DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava, alacak davası olup, uyuşmazlığın dava konusu aracın ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise gizli-açık ayıp mı olduğu, süresinde yapılmış ve usulüne uygun ayıp ihbarının bulunup bulunmadığı, aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği, davalıların davacının taleplerinden sorumlu olup olmadığı hususunun ihtilaflı olduğu anlaşılmıştır....
Motors'un bayisi olan ... ... 2013 model ... ... marka araç satın aldığını, araç teslim alındıktan hemen sonra aracın boyalı olduğunun anlaşıldığını, davalılara ihtarname çekilerek aracın misli ile değiştirilmesinin talep edildiğini,bu talebinin kabul edilmediğini bunun üzerine ... Tüketici Hakem Heyetine başvurduğunu sonuç olarak aracın ayıplı olduğu, kaputunun boyalı olduğu tespit edilerek talebinin kabul edildiğini tüm bu nedenlerle aracın sıfır misli ile değiştirilmesi ile tarafına teslimine,mümkün olmaması halinde değeri olan 36.750,00TL'nin faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalılar, aracın mali değerini boyanın kalınlığının değil, boya işleminin fabrikasyon olup olmadığının belirlediğini savunarak davanın reddini dilemiştir....
Mahkemece dosya kapsamı, iş emirleri, garanti süresi ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne 26.08.2010 tarihli satış sözleşmesinin iptali ile dava konusu 2011 model ... plakalı ... aracın davalılarca aynı model aynı tip olan misli ile değiştirilerek davacıya teslimine aynı anda dava konusu aracın davacı tarafından davalılara iadesine ve teslimine aynı model ve aynı tipli misli ile değiştirilmesi mümkün olmadığı taktirde, dava konusu aracın davacı tarafından davalılara teslimine, davalılarca araç bedeli olan 35.616,06 TL’nin aynı anda davacıya ödenmesine, bedel aynı anda ödenmezse aracın teslim tarihinden itibaren 35.616,06 TL’nin reeskont faizi ile davalılardan tahsiline, davacının aracı kullanamamasından dolayı talep ettiği tazminata ilişkin davanın reddine karar verilmiş, hüküm davalılar ... A.Ş. vekili ve ... A.Ş. vekilince temyiz edilmiştir. Mahkemece hükme esas alınan 01.05.2012 tarihli ... Üniversitesi ... Meslek Yüksek Okulu Otomotiv Öğretim Elemanı ...'...
Davacı vekili bilirkişi raporunun iddialarını doğruladığını belirterek, aracın ayıpsız olan misli ile değiştirilmesini istemiştir. Davalı vekili ise, daha önce verdiği dilekçede aracın misli ile değiştirilmesinin kabul edilmesi halinde stoklarında bulunmadığını ve bilirkişi raporunu da mahkemenin takdirine bıraktıklarını, ancak misli ile değiştirilmesini kabul etmediklerini belirtmişlerdir. Toplanan delillere ve dosya kapsamına göre aracın sol arka kapısının boyasının orijinal boya olmadığı ve bu hususun tüketici tarafından fark edilmesi mümkün olmayan gizli ayıp niteliği taşıdığı, aracın misli ile değişimi için gerekli yasal koşulların bu eksiklik yanında oluştuğu anlaşılmıştır. Aracın aynı model ve ayıpsızının stoklarda bulunmaması misli ile değiştirilme kararı verilmesine -İİK'nun 24.maddesinin uygulanma kabiliyeti nedeniyle- engel değildir....
Bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; mahkemece dava konusu otomobilin ayıplı olduğu kabulü yapılmış ve ancak ücretsiz değişim talebinin hakkaniyete ve iyi niyet kurallarına uygun düşmeyeceği değerlendirilmesi yapılmak suretiyle aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin reddi ile 4.000,00.-TL değer kaybı şeklinde oluşan maddi zararın tazmini hüküm altına alınmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Mahkemece bu şekilde; hakimin takdiri ile davacının talebi hakkaniyet gereği değiştirilmek suretiyle kabul edilmiş olması nedeniyle davacı taraf aleyhine bu nedenle vekalet ücretine hükmedilemez. Bu nedenle mahkemece davacının bu talebine ilişkin olarak takdir hakkı kullanılmak suretiyle ulaşılan sonuç nedeniyle davacı aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....
