Kurumu lehine tesis edilen irtifak hakkının kaldırılmasına karar verilmiş, hüküm davalılar tarafından temyiz edilmiştirDava, tapulu taşınmaz üzerinde bulunan irtifak hakkı ve kullanım şerinin terkini istemine ilişkindir İncelenen dosya kapsamına ve kararın dayandığı gerekçeye ve ormanlar üzerinde şagil gösterilmesi mümkün olmadığı gibi muhdesat ve kısıtlayıcı diğer şerhlerin de verilemeyeceği, Anayasanın 169/2, 6831 sayılı Kanunun 17 ve 115. maddeleri uyarınca ancak kamu yararının sözkonusu olduğu durumlarda irtifak hakkı tesis edilebileceğine göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usûl ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenlere ayrı ayrı yükletilmesine 10/06/2014 gününde oy birliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 13.4.2001 gününde verilen dilekçe ile vakıf ve ihtiyati haciz şerhinin terkini, alacak, tescil, istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; vakıf şerhinin kaldırılması ve tescil isteğinin reddine, davalı Belediye hakkında karar verilmesine yer olmadığına, alacak davasının kabulüne dair verilen 20.10.2005 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalı ... İdaresi vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R 1- Yapılan yargılamaya, toplanan deliller ve dosya içeriğine göre davacının tüm temyiz itirazları yerinde görülmemiş reddi gerekmiştir. 2-Davalı ......
yitirmiş olan bu irtifak şerhinin halen durduğunun öğrenildiğini ve yeniden inşa işleklerinde engel teşkil edecek bu işlevsiz şerhin kaldırılması için davalı kuruma başvuruda bulunulduğunu, bu başvuru üzerine de ilgili plan ve proje dairesinin söz konusu parselde mevcut veya planlanan herhangi bir altyapı tesisinin bulunmadığını, konulan irtifak hakkının gereksiz ve işlevsiz kaldığını, dolayısıyla devamında bir fayda bulunmadığı gibi kaldırılmasında da bir mahsur olmadığını yönetime bildirdiklerini, 100- TL bir bedel karşılığı konmuş olduğunu iddia ederek terkini içinde bir bedel ödenmesi gerektiğini söylediğini, irtifak şerhinin kalkmaması halinde yeni inşaatın ruhsat alımı engellenmek olan davacıların çaresiz bu haksız ve sebepsiz para talebini 100- TL'lik irtifak hakkı bedeli olarak gösterilmiş meblağın güncelleneceği inancı ile kabul etmek durumunda kaldıklarını, davalı kurumunu bu aşamada aldığı haksız ve iyi niyetten yoksun karar ile kabul edilmiş bu işlem için hiçbir yasal dayanağı...
Yargıtay 5.HD'nin emsal niteliğindeki 2009/11639- 2009/12182 E-K, 2010/12314- 2010/19634 E-K, 2010/6215- 12195 E-K sayılı kararlarındaki belirlemeler de gözönüne alındığında taşınmazdan kamulaştırma yapılmaksızın geçirilen enerji nakil hattı nedeniyle davalı idare lehine irtifak hakkı tesis edilmesi halinde, tesis edilen irtifak hakkının tapuya tescil edilmesi yerine, Kamulaştırma Kanununun 31/b maddesi uyarınca satılamaz şerhinin konulması maddenin düzenleme amacına uygun düşmemektedir. Dava konusu taşınmazla ilgili kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tazminat davasının kabulü halinde irtifak tesis ve tesciline ilişkin hükmün özetinin mahkemece tapu sicil müdürlüğüne gönderilip tapu kaydına işleneceği, kararın kesinleşmesi sonrasında ise tesis edilen irtifak hakkı tapuya tescil edileceği halde, davalı idare tarafından karar tarihinden sonra tapuda 31/b şerhi tesis ettirilmesinin yasal dayanağı bulunmayıp, bu işlem davacının mülkiyet hakkının engellenmesi mahiyetindedir....
Yargıtay 5.HD'nin emsal niteliğindeki 2009/11639- 2009/12182 E-K, 2010/12314- 2010/19634 E-K, 2010/6215- 12195 E-K sayılı kararlarındaki belirlemeler gözönüne alındığında taşınmazdan kamulaştırma yapılmaksızın geçirilen enerji nakil hattı nedeniyle davalı idare lehine irtifak hakkı tesis edilmesi halinde, tesis edilen irtifak hakkının tapuya tescil edilmesi yerine, Kamulaştırma Kanununun 31/b maddesi uyarınca satılamaz şerhinin konulması maddenin düzenleme amacına uygun düşmemektedir....
