Bulunan bu ham alacak üzerinden, acentenin denkleştirme alacağını peşin olarak alacağı düşünülerek, faiz indirimi yapılır ve birinci aşamadaki ham alacak bulunur.İkinci aşamada hakkaniyet denetimi yapılır. Bu aşamada üst sınır dikkate alınmaz. Somut olayın özelliklerine göre, hakkaniyet ilkesi gereğince alacak tutarında indirim veya artırım yapılabilir. Örneğin, müvekkilin markasının tanınmışlığı yeni müşteri çevresinin oluşumunda etkili olmuşsa, alacak miktarından uygun bir oranda indirim yapılmalıdır. Acente olağanüstü çaba göstermiş, önemli reklam ve tanıtım çalışmaları yapmışsa alacak miktarı hakkaniyet gereği artırılabilir. Hakkaniyet ölçüsü de uygulanarak, acentenin denkleştirme alacağı hesaplanmış olur.Üçüncü aşamada, hesaplanan denkleştirme alacağının, yasal üst sınırı aşıp aşmadığı denetlenir. Eğer üst sınırın altındaysa hesaplanan alacağa aynen hükmedilir; üst sınırı aşıyorsa, alacak tutarı üst sınıra indirilerek hüküm altına alınır....
Madde hükmü gereğince denkleştirme alacağı talep etme hakkının doğrduğunu, taraflar arasında düzenlenen sözleşmeler gereği şimdilik 20.000 TL denkleştirme alacağının davalıdan alınarak davacıya verilmesini, denkleştirme alacak miktarının bilirkişi tarafından inceleneceği bu nedenle belirsiz alacak davası olarak davanın kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Yerel mahkeme tarafından kurulan hükümde ihbar tazminatı, UBGT alacağı, fazla mesai alacağı, fark ücret alacağı yönünden dava dilekçesinde talep edilen miktarlara dair dava tarihi olan 20.02.2020 tarihinden itibaren faiz işletildiği görülmüş olup dava harç tarihinin 10/02/2020 tarihi olduğu anlaşılmaktadır. Bunun haricinde dava dilekçesinde alacak kalemlerinin brüt mü net mi olduğu açıkça belirtilmemiş olup ıslah talep dilekçesinde ise alacak kalemlerinin kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, boşta geçen süre ücreti yönünden brüt miktarlar üzerinden talep edildiği görülmektedir. Alacak kaleminin net miktar ya da brüt miktar üzerinden talep edildiğinin açıkça belirtilmemesi halinde brüt alacak talep edildiği gözetilerek brüt miktar üzerinden hüküm kurulması isabetli olmamıştır....
GEREKÇE: Dava; taraflar arsında yapılan acentelik sözleşmesi kapsamında hak edilmiş olmasına rağmen ödenmeyen denkleştirme alacağının tahsili talepli olduğu, Davacının talep ettiği denkleştirme alacağı TTK da düzenlenen sözleşme bitiminden itibaren 1 yıl içerisinde talep edilmesi gereken alacak türlerinden biri olduğu, bu sürenin hak düşürücü süre olarak kanun koyucu tarafından düzenlendiği, Dava dosyasında yer alan belgeler ve deliller neticesinde 20/12/2022 tarihinde fesih işlemlerinin tebliğ ile gerçekleştiği, denkleştirme alacak talep süresinin bu tarihten itibaren başlayacağı kanaatine mahkememizce varıldığı, dolayısıyla yapılan incelemede hak düşürücü sürenin dolduğu anlaşıldığı, hak düşürücü sürenin değerlendirilmesi mahkemece resen dikkate alınacağı da göz önüne alındığında davanın hak düşürücü süre ile reddine karar verilmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, artık değere katılma alacağı isteğine ilişkindir. Mal rejiminin devamı süresince, bir eşin sahip olduğu edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacak hakkı vardır. Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK m.229) ve denkleştirmeden (TMK m.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK m. 219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK m. 231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK m. 236/1). Katılma alacağı Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur....
katılma alacağı miktarına göre bakiye harcı tamamlamıştır....
Bulunan bu ham alacak üzerinden, acentenin denkleştirme alacağını peşin olarak alacağı düşünülerek, faiz indirimi yapılır ve birinci aşamadaki ham alacak bulunur.İkinci aşamada hakkaniyet denetimi yapılır. Bu aşamada üst sınır dikkate alınmaz. Somut olayın özelliklerine göre, hakkaniyet ilkesi gereğince alacak tutarında indirim veya artırım yapılabilir. Örneğin, müvekkilin markasının tanınmışlığı yeni müşteri çevresinin oluşumunda etkili olmuşsa, alacak miktarından uygun bir oranda indirim yapılmalıdır. Acente olağanüstü çaba göstermiş, önemli reklam ve tanıtım çalışmaları yapmışsa alacak miktarı hakkaniyet gereği artırılabilir. Hakkaniyet ölçüsü de uygulanarak, acentenin denkleştirme alacağı hesaplanmış olur.Üçüncü aşamada, hesaplanan denkleştirme alacağının, yasal üst sınırı aşıp aşmadığı denetlenir. Eğer üst sınırın altındaysa hesaplanan alacağa aynen hükmedilir; üst sınırı aşıyorsa, alacak tutarı üst sınıra indirilerek hüküm altına alınır....
Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Mal rejiminden kaynaklanan alacak Taraflar arasındaki davada, talep ve hüküm 4721 sayılı TMK'nun 370 ve devamı maddeleri uyarınca altsoyun denkleştirme alacağı isteğine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 19.01.2015 tarih 2015/8 sayılı Kararı ile hazırlanıp 22.01.2015 tarih ve 29244 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Daireleri'ne ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (2.) Hukuk Dairesi'nin görevi cümlesinden bulunmakla, gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 26.03.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
ve denkleştirme tazminatı alacağı bulunduğunu ileri sürerek, 300.000,00 TL komisyon alacağı ve denkleştirme tazminatı alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, itirazın iptali ile icra inkar tazminatına hükmedilmesine, müvekkilinin hak kazandığı ancak düşürülen komisyon oranları nedeniyle tahsil edemediği prim miktarlarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Maddi tazminat başlığı altında, cari hesap alacağı, ek komisyon alacağı, rapel komisyon alacağı ve denkleştirme tazminatı talepleri yer almaktadır. Uyuşmazlık konusu, taraflar arasındaki acentelik sözleşmesinin haklı nedenle feshedilip edilmediği, bu bağlamda davacının maddi (cari hesap alacağı, ek komisyon alacağı, rapel komisyon alacağı ve denkleştirme tazminatı) ve manevi zarara uğrayıp uğramadığı, uğramışsa miktarı ve davalıdan bunu tazmin etme koşullarının oluşup oluşmadığı noktasındadır. Mahkeme davacının, komisyon, ek komisyon ve rapel komisyon alacağı taleplerini kısmen kabul etmiş, denkleştirme tazminatı ile manevi tazminat talebinin koşulları oluşmadığı gerekçesiyle reddetmiştir. Reddedilen talepler açısından davacı taraf, kabul edilen talepler açısından da davalı taraf istinafa gelmiştir....
