"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık; düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tazminat davasında yargılamanın yenilenmesi istemine ilişkindir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 15. Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yargıtay 15. Hukuk Dairesine gönderilmesine 17/02/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Noterliği'nin 11/12/2018 tarih ve ... yevmiye numaralı taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, Beyoğlu .. Noterliği'nin 11/12/2018 tarih ve ... yevmiye numaralı taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, Beyoğlu ... Noterliği'nin 11/12/2018 tarih ve ... yevmiye numaralı taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, 12/02/2018 tarihli ön protokol, Beyoğlu ... Noterliği'nin 05/11/2019 tarih ve ... yevmiye numaralı ihtarnamesi, Bakırköy ... Noterliği'nin 05/12/2019 tarih ve ... yevmiye numaralı ihtarnamesi, Beyoğlu ... Noterliği'nin 12/12/2019 tarih ve ... yevmiye numaralı ihtarnamesi, ...Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü kayıtları, 26/02/2019 tarihli yanan ve yıkılan yapılar formu, yapı ruhsatı, mimari plan-proje, ...Tapu Müdürlüğü tapu kayıtları, ...Genel Müdürlüğü kayıtları, vekaletnameler, keşif tutanağı, bilirkişi raporu, bilirkişi ek raporları, arabulucu tutanağı, arabulucu sarf kararı ve tüm dosya kapsamı....
Dava konusu istemin dayanağını oluşturan 14.11.2002 tarihli taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile satış vaadinde bulunan, 21.09.2000 tarihinde düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile kendisine isabet edecek dairelerden 2 adedini satmayı vaat etmiştir. Sözleşmeye konu bina inşa edilmemiş olduğundan davacıya satışı vaat edilen bağımsız bölümlere isabet eden arsa payının belirlenerek bu payın tesciline karar verilmesi gereklidir. Belirtilen nedenle mahkemece, 21.09.2000 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ifa ile sonuçlanmış olsaydı, 24.11.2002 tarihinde düzenlenen satış vaadi sözleşmesine konu olan bağımsız bölümlere ne kadar arsa payının isabet edeceği bilirkişi raporu ile saptanmalı, bu arsa payının davacı adına tesciline karar verilmelidir. Bu husus gözetilmeksizin yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir....
Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmenin feshinin tespiti ve taşınmaz üzerindeki şerhin kaldırılması davasıdır. Ahde vefa ilkesi gereği kural olarak eser sözleşmesi, sözleşmedeki hak ve borçların karşılıklı olarak ve bütünüyle yerine getirilmesi sonucu sona erer. 818 Sayılı Borçlar Kanunu'nun 355. vd. (6098 sayılı TBK'nın 470. vd.) maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi”, iş sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa (yapı) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri bedel olarak taşınmaz mal mülkiyetinin geçirimi borcunu içerdiğinden, TMK'nın 706, Borçlar Kanunu'nun 213, Noterlik Kanunu'nun 60 ve Tapu Kanunu'nun 26. maddeleri uyarınca resmi şekle bağlı tutulmuştur....
Arsa sahibi ile arasında arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Gerçekten, davada dayanılan 08.06.1994 tarihli taşınmaz satış vaadi sözleşmesi taraflar arasında yapılmış olan bir temlik sözleşmesidir. Çünkü, dava dışı arsa sahipleri ile davalı yüklenici arasında arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunmaktadır. Bu sözleşme, yükleniciye şahsi hak sağlar....
Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamında; taraflar arasındaki uyuşmazlığın konut amaçlı kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklandığı, davalı vekilince de cevap dilekçesi ile göreve karşı itirazların sunulduğu, davacıların tüketici, davalının yüklenici olduğu, tüketici işlerinden kaynaklanan her türlü davanın dava tarihinde yürürlükte bulunan 4077 Sayılı Yasanın .... maddesi gereği Tüketici Mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle davanın görev yönünden usulden reddine karar verilmiştir. Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan eksik ve ayıplı işler bedelinin tahsili istemlerine ilişkindir. Mahkemece, tüketici mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle mahkemenin görevsizliğine, davaya Tüketici Mahkemesi sıfatıyla bakılmasına karar verilmiştir. Ancak, taraflar arasındaki hukuki ilişki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklandığından, davaya Asliye Hukuk Mahkemesinin bakmakla görevlidir....
Noterliği eli ile düzenlenen 12/09/2017 tarih ve 20742 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersiz olduğunun tespitine ve buna bağlı olarak Kadıköy 19. Noterliği eli ile düzenlenen 21/09/2017 tarih 21440 yevmiye nolu, 12/02/2018 tarih 3238 yevmiye nolu düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersiz olduğunun tespitine, Kadıköy 19. Noterliği eli ile düzenlenen 14/10/2020 tarih 24995 yevmiye nolu, 15/10/2020 tarih 25091 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde tadil sözleşmelerinin geçersiz olduklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davaya bakan İstanbul Anadolu 23. Asliye Hukuk Mahkemesi davaya İstanbul Anadolu nöbetçi Sulh Hukuk mahkemesince bakılması gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı vermiş, bu karar davacılar vekilince süresinde istinaf edilmiştir....
Noterliği eli ile düzenlenen 12/09/2017 tarih ve 20742 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersiz olduğunun tespitine ve buna bağlı olarak Kadıköy 19. Noterliği eli ile düzenlenen 21/09/2017 tarih 21440 yevmiye nolu, 12/02/2018 tarih 3238 yevmiye nolu düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersiz olduğunun tespitine, Kadıköy 19. Noterliği eli ile düzenlenen 14/10/2020 tarih 24995 yevmiye nolu, 15/10/2020 tarih 25091 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde tadil sözleşmelerinin geçersiz olduklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davaya bakan İstanbul Anadolu 23. Asliye Hukuk Mahkemesi davaya İstanbul Anadolu nöbetçi Sulh Hukuk mahkemesince bakılması gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı vermiş, bu karar davacılar vekilince süresinde istinaf edilmiştir....
. - DAVA : Tapu İptali Ve Tescil (Satış Vaadi Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 20/05/2019 KARAR TARİHİ : 14/03/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 21/03/2022 Öncesinde Mudanya 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 12/10/2021 tarihli 2021/....esas 2021/....karar sayılı gönderme kararı ile mahkememize gönderilen Tapu İptali Ve Tescil (Satış Vaadi Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; üvekkil ile davalı arasında, davalıya ait ...i mevkiinde kain .... kayıtlı taşınmazla ilgili olarak Mudanya Noterliği' nin 21.10.2014 tarih ve 13612 yevmiye numaralı "düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi" imzalanmıştır. İmzalanan bu sözleşme kapsamında müvekkil inşaatı tamamlamış ve teslime hazır hale getirmiştir. Taraflara ait bölümlerin tespit ve teslimi için davalıya yapılan sözlü davetlere icabet edilmemiştir. Bunun üzerine davalıya Bursa 23....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknolojiyi gerektirmesi, sözleşme kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 6502 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik mutfak, dolap yaptırmak, araç tamiri yapmak gibi dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir. Bu durumda davaya bakmakla görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğu gözetilerek, tüketici mahkemesince, HMK'nın 114/...-c ve 115/.... maddesi hükümleri uyarınca göreve ilişkin dava şartı noksanlığı bulunduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken işin esası hakkında yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır....
