ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2018/139 Esas KARAR NO : 2021/712 DAVA : Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle) DAVA TARİHİ : 23/11/2017 KARAR TARİHİ : 03/06/2021 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirketin, davalı şirketin pay sahibi ve yetkilisi olduğu tarihte davalı şirket adına, ticari teammüller gereği ileri tarihli olarak düzenlenen çeki imzaladığı, söz konusu çekin, davalı şirket ile dava dışı-------- arasındaki ticari ilişkiye istinaden imzalandığı, davaı şirketin bu çek ile ticari mallar aldığı, söz konusu malların hepsinin faturalı olduğu, davalı şirketin ticari defter ve kayıtları incelendiğinde alınan malların faturalı olduğu hususunun ortaya çıkacağı, bu hususun ispatına her türlü tanık dinletme hakkı tutmakla birlikte; defter ve kayıtların incelenmesi...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2018/139 Esas KARAR NO : 2021/712 DAVA : Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle) DAVA TARİHİ : 23/11/2017 KARAR TARİHİ : 03/06/2021 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz Zenginleşme Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirketin, davalı şirketin pay sahibi ve yetkilisi olduğu tarihte davalı şirket adına, ticari teammüller gereği ileri tarihli olarak düzenlenen çeki imzaladığı, söz konusu çekin, davalı şirket ile dava dışı-------- arasındaki ticari ilişkiye istinaden imzalandığı, davaı şirketin bu çek ile ticari mallar aldığı, söz konusu malların hepsinin faturalı olduğu, davalı şirketin ticari defter ve kayıtları incelendiğinde alınan malların faturalı olduğu hususunun ortaya çıkacağı, bu hususun ispatına her türlü tanık dinletme hakkı tutmakla birlikte; defter ve kayıtların incelenmesi...
Davalı ... adına kayıtlı ve diğer davalı ... tarafından sigortalanan aracın kaza geçirmesi nedeniyle önce dava dışı ...'e, sonra da davacıya haricen satıldığı ve aracın davacının elinde bulunduğu sırada davalı ...'ün borcundan dolayı haczedilerek davacıdan alındığı anlaşılmaktadır. Davada, dava konusu araca davacı tarafından yapılan zorunlu ve faydalı masraf bedeli talep edilmektedir. Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmenin borç doğurmasının sebebi zarar değil, alacaklının (davacının) malvarlığında meydana gelen eksilmedir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır....
Sebepsiz zenginleşme, bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Taraflar arasında akdedilen adi yazılı satış vaadi sözleşmesi kanununun aradığı resmi şekilde yapılmadığı için geçersizdir. Hukuken geçersiz olan sözleşmeden doğan bu uyuşmazlık sebepsiz zenginleşme ilkelerine göre çözülecektir. Bu sebeple taraflar, geçersiz sözleşme gereğince karşılıklı olarak verdiklerini iade ile yükümlüdürler. Kural olarak, alıcı satışa konu taşınmazı iade edip satıcıyı temerrüde düşürmedikçe, satış bedeli için faiz isteyemez. Sebepsiz zenginleşme nedeniyle gecikme faizi istenebilmesi için BK'nun 101.madde hükmü gereğince borçlunun (haksız zenginleşenin) ya bir ihtar ile ya da aleyhine bir dava açılmak suretiyle temerrüde düşürülmesi gerekir. Buna göre hüküm altına alınan asıl alacak için faize, borçlu davalının temerrüde düştüğü tarihten itibaren hükmedilmesi gerekir....
HMK.nun 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; Dava, sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talebine ilişkindir, Mahkemece "Dava, icra baskısı altında ödenen vekalet ücretinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri alınması (İİK 72 madde - istirdat) davasıdır." şeklinde niteleme yapılmış ise de ,icra dosyasındaki asıl borçla ilgili olarak haciz tehdidi altında ödeme yapılması sözkonusu olmayıp,talep icra vekalet ücretine ilişkin olduğundan ,davanın genel hükümlere dayalı alacak davası olduğu kabul edilmiştir. Dosyadaki bilgi ve belgelere göre; İstanbul 1....
