- K A R A R - Davacı vekili, müvekkili ile davalılar ... ve ...’nın da aralarında bulunduğu arsa sahipleri arasında düzenlenen 03.11.2009 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, müvekkiline isabet eden 16 ve 22 nolu bağımsız bölümlerin tapu kayıtlarına, adı geçen davalıların borçları nedeniyle, diğer davalıların alacaklı bulunduğu icra dosyalarından hacizler konulduğunu ileri sürerek, anılan bağımsız bölümlerin müvekkili adına tescilini ve tapu kayıtlarındaki hacizlerin kaldırılmasını talep ve dava etmiştir. Davalı arsa sahipleri ... ve ..., davaya cevap vermemişlerdir. Bir kısım davalılar vekili, diğer davalı arsa sahiplerinden alacaklı bulunan müvekilleri lehine dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarına haciz uygulattıklarını, hacizlerin konuldu tarihte tapuda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi şerhi bulunmadığından, davacının şahsi hakkını müvekkillerine karşı ileri süremeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir....

İmar mevzuatına uygun imalat, inşaatın iskân alınabilecek duruma getirilerek fiili ve hukuki yönden eksiksiz olarak arsa sahibine teslim edilmesi anlamını taşır ve sözleşmeye göre yüklenici, iskânı alınca arsa sahiplerinde teminat olarak bırakılan bağımsız bölümün devrini isteyebilecektir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde, ücret, devri kararlaştırılan arsa payıdır (TBK. m. 479). Kural olarak, ücret (arsa payı) sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa (kademeli ferağ öngürülmemişse) işin yapılmasından sonra ödenir (devredilir). Bu durumda, inşaat yapma borcunu yerine getirmeyen yüklenici, arsa sahibinden tapu devrini isteyemez (TBK. m. 97)....

DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde; Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersiz olması ve vekalet görevinin kötüye kullanılması nedenlerine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Davacılar, kendilerinin ve dava dışı Semai, Hayrettin ve Abdurrahman Barbaros'un paylı mülkiyet hükümlerine göre paydaş oldukları Afyonkarahisar Merkez İlçesi Yarenler Mahallesi 520 ada 18 parsel sayılı taşınmaza bina yapılması ve ikinci katının davacılara verilmesi hususunda davalı T8 ile sözlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yaptıklarını iddia etmiş, davalı yüklenici T8, davacılar ve dava dışı arsa sahipleri ile davacıların belirttiği şekilde sözlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yaptığını kabul etmiştir....

Davalı Aydın Kalender vekili istinaf dilekçesinde özetle, davacı ile davalılardan Doğan Acar Yapı arasında 23/09/2016 tarihinde arsa Payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, söz konusu sözleşme ile satıcı Doğan Acar Yapı Sivas ili Merkez ilçesi Alibaba Mahallesi 1261 ada 22 parselde bulunan ana taşınmazın 1 nolu bağımsız bölümünü 14/08/2018 tarihinde satın aldığını, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bir tür inşaat sözleşmesi olup, TBK'nun 470 ve devamı maddelerinde düzenlendiğini, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde kural olarak yüklenici yapacağı inşaattan bir kısım bağımsız bölümü arsa sahibine vermeyi, arsa sahibi ise arsanın bir miktar hissesinin tapusunu yükleniciye devretmeyi üstleneceğini, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, edimin yerine getirilmesiyle borcun sona ermesi aynı anda gerçekleşeceğini, bu tür sözleşmelerde taşınmaz satımı ve eser sözleşmesinin bir arada bulunmakta olduğunu, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerden...

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı mahkemenin görevsizliğine yönelik verilen hükmün süresi içinde asıl ve birleşen davada davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Asıl davada davacı vekili, davalı arsa sahibi ile dava dışı yüklenici ......arasında 26.11.2010 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeye göre yükleniciye isabet eden 3. Kat 4 numaralı bağımsız bölümü yükleniciden satın aldığını, yüklenicinin sözleşmeden kaynaklı edimlerini yerine getirdiğini ileri sürerek anılan bağımsız bölümün davalı adına olan tapusunun iptali ile davacı adına tescilini talep ve dava etmiştir....

Davalılar ..., ..., ... ve.... vekili, davacı ile müvekkilleri arasında herhangi bir hukuki ilişki bulunmadığını, bu nedenle taraflarına husumet yöneltilemeyeceğini, ayrıca davalı kooperatifin kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmediğini savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davalı kooperatif aleyhinde açılan davanın husumet yokluğu nedeni ile reddine, arsa sahibi davalılar ..., ..., ... ve ... aleyhinde açılan davanın kabulüne dair verilen karar bu davalı arsa malikleri vekilinin temyiz istemi üzerine Dairemizin 16.03.2012 tarih ve 2011/3279- 2012/2056 E-K sayılı ilamıyla bozulmuştur. Bu kez, davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur Dava,davacı ortak tarafından ortağı olduğu kooperatif ve kooperatif ile düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapan arsa maliklerine karşı bağımsız bölüm için açılan tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir....

Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince, henüz işin başında yükleniciye bir kısım tapu paylarının devredilmesi avans niteliğindedir. Arsa sahiplerinin yükleniciye kat karşılığı sözleşme gereğince yapmış oldukları arsa payı temlikleri, ona finans kolaylığı sağlamak amacıyla yapıldığından, yüklendiği edimini ifa ettiği oranda arsa sahiplerine karşı alacak hakkı ve o oranda da kendisine temlik olunan paylar üzerinde mülkiyet hakkı doğar. Borçlar Kanunu'nun 162. ve izleyen maddeleri hükümleri uyarınca; yüklenici hak ettiği oranda alacak haklarını üçüncü kişilere temlik edebilir. Ancak, sözleşmenin geriye etkili feshi halinde, bu tapu payları, talep halinde arsa sahibine geri döner.Yükleniciden arsa payı satın alanlar ise, ancak yüklenicinin arsa sahibine karşı edimini tam olarak yerine getirmesi halinde arsa paylarına hak kazanabileceklerinden, Türk Medeni Kanunu'nun 1023. maddesindeki iyiniyet kuralından faydalanmaları mümkün değildir....

Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli Borçlar Kanununun 162 ila 181. maddelerinde (6098 sayılı Kanunun 183 ila 204 md.) düzenlenmiştir. Temlik, alacağın ona bağlı bütün (yan ve öncelik) hakları ile birlikte devralana geçmesini sağlar ve bu işlem yapılırken borçlunun rızası alınması gerekmez....

Temyiz Sebepleri Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; müvekkillerinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin davalı ... Petrol Ürünleri Ltd. Şti.'...

BORÇLAR KANUNU [ Madde 364 ] "İçtihat Metni" Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 06.12.2004 gününde verilen dilekçe ile kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; davanın kabulüne dair verilen 07.11.2006 günlü hükmün Yargıtay'ca duruşmalı olarak incelenmesi davalı Mehmet vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: Dava, arsa sahibi ve yükleniciler arasında biçimine uygun düzenlenen 26.12.1997 günlü arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan 14 numaralı bağımsız bölümün temlik alınması nedeniyle kişisel hakka dayanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir....