ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 24/06/2022 NUMARASI : 2022/134 ESAS DAVA KONUSU : Mal Rejiminden Kaynaklanan Davalar (Katılma Alacağı) KARAR : 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 352.maddesi uyarınca dosya incelendi. TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; Davalı yan müvekkil ile anlaşma yoluna gitmediğinden ve bu sebeple de müvekkilden mal kaçırma ihtimali var olduğundan öncelikle davalının evlilik birliğinde edinilmiş mal varlığının belirlenmesini, müvekkilin bu varlık üzerindeki katılma alacağının tespit edilmesini; bu tespitler sonucunda mal rejiminin tasfiyesi ile davalının müvekkilden mal kaçırma gayesi olduğundan bu mallar üzerine tedbir konulmasını talep ediyoruz....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katılma Alacağı ... ile ... aralarındaki katılma alacağı davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Datça Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 21.05.2009 gün ve 34/96 sayılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Davacı ... vekili, evlilik birliği içinde edinilen 112 ada 12 parselin tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini, olmadığı takdirde şimdilik 30.000 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesini talep etmiş, 25.03.2009 tarihli ıslah dilekçesi ile alacak miktarını 223.560,00 TL'ye çıkarmıştır. Davalı ... vekili, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur. Mahkemece, tapu iptali ve tescil davasının reddine, alacak davasının ise kabulüne karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Edinilmiş mallara katılma rejiminin tasfiyesinde, artık değere katılma alacağı miktarı hesaplanırken "eklenecek değerler" göz önünde bulundurulur. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun (TMK) 229'uncu maddesine göre; eşlerden birinin mal rejiminin sona ermesinden önceki bir yıl içinde diğer eşin rızası olmadan, olağan hediyeler dışında yaptığı karşılıksız kazandırmalar ile mal rejiminin devamı süresince diğer eşin katılma alacağını azaltmak kastıyla yaptığı devirler mal rejiminin sona erdiği anda mevcutmuş gibi tasfiyeye dahil edilir. Bir başka ifadeyle katılma alacağı davasında, TMK'nin 229'uncu maddesinin 1'inci ve 2'nci fıkraları uyarınca karşılıksız kazandırmalar ve katılma alacağını azaltmak maksadıyla yapılan devir işlemlerine konu taşınmazlara ilişkin katılma alacağına dair hesap yapılabilmesi için elden çıkarılan taşınmazların, eş adına tesciline/eşin malvarlığına döndürülmesine gerek bulunmamaktadır....
İddianın ileri sürülüş şekline göre dava mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan katkı payı alacağı isteğine ilişkindir. Mal rejiminin devamı süresince, bir eşin sahip olduğu edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı vardır. Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK mad.229) ve denkleştirmeden (TMK mad.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK mad.219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK mad.231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK mad.236/1). Katılma alacağı, Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur....
Dava dilekçesinin içeriği, taraflar arasındaki evlenme tarihi, aracın edinme tarihi ve dosya kapsamına göre davacının talebi, 4721 sayılı TMK.nun 202 ve devamı maddeleri gereğince kabul edilen yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejiminden kaynaklanan ve TMK.nun 231, 232, 235 ve 236. maddeleri gereğince açılan katılma alacağı isteğine ilişkindir. Bu tür davalarda, eklenecek değerlerden (TMK.m.229) ve denkleştirmeden (TMK.m.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere edinilmiş malın (TMK.m.219) toplam değerinden mala ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK.m.231) yarısı üzerinden (TMK.m.236/1) tarafların kazanılmış hakları da gözetilerek taşınmazın tasfiye tarihindeki değeri dikkate alınarak (TMK. m.235/1) katılma alacağı belirlenmelidir. Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, davacının iddiası ve davalının savunmasından dava konusu İş Bankası ......
