Ancak adi kira sözleşmesinin aksine ürün kirası bakımından kanun ürün getirebilen hakkı da kapsama almıştır. Bu durumda ürün (hasılat kirası), kiraya verenin kiracıya ürün (hasılat) veren bir mal, işletme ya da hakkın kullanılmasını, semerelerinden yararlanılmasını veya işletilmesini belli bir bedel karşılığında terk ettiği kira türüdür. Hemen belirtmek gerekir ki, hem doğal hem de hukuki ürün getiren eşya ürün kirasına konu olabilir. Bu kapsamda işletmenin işletilmesi sonucu elde edilen kâr hukuki ürün olarak nitelendirilebilir. Bir kira sözleşmesinin adi kira mı yoksa ürün kirası mı olduğunun belirlenmesinde kiracının, kiralanan şeyin ürünlerinden yararlanma yetkisi olup olmadığı başlıca ve en önemli kriterdir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, taraflar arasında kurulan işletme ile ilgili alacak istemine ilişkin olup, hasılat kirası ile ilgisinin bulunmadığı anlaşıldığından, hükme yöneltilen temyiz itirazlarını inceleme görevi Dairemize değil Yüksek 13.Hukuk Dairesine aittir. Ne var ki; anılan Dairece de görevsizlik kararı verildiğinden ortaya çıkan görev uyuşmazlığının giderilmesi için dosyanın Yüksek Birinci Başkanlığa sunulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, görev sorunu giderilmek üzere dosyanın Yüksek Yargıtay Birinci Başkanlığı’na gönderilmesine, 07.03.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Dava, kira sözleşmesinin iptali ve alacak isteğine ilişkindir. 9.2.2011 gün ve 6110 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına Dair Kanunun 8.maddesi ile 2797 sayılı ... Yasasının 14.maddesinde yapılan değişiklik uyarınca; ... Büyük Genel Kurulunun 9.2.2012 günlü ve 2012/1 sayılı kararı ile ( tarafların sıfatına bakılmaksızın ) hasılat kirası dahil bu tür davalara ilişkin hüküm ve kararların temyizen incelenmesi görevi 1.3.2012 tarihinden itibaren ... 6.Hukuk Dairesine verilmiştir. SONUÇ: Dosyanın görevli ... Yüksek 6.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 27.4.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Sulh Hukuk Mahkemesi ise, mahkemenin görevinin 6570 sayılı Kanundan kaynaklanan tahliye davalarına ilişkin olduğu belirtilip B.K.'nun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen hasılat kirasından açılan davalarda görevin değere göre belirleneceğinden bahisle görevsizlik yönünde karar vermiştir. Somut olayda, davacı adına mermer ocağı olarak işletilmek üzere ruhsat verilen arazi 9.6.2008 başlangıç tarihli rödövans sözleşmesi ile işletilmek üzere davalıya kiralanmışdır. Rödovans sözleşmeleri, kendine özgü bir sözleşme tipi olmakla birlikte B.K'nun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen hasılat kirası özellikleri göstermektedir. Kiralananın niteliği itibariyle taraflar arasındaki kira ilişkisi hasılat kirasıdır. Hâsılat kirasında kiralayanın önde gelen borcu, BK. 272 maddesi hükmüne göre, kiralananla birlikte kiralanmış menkul şeyler varsa bunlar dahi dahil olduğu halde kiralananı akitten maksut olan kullanmaya ve işletmeye salih bir halde kiracıya teslim borcudur....
Mahkemenin nitelendirmesi ve temyiz kapsamına göre, uyuşmazlık; taraflar arasındaki hasılat kirası ilişkisinden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkin olup, hükmün temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın, temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 6. Hukuk Dairesi Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 06.03.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" Davacı ...Ş. ile davalı ... arasındaki davadan dolayı ...Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 12.11.2015 gün ve 2013/679-2015/595 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Yanlar arasındaki uyuşmazlık 49 yıl süreli taşınmaz kullanım izni sözleşmesinden (hasılat kirası) kaynaklandığından, uyuşmazlığın belirlenen bu niteliğine göre kararın temyizen incelenmesi görevi Dairemize ait olmayıp, Yargıtay Yüksek 6. Hukuk Dairesi'nin görev alanında kalmaktadır. 11.04.2015 günlü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6644 sayılı Yargıtay Kanunu ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun'un 2. maddesi ile 2797 sayılı Kanun'un 60. maddesinde yapılan değişiklik uyarınca mahkeme kararının temyizen incelenmesinde görevli Dairenin belirlenmesi için dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na gönderilmesi gerekmektedir....
