Şu halde, iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlenmesi bakımından taşınmazın evveliyatının imar - ihyaya muhtaç yerlerden mi olduğu, yoksa imar ihya gerektirmeyen yerlerden mi olduğunun belirlenmesi gerektiği kuşkusuzdur....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ: İmar ve ihyaya dayalı tescil ... ile Hazine ve ... Köyü Tüzel Kişiliği aralarındaki imar ve ihyaya dayalı tescil davasının reddine dair ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 18.09.2012 gün ve 464/540 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, taraflarca HUMK'nun 388/4....

, imar-ihyaya konu edilip edilmediği ve edilmişse imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığı konusunda somut bulgulara ve bilimsel esaslara dayanan rapor alınmalı ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek, 3402 sayılı Kanun'un 17....

çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; teknik bilirkişiden, keşfi takibe elverişli, krokili rapor alınmalı; ziraat mühendisleri kurulundan, çekişmeli taşınmaz bölümünün eğimi, niteliği, toprak yapısı, bitki örtüsü, zirai durumu, imar-ihyaya konu olup olmadığı, olmuş ise imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir, kullanım durumunu kesin olarak belirleyen bilimsel verilere dayalı, fotoğraflarla desteklenmiş bilimsel rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişisinden, yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi yaptırılarak, taşınmaz bölümünün sınırlarını ve niteliğini, taşınmaz bölümü üzerinde imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarihi ile sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; dava tarihine kadar davacılar lehine zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği...

Ancak 1985 yılına ait hava fotoğrafında taşınmazda imar-ihya olmadığı belirtildiği, imar-ihya yapılmış olarak görünen 1999 yılı hava fotoğrafı tarihi ile dava tarihi arasında 20 yıllık zilyetlik süresi bulunmadığı halde, aradaki süreye ilişkin hava fotoğrafları araştırılıp getirtilmemiş; ziraatçi raporu yetersiz olduğu halde 1999 yılı 3 kişilik ziraatçı bilirkişi kurulundan taşınmaz bölümlerinin öncesinin ne olduğunu, imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığını, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyaya hangi tarihte başlandığını ve tamamlandığını, taşınmaz bölümlerinin kullanım durumunu kesin olarak belirleyen bilimsel verilere dayalı ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmamış, komşu taşınmazlara ait kayıtlar getirtilerek mahalli bilirkişi ve tanık beyanları denetlenmemiş, bu kayıtların taşınmaz yönünü ne gösterdikleri üzerinde de durulmamıştır. Eksik incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz....

Eksik araştırma, inceleme ve uygulamaya dayalı olarak karar verilemez. Hal böyle olunca; sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için öncelikle, çekişmeli taşınmazın hangi tarihte ve ne sebeple tespit harici bırakıldığı Kadastro Müdürlüğünden sorularak belirlenmeli, taşınmazın öncesinin imar ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığı, nazım imar planı kapsamında kalıp kalmadığı araştırılmalı, daha sonra taşınmazın öncesi imar-ihya gerektiren yerlerden ise dava tarihinde ya da nazım imar planı kapsamında ise imar planı kapsamına alındığı tarihe kadar kazanma koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlenmesi gerektiğinden, bu tarihten geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalıdır....

Mahallinde yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, taşınmazın imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, dinlenen mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; teknik bilirkişiden keşfi takibe elverişli, krokili rapor alınmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan taşınmazın toprak yapısı ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmazın imar-ihyaya konu olabilecek yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını...

Keşif sırasında; yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesinin ne olduğu, hangi tarihte kim tarafından kullanılmaya başlanıldığı, zilyetliğin ne şekilde ve sıfatla sürdürüldüğüne ilişkin maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulundan, dosya içerisinde bulunan l8.02.2011 ve 4.12.2012 tarihli, topoğrafık yapısı, taşlık ve kayalık zeminler içermemesi nedeniyle taşınmazın imar-ihyaya ihtiyaç göstermediğine ilişkin zirai bilirkişi raporlarındaki bulgular da değerlendirilmek suretiyle, taşınmazın imar-ihyaya ihtiyaç duyup duymadığı, imar-ihyaya konu edilmiş ise imar-ihyaya ne zaman başlanılıp bitirildiği hususlarını içeren ayrıntılı rapor alınmalı, tanık ve bilirkişi sözleri bilimsel esaslara göre hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek davacı yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenip, sonucuna göre karar verilmelidir....

alınarak taşınmaz imar planı kapsamında ise imar planının onay tarihinden önce, imar planı kapsamı dışındaysa dava tarihine kadar 3402 sayılı Yasa'nın 14 ve 17. maddesinde öngörülen koşulların davacı taraf yararına gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenmeli ve tüm deliller değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir....

; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmaz bölümünün nasıl, ne şekilde, ne zamandan beri kullanıldığını, taşınmazın toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz bölümü üzerindeki bitki örtüsünü, imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığını, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı olarak değerlendirmeyi içerir, önceki ziraatçi bilirkişi raporunuda irdeleyen ve taşınmaz bölümünün değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarının eklendiği, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisine, keşfi ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmeli bundan sonra ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek, sonucuna göre bir karar verilmelidir....