Maddesi: Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E. 2005/4- 487 K. 2005/553 T: 05.10.2005 sayılı kararında: anlaşılacağı üzere dava konusu talep zamanaşımına uğramış olduğundan davanın usulden reddi gerektiğini davacı talebi, hak-nesafet kurallarına ve hakkaniyet ilkesine aykırılık, taraflar arasındaki hak ve menfaat dengesinde orantısızlık teşkil ettiğinden ve ayrıca aracın ayıpsız misli ile değişiminde imkansızlık olduğundan, davacı aracın ayıpsız misli ile değişimini talep edemeyeceğini 6502 sayılı yasanın 11/1 ve 11/3 maddesine göre; aracın misli ile değişim talebinin, "imkân varsa” ve "orantısız güçlükleri beraberinde getirmiyorsa" şartına bağlı olduğu, dolayısıyla aracın ayıpsız misli olmadığı durumda, davacının ayıpsız misli ile değişim talebinin yerine getirilmesinin imkansız olduğu ve yasal olarak mümkün olmadığının ortada olduğunu 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 227. maddesi uyarınca da; ayıpsız misli ile değişim seçimlik hakkını kullanabilmesi, "imkan varsa" şartına bağlandığını Alıcının...
sayılı karar ile; önceki gerekçelerin yanında, ayıplı aracın yenisi ile değiştirilmesi talebi ile açılan davada hüküm verilerek kararın kesinleşmesine kadar geçecek olan süre içerisinde, bedelsiz iadesi talep edilen aracın üretimden kalkması ve bu nedenle hükmün icrasının imkânsız hâle gelmesinin ihtimal dâhilinde olduğu, terditli karar verilmesinin sadece davacının değil, ediminden kurtulması için aleyhine hüküm kurulan davalının da lehine bulunduğu belirtilmek suretiyle direnme kararı verilmiştir. Direnme Kararının Temyizi: 10. Direnme kararı süresi içinde davalı ... Koç Oto Ticaret A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir. II. UYUŞMAZLIK 11. Direnme yolu ile Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi istemiyle açılan davada mahkemece misli ile değişimin mümkün olmaması hâlinde mal bedelinin iade edilmesi yönünde terditlihüküm kurulmasının mümkün olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. III. GEREKÇE 12....
İSTİNAF TALEBİ VE SEBEPLERİ: Davacı vekili tarafından 04/04/2021 tarihinde sunulan istinaf dilekçesi ile; davacının eldeki davayı bedel iadesi veya aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi seçimlik hakkının kullanılmasına dayalı olarak açtığını, mahkemece yargılama sırasında davacıdan hangi seçimlik hakkını kullandığının sorulup neticesine göre bir karar verilmesi gerekirken bu yönde işlem yapılmadan, davacının misli ile değişim talebini tercih edip etmeyeceği sorulmadan, yazılı şekilde bedel iadesine karar verildiğini, bu kararın günümüz değişen koşulları karşısında tüketiciyi mağdur ettiğini belirterek, ilk derece mahkeme kararının kaldırılmasına, aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:HMK'nun 355. Maddesi uyarınca yapılan inceleme sonucunda; Dava, ayıplı araç satışından kaynaklı tüketicinin seçimlik hakkını kullanmasına ilişkindir....
Şti. den satın aldığını, satın aldığı bu araca sonradan boya uygulaması yapıldığı için gerçekte orijinal bir araç olmadığının öğrenildiğini, araç üzerinde 01.04.2023 tarihinde yaptırılan iki ayrı ekspertiz incelemesi ile de durumun teyit edildiğini, bunun üzerine aracın değiştirilmesi için davalı bayiye müracaat ettiğini, ancak sonuç alınamadığını belirterek, aracın davalıya iadesi ile aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, bu mümkün olmadığı takdirde araçtaki ayıbın meydana getirdiği değer kaybı nispetinde satış bedelinden indirim yapılması ile şimdilik 50.000,00 TL'nin faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir....
Görüleceği üzere yasa koyucu, 11. maddenin birinci fıkrası ile tüketicinin seçimlik haklarını sıralama yoluyla düzenlemiş, bu seçimlik haklardan “ücretsiz onarım” ve “malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi” seçimlik haklarının kullanılması halinde karşı taraf için hakkaniyete aykırı olarak orantısız güçlüklerin ortaya çıkması halini ise tüketici insiyatifinde olan seçim hakkının bir istisnası olarak aynı maddenin üçüncü fıkrasında hüküm altına almıştır. İlk derece mahkemesince yukarıda belirtilen şekilde alınacak bilirkişi raporuna göre davacının seçimlik haklarından misli ile değişim hakkını kullanmasının TMK'nın 2. ve 6502 sayılı yasa 11/3. maddeleri uyarınca hakkaniyete ve taraflar arasındaki hak ve menfaatler dengesine aykırı olup olmayacağı üzerinde durulması ve bu konuda gerekli değerlendirmenin de yapılması gerekmektedir....
