alan dosyasının incelenmesinden arsa sahipleri tarafından yüklenici kooperatif ile 3. kişiler aleyhine açılan arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi, tapu iptâli ve tescil davasının bozmadan sonra yapılan yargılaması sonunda, davanın kısmen kabul edilerek diğer kabul ve red kararları yanında hüküm kısmının 7. bendinde davalı ...’ın belediyeden almış olduğu ve davacılar hissesine ilave edilen payların karşılığı 13.020,48 YTL’nin davacılardan tahsiliyle, davalı ...’a ödenmesine karar verildiği ve karar arkasındaki şerhe göre sözkonusu kararın temyiz edilmeksizin 19.03.2008 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır. İncelenen dosyada ... davalı konumunda olup, lehine hükmedilen arsa bedeliyle ilgili usulünce açılmış karşı davası bulunmadığı gibi bedelin ödenmesi konusunda arsa sahiplerini temerrüde düşürücü bir ihtar da bulunmamaktadır....
- KARAR - Davacılar vekili, arsa sahibi müvekkilleri ile davalı yüklenici şirket arasında 19.06.2009 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşmede bozucu şart olarak parsellerin imara açılmasının öngörüldüğünü ve bu şartın gerçekleşmemesi halinde sözleşmenin kendiliğinden feshedilmiş sayılacağının düzenlendiğini, bahsi geçen şartın gerçekleşmediğini, davalı firmanın bu zamana kadar inşaata başlamadığını, sözleşmenin feshedildiğini bildirir ihtarname gönderilmesine rağmen, davalının, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini tapuya şerh ettirdiğini, üçüncü kişilere daire satışı yapmaya çalıştığını ve yine bir takım protokoller ile işi başkalarına devrettiğini, bu kişilerin müvekkillerine rahatsızlık verdiğini, öte yandan parselleri reklam panoları ile donatarak haksız müdahalede bulunduğunu ileri sürerek, parsellerin tapu kayıtlarındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi şerhlerinin terkinini ve davalı şirketin parsellere yönelik müdahalesinin men’ini talep...
Ancak tarafların tamamının katılım ve dönme konusundaki uygun iradelerinin birleşmesiyle sona erdirilebileceği gibi, açılacak dava sonucu verilecek dönme nedeniyle sona erme kararının kesinleşmesiyle sona erebilecektir. Bu sona erme arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde, kural olarak ani edimli olması nedeniyle, geriye etkili olacağından, arsa sahibi bedel olarak verdiği tapu paylarını, tapu iptâli ve tescili davası açmak suretiyle isteyebilecektir. Yargıtayın istikrar kazanan karar ve uygulamalarında, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde arsa sahibi tarafından yükleniciye, onun tarafından da üçüncü kişilere pay devri yapılmış olsa dahi bu devirlerin gerçek bir satış olmayıp avans niteliğinde olduğu ve sözleşmenin geriye etkili feshi halinde tapu paylarının talep halinde 6098 sayılı TBK’nın 125/son maddeleri gereğince arsa sahibine döneceği, 3. kişilerin iyiniyet savunmalarının dinlenmeyeceği kabul edilmektedir (Yargıtay 15....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi ve müdahalenin önlenmesi, birleşen dava ise arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi istemleriyle açılmış, mahkemece asıl davaya konu teşkil eden arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshine, davalıların müdahalelerinin önlenmesine karar verilmiş, birleşen dava hakkında herhangi bir hüküm kurulmamış, karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Davacılar ... mirasçıları tarafından ......
Öte yandan, tüm arsa maliklerince imzalanan ve bu şekilde geçerlilik kazanan böyle bir sözleşmenin feshi ya da iptali davası "olağanüstü tasarruf" niteliğinde olduğundan, TMK'nın 692. maddesi uyarınca, davanın sözleşmenin tarafı olan tüm arsa sahiplerince ve sonradan el değiştirmişse tüm tapu paydaşlarınca açılması veya tüm paydaşların davacı ve davalı safında bulunması, davacı ve davalılar dışında kalan diğer paydaşlar varsa bu kişi yada kişilerin zorunlu dava arkadaşı sıfatı bulunduğu dikkate alınarak, HMK'nın 59. ve 60. madde hükümleri de gözetilerek, davacı tarafa bu kişileri davaya dahil etmesi için süre verilmesi gerekir. Somut olayda, davacı tarafından feshi talep edilen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini davacı dışında dört arsa sahibinin daha imzaladığı, ancak sadece davacı arsa sahibi tarafından açıldığı anlaşılmıştır....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi ile bu sözleşme uyarınca davalılara intikâl etmiş olan tapu kayıtlarının iptâli, davacı adına tescili, bu talep kabul edilmezse eksik işler bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile sözleşmenin geriye etkili feshi, tapu iptâl ve tescil talebinin reddine karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir. Davacı arsa sahibi ile davalı yüklenici ... arasında Gaziosmanpaşa 3....
Belli günde davalı ... vekili Av. ... ... ile davalı şirket vekili Av. ... gelmiş, davacılar tarafından gelen olmadığından, onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - KARAR - Davacılar vekili, müvekkillerinin murisi ile davalı şirket arasında 20.07.2009 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi olduğunu, müvekkillerinin murisinin yaşlılık ve hastalığından yararlanarak, ... Ltd. Şti. ile aralarındaki 20.07.2009 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin şartları yerine getirilmediği halde sözleşmede belirlenen taşınmazın davalı şirketin sözleşme dışı ortaklarından ...'e devrettirildiği ileri sürülerek, tapu iptali ve tescil, sözleşme şartlarının yerine getirilmemesi nedeniyle sözleşmenin feshini talep ve dava etmiştir....
Davacı yüklenici şirket ile davalı arsa sahipleri arasında 04.03.1997 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığı, 04.03.2000 tarihinde de adi yazılı ek sözleşme imzaladıkları dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Davalı arsa sahipleri 04.08.2004 tarihli ihtarname ile davacı ile aralarındaki 04.03.1997 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshedildiğini bildirerek, aynı tarihte dava dışı yüklenici ... ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalamışlardır. Davalı arsa sahipleri ile dava dışı ... arasında görülen ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2006/599 E sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporunda davalı arsa sahipleri ve ...’in sözleşme imzaladıkları 04.08.2004 tarihinde tüm inşaatların tuğla duvar öncesi imalatlardan olan temel hafriyatı, temel beton işleri ile temel duvarları, su basman betonu, blokaj ve dolgu işlerinin bazı yüklenici ve taşeronlarca yapıldığının tespit edildiği anlaşılmıştır....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri bedel olarak taşınmaz mal mülkiyetinin geçirimi borcunu içerdiğinden, TMK'nın 706, Borçlar Kanunu'nun 213, Noterlik Kanunu'nun 60 ve Tapu Kanunu'nun 26. maddeleri uyarınca resmi şekle bağlı tutulmuştur. Başka bir anlatımla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerliliği, bu sözleşmelerin noterde "düzenleme" şeklinde yapılmasına bağlıdır. Öte yandan, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Dairemizin kararlılık gösteren içtihatlarında bu tip sözleşmelerin tarafların iradelerinin birleşmesi halinde ya da haklı sebeplerin bulunması durumunda mahkemenin vereceği fesih kararı ile sona ereceği kabul edilmektedir....