DELİLLER : Tüm dosya kapsamı DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, mükerrer ödemeye nedeniyle sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı alacak istemine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır. Mahkemece, davacı tarafça 03.06.2015 tarihinde yapılan 25.000,00 TL'lik ödemenin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesinin istenemeyeceği, zira zaten bu ödemenin borcun itfası amacıyla yapıldığı ve sebepsiz zenginleşme oluşturmadığı, iadesi istenebilecek ödemenin Düzce İcra Müdürlüğünün 2015/14770 sayılı icra takip dosyasında yapılan ödemeler olduğu, bu iade isteminin de istirdat davası ile ileri sürülmesi gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hükme karşı davacı vekili istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Davacı vekili, davalı tarafından vekil eden aleyhine açılan Düzce 2....
Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Yapılan bu açıklamalara göre zenginleşmenin; dava konusu taşınmazın, davacı tarafından davalıya teslim edildiği tarihte gerçekleştiğinin kabulü zorunludur. Somut olayda ise; taşınmazda zilyet olduğunu açıklayan davacı, zilyetliğinin sona erdiğini ileri sürmediği gibi bu yönde bir delilde sunmamıştır....
in sebepsiz zenginleştiği ileri sürülerek, talepte bulunulmuştur. Sebepsiz zenginleşme BK.nun 61-66.maddeleri (TBK.nun 72-82.maddeleri) gereğince, bir kimsenin malvarlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin malvarlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun malvarlığından bir başkasının aleyhine olarak zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Sebepsiz zenginleşme kurumunun en temel özelliği şahsilik prensibi gereğince kime karşı zenginleşme olduysa ona karşı talepte bulunulması gerekir. Somut olayda; davalı ..., ... kızı ... hissesine bedel ödemeden sahip olmak suretiyle sebepsiz zenginleşmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Davacı, davalı ile nişanlı olduğu dönemde, davalı ile evlenecekleri ve birlikte oturacakları düşüncesi ile davalı adına kayıtlı ev ile ilgili harcamalarda kullanılmak üzere bankadan havale yoluyla davalıya gönderdiği paraların, nişanın bozulması nedeniyle iadesini istemiş, mahkemece davanın sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayandığı kabul edilerek uyuşmazlık çözümlenmiştir. Taraflar arasında sözleşme ilişkisi bulunmamaktadır. Dava, mahkemenin nitelendirmesine göre, sebepsiz zenginleşme nedenine dayalı alacak isteğine ilişkindir. Başkanlar Kurulunun 23.2.2004 günlü ve 3 sayılı kararı ile bu tür davalara ilişkin hüküm ve kararların temyizen incelenmesi görevi 1.3.2004 tarihinden itibaren Yargıtay 3.Hukuk Dairesine verilmiştir. SONUÇ:Dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 3.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 29.11.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece yapılan yargılama sonunda toplanan delillere göre; davacı bu davayı, davalının sebepsiz yere zenginleştiğinden bahisle açmış olup, bono tüm unsurları ile kambiyo senedi vasfında olduğundan üç yıllık zamanaşımı süresi dolmuş ise de takip tarihi itibarı ile TTK'nın 644. maddesine göre işbu davanın dinlenebileceği, bu durumda sebepsiz zenginleşmediğini ispat külfeti kendisine düşen davalının bu senet sebebiyle, sebepsiz zenginleşmediğini ispat edemediği gerekçesiyle davanın kabulü ile icra takip dosyasında davalının vaki itirazının iptaline, takibin devamına, asıl alacak üzerinden % 40 icra inkar tazminatı yürütülmesine, karar verilmiş, hüküm davalı şirketçe temyiz edilmiştir. Dava, icra takibine konu bono lehdarı ve meşru hamili olan davacının davalı-keşideciye karşı zamanaşımına uğramış bono nedeniyle sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre başlattığı ilamsız icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir....