Dava, eşler arasındaki mal rejiminin tasfiyesi ile katılma alacağının tahsiline ilişkindir. Edinilmiş mallara katılma rejiminin devam ettiği sırada eşlerden biri adına edinilen edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı bulunmaktadır. Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK m.229) ve denkleştirmeden (TMK m.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK m.219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK m.231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK m.236/1). Katılma alacağı Yasa'dan kaynaklanan bir hak olduğundan, talepte bulunan eşin gelirinin olması veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunması gerekmemektedir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/1304 KARAR NO : 2023/1314 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : KAYSERİ 8.AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 28/03/2023 NUMARASI : 2020/488- 2023/267 DAVA KONUSU : Mal Rejiminden Kaynaklanan Davalar (Katılma Alacağı) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen karara davacı tarafça istinaf başvurusunda bulunulmakla, HMK'nun 353/1- b-1- son cümle uyarınca duruşma yapılmadan dosya incelendi gereği düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Tarafların 31/08/1998 tarihinden bu zamana kadar evli olduklarını, edinilmiş mallara katılma rejimi döneminde davalı tarafın ekte ve belirtilen üç adet taşınmazın edinildiğini ve davaya konu iş bu taşınmazın davalı adına kaydettirildiğini, dava sonucunda ortaya çıkacak alacaklarının tahsilinin temini açısından davalı ile müvekkil...
Değer artış payı alacağı talep edebilmek için, parasal ya da para ile ölçülebilen maddi veya hizmet değeriyle katkıda bulunulmalıdır Yine, Dairenin kararlarında açıklandığı üzere, edinilmiş mallara katılma rejiminin devam ettiği sırada eşlerden biri adına edilen edinilmiş malda diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı bulunmaktadır. Artık değere katılma alacağı eklenecek değerlerden (TMK m. 229) ve denkleştirmeden (TMK m. 230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere eşin edinilmiş mallarının (TMK m. 219) toplam değerinden bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan değerin (TMK m. 231) yarısı üzerinde diğer eşin alacak hakkıdır (TMK m. 236/1). Katılma alacağı yasadan kaynaklanan bir hak olduğundan talepte bulunan eşin gelirinin olması veya söz konusu malvarlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunması gerekmemektedir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ GEREKÇE; Dava, mal rejiminden kaynaklanan katılma alacağı istemi hakkındadır. 6100 sayılı HMK’nun 355. maddesi uyarınca inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır, kamu düzenine aykırılık olup olmadığı ise re'sen gözetilir; Yine; HMK'nun 357. Maddesine göre de "İlk Derece Mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunma istinafta dinlenemez ve istinafta yeni delillere dayanılamaz." Davacı taraf, dava dilekçesinde, Van ili ,Gevaş İlçesi, Selimiye mahallesi Ağacan mevkii 529 ada, 3 parsel nolu tarla niteliğindeki taşınmazın tasfiye edilerek edinilmiş mallara katılma rejimine göre davacının katılma alacağının belirlenerek verilmesini talep etmektedir. İlk derece mahkemesi davanın reddine karar vermiş, kararı davacı taraf istinaf etmiştir....
c)Somut uyuşmazlıkta, davacı kadının, "yapılacak hesaplama sonrasında gerçek değere yükseltilmek üzere fazlaya ilişkin hakları sakla kalmak kaydı ile şimdilik dava konusu araç için 5.000,00 TL, taşınmaz için 5.000,00 TL mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacağın davalı erkekten alınarak davacı kadına ödenmesine karar verilmesi" talebi ile katılma alacağı, değer artış payı alacağı yönünden belirsiz alacak davası açtığı, Mahkemece alınan hesap bilirkişisi raporunda, dava konusu araç yönünden 15.750,00 TL, taşınmaz yönünden ise 90.000,00 TL katılma alacağının olduğunun belirlendiği, davacı kadın vekili tarafından ziynet alacağı miktar veya bedeli belirlenmediği gibi, Mahkemece, katılma alacağı ve değer artış payı alacağının miktar veya değerinin belirlenmesi için 6100 sayılı Kanun'un 107 nci maddesinin ikinci fıkrası gereğince iki haftalık kesin süre verilmeden "taleple bağlı kalınarak" hüküm kurulduğu anlaşılmıştır....
