- KARAR - Davacı vekili asıl davada, davalı yüklenici şirketin, taraflar arasında düzenlenen 20.02.2013 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan edimlerini yerine getirmediğini, şirket yetkilisi ...’ın, müvekkilinden aldığı vekaletname ile kötüniyetli olarak sözleşmeye konu parselin bir kısım hissesini, akrabası olan ...’a tapu devrettiğini, sözleşmenin uygulanma ihtimalinin kalmadığını ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshini talep ve dava etmiş, davalılar ... ve ... aleyhine açtığı birleşen davada ise anılan hissenin tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tescilini talep ve dava etmiştir. Asıl ve birleşen davalarda davalılar, davaların reddini istemişlerdir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacılar vekili müvekkilleri ile davalılardan ... arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılarak, ...'a vekaletname verildiğini, sözleşmede kararlaştırılan inşaat süresi geçmesine rağmen inşaatın bitirilerek teslim edilmediği gibi, yükleniciye verilen vekaletname kullanılarak bir kısım taşınmaz hissesinin diğer davalı şirkete temlik edildiğini, iddia ederek sözleşme uyarınca gecikme tazminatı tahsili ve temlik edilen hisselerin tapu kaydının iptali ile müvekkilleri adına tahsilin talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkili ile davalı arsa sahibi arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca müvekkilinin inşaatı tamamlayıp, iskân ruhsatını da alarak, davalıya teslim etmek suretiyle edimini yerine getirmesine rağmen, davalı tarafça sözleşme uyarınca müvekkiline düşen son dört bağımsız bölümün tapu devrinin yapılmadığını ileri sürerek, bu bağımsız bölümlerin tapusunun iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali tescil ve sözleşmenin iptali istemine ilişkin davada ... 3. Asliye Hukuk ve ... 2. Tüketici Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine konu taşınmazların davalı yüklenici firma tarafından muvazaalı olarak davalı kooperatife devredilmesi nedeniyle açılan tapu iptali tescil sözleşmenin feshi ve tazminat istemine ilişkindir. ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesince uyuşmazlığın eser sözleşmesinden kaynaklandığı ve tüketici mahkemesinde çözülmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. ... 2....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesi tarafından yapılan 12/11/2021 tarihli ara kararı ile; dosya kapsamına göre somut olayda davacının davalı taşınmaz maliki T4 aleyhine davalı T3'un halefi ve T3'daki şahsi hakkına dayalı olarak tapu iptal tescil isteminde bulunulduğu anlaşıldığından yaklaşık ispat koşulu gerçekleşmediğinden bu aşamada ihtiyati tedbir talebinin reddine, yönelik karar verilmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Arsa, arsa payı kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı tapu iptali tescil istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2021 tarihinden itibaren geçerli 431 sayılı İş Bölümü Kararı gereği, 6....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Davacı vekili, müvekkilinin davalılardan ... ile ....03.2007 tarihinde yaptığı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre yaptığı inşaatı ....05.2010 tarihinde üçüncü bir kişiye devrettiğini, kendisine iki adet daire kalan davalı ...'in arsa payını öncelikle diğer davalı ...'ya sattığını ve müvekkiline iade etmesi gereken bir adet daireyi de iade etmediğini ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ihlal edilmiş olması nedeniyle davalılar arasındaki taşınmaz satış sözleşmesinin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi gereğince yüklenicinin bedele, başka bir anlatımla sözleşmede kararlaştırılan arsa payı veya bağımsız bölümlere hak kazanabilmesi için inşaatı sözleşme ve ekleri ile tasdikli proje ve inşaat ruhsatı ile kamu düzeninden olan imar mevzuatı ve yönetmeliği hükümlerine uygun olarak tamamlayıp, arsa sahiplerine teslim etmesi gerekir. İnşaat yapma borcunu yerine getirmeyen yüklenici, arsa sahibinden tapu devrini isteyemez. Taraflar arasında düzenlenen 09.02.2010 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde anahtar teslimi inşaat yapımı kararlaştırıldığından yapı kullanma izin belgesinin alınması da yüklenicinin yükümlülüğündedir....
Mahkemece, tapu iptali ve tescil davasının reddine, tazminat isteminin davalı yüklenici bakımından kabulüne karar verilmiştir. Hükmü davacı vekili temyiz etmiştir. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli Borçlar Kanununun 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir....
Yukarıda belirtilen ilkeler ve yapılan açıklamaların ışığında somut olaya gelince; Dava, yükleniciden alınan temlike dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olup arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekirken mahkemece, tapulu taşınmazın haricen satın alınmasına dayalı tapu iptali ve tescil davası olarak nitelendirilmek suretiyle ve haricen satın almanın geçersiz olduğu gerekçesiyle tapu iptali ve tescil isteminin reddine karar verilmesi doğru değildir. Bu durumda mahkemece, Dairemizin yukarıda açıklanan ilkeleri doğrultusunda gerekli araştırma ve incelemeler yapılarak; dava konusu taşınmazın tapu kaydı getirtilerek ve çekişmeli taşınmazın yapı malikine de husumet yöneltilmek suretiyle taraf teşkili tam olarak sağlandıktan sonra işin esasına girilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir....
Dava, davalı yükleniciden temlik alınan kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemekte; yüklenici, finansı sağlayan arsa malikinin taşınmazı üzerine bina yapma işini üstlenmekte, arsa maliki ise inşa edilecek binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye devretmeyi vaat etmektedir. Bu tür davalarda mahkemece öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki iskan koşulu (oturma izni) v.s. diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Bunun için de arsa maliki ile yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yüklenicinin borçlarının neler olduğunun sözleşme hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir....