Mahkemece her ne kadar dayanak sözleşmenin hasılat kirası niteliğinde olduğundan bahisle 60 günlük ödeme süresi verilmesi gerekirken 30 günlük süre verilmiş olduğundan temerrüdün oluşmayacağı gerekçesi ile tahliye isteminin reddine karar verilmiş ise de, musakkaf nitelikte olan kiralananın Borçlar Kanunu’nun hasılat kirası hükümlerine tabi olabilmesi için işletme ruhsatnamesi ile kiraya verilmesi gerekir. Taşınmazın vasfının “boş dükkan” olup, “kafeterya” alarak kullanılacak olması tek başına kira ilişkisinin hasılat kirası olduğunu göstermez. Dosyada taşınmazın işletme ruhsatı ile kiralandığına dair herhangi bir beyan ve iddia bulunmamaktadır. Buna göre uyuşmazlığın hasılat kirasında kiracının temerrüdünü düzenleyen Borçlar Kanunu’nun 288.maddesine göre değil taraflar arasında adi kira ilişkisi bulunduğundan Borçlar Kanunu’nun 260. maddesine göre çözümlenmesi gerekir....
Mahkemece her ne kadar dayanak sözleşmenin hasılat kirası niteliğinde olduğundan bahisle 60 günlük ödeme süresi verilmesi gerekirken 30 günlük süre verilmiş olduğundan temerrüdün oluşmayacağı gerekçesi ile tahliye isteminin reddine karar verilmiş ise de, musakkaf nitelikte olan kiralananın Borçlar Kanunu’nun hasılat kirası hükümlerine tabi olabilmesi için işletme ruhsatnamesi ile kiraya verilmesi gerekir. Taşınmazın vasfının “çay ocağı” olması tek başına kira ilişkisinin hasılat kirası olduğunu göstermez. Dosyada taşınmazın işletme ruhsatı ile kiralandığına dair herhangi bir beyan ve iddia bulunmamaktadır. Buna göre uyuşmazlığın hasılat kirasında kiracının temerrüdünü düzenleyen Borçlar Kanunu’nun 288.maddesine göre değil taraflar arasında adi kira ilişkisi bulunduğundan Borçlar Kanunu’nun 260. maddesine göre çözümlenmesi gerekir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 08/01/2021 NUMARASI: 2020/506 2021/19 DAVANIN KONUSU: Alacak (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR TARİHİ: 03/06/2021 İSTANBUL 20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİnin 08/01/2021 tarihli, 2020/506 Esas 2021/19 Karar sayılı dosyasında verilen karar istinaf incelemesi için dairemize tevzi edilmekle dairemiz yukarıda belirtilen esas sırasına kaydı yapıldı. Dosya incelendi. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; 15/04/2004 tarihli protokol nedeniyle müşterek malik olunan taşınmazların dava dışı firma tarafından kiralanması nedeniyle dava dışı firma ile organik bağı olduğu iddia olunan davalı şirketten davacı aleyhine oluşan sebepsiz zenginleşme alacağının tahsili isteminden kaynaklanmaktadır. Aynı protokole ilişkin ve aynı alacakla ilgili protokolde taraf olan firmaya karşı davacı tarafça açılan İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/981 Esas sayılı dosyasında Yargıtay 3....
Kişilere alt kiraya verdiğini, alt kiracılar günlük hasılat üzerinden kira ödediklerini, davacının müvekkili tarafından işe alınmadığını, davacı ile hasılat kirası anlaşmasına varıldığını, kira sözleşmesinin delil olduğunu, zamanaşımı itirazında bulunduklarını, dava dilekçesinde belirtilen aylık gelirin Türkiye gerçekleri ile uyuşmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir....
