Aksi halde terekenin borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler, tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulmak suretiyle, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmelidir. Somut olayda, murisin ölüm tarihinde üzerine kayıtlı araç bulunup bulunmadığının il emniyet müdürlüğünden sorulmadan, murisin vergi borcunun kaynağı araştırılmadan yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu nedenlerle hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 07.11.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Bu hüküm çerçevesinde, mirasın hükmen reddi bir süreye tabi olmayıp, mirasçılar, alacaklılara karşı açacakları tespit davası ile terekenin borca batık olduğunun tespitini her zaman isteyebilecekleri gibi, mirasçılara karşı açılacak davada defi olarak da her zaman terekenin borca batık olduğu ileri sürülebilecektir. Davalılar vekili savunmalarında murisin pasifinin aktifinden fazla olduğunu ve borca batık olduğunu, bu nedenle mirasın hükmen reddi hükümlerinin uygulanması gerektiğini savunmuş, mahkemece terekenin borca batık olup olmadığı, murisin aciz içinde ise mirasın hükmen reddi şartlarının var olup olmadığı konusunda araştırma yapılmaksızın karar verilmiştir. Terekenin borca batık olduğunun tespitine karar verilebilmesi için; mirasbırakanın ölüm tarihi itibariyle terekenin aktif ve pasifinin belirlenerek, tereke pasifinin aktifinden fazla olması yanında; mirasçıların terekeye sahiplenme anlamına gelecek hukuksal bir işlemde bulunmamış olması da gereklidir....
Mahkemece yapılan yargılama sonucu; dosya içeriği ve toplanan delillerden mirasçılar arasında paylaşmanın yapılmadığı ve terekeyi birlikte idare etmeleri hususunda mirasçılar arasında anlaşmazlık mevcut olduğu, Bakırköy 43. İş Mahkemesinde görülmekte olan 2021/1533 esas sayılı işçilik alacaklarından kaynaklı alacak davasında tüm mirasçılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunduğu, bu halde görülmekte olan davada, murisin terekesine temsilci tayini gerektiğinden davanın kabulüne ve muris T3'nın terekesine İstanbul Barosu avukatlarından Av. Mahmut Karahan'ın temsilci olarak atanmasına karar verilmiştir....
İcra Müdürlüğü 2019/512 esas sayılı dosyası ile ilamsız haciz yoluyla 175.518,88 TL alacak üzerinden takip başlatıldığını, takibin muris T5 adına hatır olarak tescil edilen aracın, karıştığı trafik kazası nedeniyle davalıca ödenen tazminatın iadesine ilişkin olduğunu, müvekkillerine Diyarbakır Vergi Dairesi Başkanlığından ödeme emirleri tebliğ edildiğini, ödeme emirlerinde muris T5 adına kayıtlı 34 XX 900 plakalı araç nedeniyle motorlu taşıt vergisi borcunun istendiğini, muris adına 34 XX 900, 34 XX 434 ve 34 XX 370 plakalı 3 adet araç olduğunu tespit ettiklerini ancak araçların murisin hatır karşılığı adına kaydettirdiği araçlar olduğunu, şu anda kimin zilyetliğinde ve nerede olduğunun bilinmediğini, araçlar üzerinde haciz şerhi olduğunu, murisin terekesinin borca batık olduğunu, murisin davaya konu borcun doğumuna neden olan araçlara hiçbir zaman zilyet olmadığını, kaza tarihinde aracı Mahmut Akgül isimli şahsın kullandığını, murisin kaza tarihinde Mersin'de yaşadığını, kazanın Şanlıurfa'da...
Bu durumda mahkemece dosyadaki banka ekstrelerine ilave olarak davacının hesabına davalı tarafça yapılan tüm ödemeleri gösterir hesap ekstresinin de ilgili bankadan istenerek yapılacak karşılaştırmalı inceleme neticesinde ödenen kira borcu varsa toplam kira borcundan mahsup edilerek kalan kira borç miktarının tespit edilmesi gerekirken davalının savunması doğrultusunda tüm deliller toplanmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde talebin kabulü ile kısmen itirazın kaldırılmasına karar verilmesi doğru değildir. Karar bu nedenle bozulmalıdır....
Cevap dilekçesi: Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu 34 XX 571 plakalı aracın muris tarafından satın alındığını, murisin öğretmen olarak çalıştığını, davacının tek gelirinin emekli maaşı olduğunu, aracın murisin çalışması neticesinde kazanılan para ile satın alındığını, yine dava konusu diğer taşınmazın da murisin çalışması karşılığında kazandığı para ile alındığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, her ne kadar murislerinin borcundan dolayı mirasçılar aleyhine icra takibi yapılmış ise de mirası reddeden mirasçılar aleyhine itirazın iptali davasının açıldığı, bu haliyle davacının, bu mirasçılar yönünden dava açmakta hukuki yararı olmadığı gerekçesiyle dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine, 13/10/2020 tarihli tashih şerhi ile Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320-TL arabuluculuk ücretinin tamamının davacıdan tahsiliyle hazineye gelir kaydına karar verilmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili; davalıların borca itiraz dilekçesinde mirası reddettiklerinden bahsedilmediğini, mirasın reddinin tarafınca bilinmesinin mümkün olmadığını,reddi yargılama sırasında öğrendiklerini,davacı aleyhine vekalet ve arabuluculuk ücretine hükmedilmemesi gerektiğini, kararın bu yönleriyle kaldırılmasını talep etmiştir....
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davalıların gayrinakdi kredi olan teminat mektubundan dolayı komisyon borcundan ve depo talebinden sorumlu olup sözleşmedeki kefalet limitinin 7.000 TL olduğu, ihtarname tarihi itibariyle borç tutarının 7.702,72 TL olarak hesaplandığı, bu nedenle asıl alacağın kefalet limiti üzerinden kabul edilmesi gerekip temerrüt tarihi dikkate alınarak takip tarihi itibariyle gerçek alacak miktarının nakdi alacak yönünden 7.000,00 TL asıl alacak, 3.308,86 TL işlemiş temerrüt faizi, 165,44 TL BSMV olmak üzere toplam 10.474,43 TL olduğu, kefalet limiti asıl alacak kadar olduğundan davalılardan gayrinakdi alacak konusunda talepte bulunulamayacağı gerekçesiye davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Aksi halde terekenin borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak, bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler, tapu müdürlüğü v.b. Kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi, mirasçıların mirası kabul anlamına gelecek davranışlarda bulunup bulunmadığının araştırılması gerekir. Somut olayda,murisin ölüm tarihinden sonra murise ait Halkbank ... Şubesindeki hesabından 17.09.2012 tarihinde 495,00TL, 20.09.2012 tarihinde 100,00TL, 17.10.2012 tarihinde 100,00TL para çekildiği paranın mirasçılar tarafından çekilip çekilmediğinin araştırılmadığı anlaşılmıştır....
Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler ve tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi gerekmektedir....