Davacı Orman Yönetimi, orman olan taşınmazın beyanlar hanesinde davalılar lehine "1980 yılından beri... kullanımındadır." şerhi ile "07/04/1989 tarihinden itibaren 5 yıl süre ile Türkiye T...lehine tesis edilen irtifak hakkının'' bulunduğunu, ormanlar üzerinde kişi ve kurumlar lehine hiç bir şekilde şerh konulamayacağını iddia ederek, tapu kaydındaki davalılar lehine bulunan şerhlerin iptali istemiyle dava açmıştır. Mahkemece, davanın kabulüne; .... ili, ...beldesi, ....mahallesi ....ine karar verilmiş, hüküm davalı Türkiye ...Kurumu vekili tarafından temyiz edilmiştir Dava, tapulu taşınmaz üzerinde bulunan irtifak hakkı ve kullanım şerhinin terkini istemine ilişkindir. İncelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye, çekişmeli taşınmazın hükmen orman olduğu tarihten önce davalı ... lehine irtifak hakkı kurulduğu belirlenerek hüküm kurulduğuna ve davalı ......
Mahkemece davanın kabulü ile, İstanbul İli, Maltepe İlçesi, Altayçeşme Mahallesi, 16677 ada 22 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki 30/11/1968 tarih ve 8664 yevmiye numaralı malik/ lehtarı davalı T9 olan irtifak şerhinin terkinine, İstanbul İli, Maltepe İlçesi, Altayçeşme Mahallesi, 16676 ada 59 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki 09/12/1968 tarih ve 8894 yevmiye numaralı malik/lehtarı davalı T9 olan irtifak şerhinin terkinine karar verilmiş, verilen karara davalı idare vekilince istinaf yoluna başvurulmuştur....
Kaldı ki, tapu kaydı içeriğinden kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılmış tazminat davasında kurumun talebi üzerine tapu kaydına ihtiyati tedbir şerhi konulduğu da anlaşılmaktadır. Dava konusu taşınmazla ilgili kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tazminat davasının kabulü halinde irtifak tesis ve tesciline ilişkin hükmün özetinin İİK'nın 28.maddesine göre Mahkemece tapu sicil müdürlüğüne gönderilip tapu kaydına işleneceği, kararın kesinleşmesi sonrasında ise tesis edilen irtifak hakkı tapuya tescil edileceği halde, davalı idare tarafından tapuda 31/b şerhi tesis ettirilmesinin yasal dayanağı bulunmayıp, bu işlem davacının mülkiyet hakkının engellenmesi mahiyetindedir....
Kaldı ki, tapu kaydı içeriğinden kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılmış tazminat davasında kurumun talebi üzerine tapu kaydına ihtiyati tedbir konulduğu da anlaşılmaktadır. Dava konusu taşınmazla ilgili kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tazminat davasının kabulü halinde irtifak tesis ve tesciline ilişkin hükmün özetinin İİK'nın 28.maddesine göre Mahkemece tapu sicil müdürlüğüne gönderilip tapu kaydına işleneceği, kararın kesinleşmesi sonrasında ise tesis edilen irtifak hakkı tapuya tescil edileceği halde, davalı idare tarafından tapuda 31/b şerhi tesis ettirilmesinin yasal dayanağı bulunmayıp, bu işlem davacının mülkiyet hakkının engellenmesi mahiyetindedir....
Her ne kadar intifa hakkının sona ermesi sebeplerini sayan Türk Medeni Kanununun 796. v.d. maddelerinde eşyaya bağlı irtifak haklarında olduğu gibi şahsi bir irtifak hakkı olan intifa hakkının sona erdirilmesini malikin talep edebileceğine ilişkin bir hüküm yoksa da burada Türk Medeni Kanununun 785. maddesinin kıyasen uygulanması gerekir. TMK 785.madde hükmüne göre, "Lehine irtifak kurulan taşınmaz için bu hakkın sağladığı hiçbir yarar kalmamışsa, yüklü taşınmazın maliki bu hakkın terkinini isteyebilir. Yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının, bedel karşısında kısmen veya tamamen terkini istenebilir." Yerel mahkeme yaptığı yargılama neticesinde; "Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının, Adana ili, Çukurova ilçesi, Huzurevleri mahallesi 5031 ada 2 parsel sayılı taşınmazda bulunan 24 nolu bağımsız bölüm kaydına davalı lehine tanınan intifa hakkı şerhinin tarafların boşanma aşamasında olması ve davalının 4721 sayılı kanunun 813 ve 815....
