DAVA KONUSU : İş (İş Kolunun Tespiti İstemli) KARAR : Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; T9 T6 Tem. Hiz.İnş. San. Ve Tic. A.Ş tarafından faaliyet yürütülen 1346672.007 SGK sicil nolu işyerinde yapılan işlerin;Tespite konu işyerlerinde çalışan işçilerin tamamı kargo-kurye faaliyetleri yapmasına rağmen davalı Bakanlıkça 2018/40 sayılı dava konusu işkolu tespit kararında yapılan işlerin açıkça yanlış tespit edildiğini, 5369 sayılı Evrensel Hizmet Kanunun "Evrensel Hizmetlerin kapsamı" başlıklı 5....
Müvekkile ait 1162970.041 SGK sicil numaralı işyerinin işkolu tespiti yapılırken ilgili Bakanlıkça özel T9 görevlilerinin bu özel ve ayrı düzenlenmiş durumu değerlendirilmiş ve hukuka ve yasalara uygun olarak yerinde bir tespit yapılmıştır. Bu işyerinin "T9 ve Savunma" işkolundan çıkartılıp "Genel İşler" işkoluna alınması halinde müvekkil şirketin ilgili işyerinde çalışmakta olan özel T9 görevlilerinin sendikal haklarının zedeleneceği açıktır. Bu hususun da Sayın Mahkemece göz önünde bulundurulmasını talep etmekteyiz. Bu açıklamalar ışığında, Sayın mahkemeden 1162970.041 SGK sicil numaralı iş yerinin girdiği iş kolunun tespiti için gerekli incelemelerin titizlikle yapılarak iş müfettişinin işkolu tespitinin hukuka uygun olduğu hususunun tespitini talep etmekteyiz....
Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay bir ay içinde kesin olarak karar verir. (4) 42 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca kendisine yetki şartlarına sahip olmadığı bildirilen işçi sendikası, altı ... günü içinde yetkili olup olmadığının tespiti için dava açabilir. Mahkeme açılan davayı o işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birini üye kaydeden işçi sendikaları ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işverene de bildirir. Mahkeme davayı iki ay içinde sonuçlandırır. (5) İtiraz, karar kesinleşinceye kadar yetki işlemlerini durdurur.” 5. 6356 sayılı Kanun’un "İşkolunun tespiti" kenar başlıklı 5 inci maddesinin ikinci fıkrası şöyledir: “Yeni bir toplu ... sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur....
Çoğunluğu haiz olmadığının tespiti halinde bu bilgiler sadece başvuran sendikaya aynı süre içinde bildirilir.” denilmiştir. Dosya içeriğine göre, davalı sendikanın başvuru tarihi olan 27.08.2009 tarihinde davacı şirket işyerinde 187 işçiden 94 tanesini üye kaydetmesi nedeniyle yetkili sendika olduğunun davalı bakanlıkça tespit edildiği görülmektedir.. Yine davacı şirket ile davalı sendika arasında davacı şirketin işyerinin girdiği işkolu konusunda uyuşmazlık bulunduğu, bu uyuşmazlığın ise yargıya intikal ettiği ve yargısal sürecin halen devam ettiği anlaşılmaktadır. Yukarıdaki açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; 1-Mahkemece işkolu tespiti ve buna karşı açılan davaların 6356 sayılı Kanun’un 5. maddesi gereğince bekletici mesele yapılamayacağı gerekçesiyle davanın esası hakkında karar verilmiştir. Şu halde öncelikle 6356 sayılı Kanun’un 5. maddesinin 2. fıkrasının zaman bakımından uygulanmasının tespiti gereklidir....
Diğer taraftan, yetki tespitinden önce itiraz konusu işyerinin işkoluna dair bir itiraz ve başkaca bir tespit talebi de söz konusu olmamıştır. 6356 sayılı Kanun’un 5 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre “Yeni bir toplu iş sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur. İşkolu tespit talebi ve buna ilişkin açılan davalar, yetki işlemlerinde ve yetki tespit davalarında bekletici neden sayılmaz.” Hükmün madde gerekçesinde de “...İşkolu tespit talebi ve buna ilişkin açılan davalar, yetki işlemlerinde ve yetki tespit davalarında bekletici neden sayılmayacaktır. Bu hüküm ile işkolu itirazlarının toplu sözleşme yapma sürecini gereksiz şekilde uzatması ve zaman zaman bu itirazların toplu sözleşme sürecini kilitlemek için kötüye kullanılması önlenmek istenmiştir.” hususları ifade edilmiştir....
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti: Mahkemece, toplanan kanıtlara dayanılarak, davacı ...' nin işkolu tespiti yönünden 6356 sayılı Yasanın 5. maddesi ve İşkolları Yönetmeliği nin 4. maddesi gereğince Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına müracaatta bulunması gerektiği, ancak Bakanlıkça yapılacak tespite karşı süresinde dava açılabileceği, davacı şirketin tespit yönünden müracaatının bulunmadığı, bu nedenle Bakanlıkça yapılmış bir tespit bulunmadığı, işkolu tespiti davası açabilmek için gerekli olan şartın gerçekleşmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. D) Temyiz: Kararı davacı temyiz etmiştir. E) Gerekçe: Davalı Sendika tarafından 12.09.2012 tarihinde yetki tespit başvurusunda bulunulmuş; 15.11.2012 tarihli çoğunluğun sağlandığına ilişkin tespit kararı davacıya 28.11.2012 tarihinde tebliğ olunmuş; davacı altı günlük hak düşürücü süre içinde 03.12.2012 tarihinde dava açmıştır....
Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay bir ay içinde kesin olarak karar verir. (4) 42 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca kendisine yetki şartlarına sahip olmadığı bildirilen işçi sendikası, altı ... günü içinde yetkili olup olmadığının tespiti için dava açabilir. Mahkeme açılan davayı o işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birini üye kaydeden işçi sendikaları ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işverene de bildirir. Mahkeme davayı iki ay içinde sonuçlandırır. (5) İtiraz, karar kesinleşinceye kadar yetki işlemlerini durdurur.” 5. 6356 ... Kanun’un "İşkolunun tespiti" kenar başlıklı 5 inci maddesinin ikinci fıkrası şöyledir: “Yeni bir toplu ... sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur. İşkolu tespit talebi ve buna ilişkin açılan davalar, yetki işlemlerinde ve yetki tespit davalarında bekletici neden sayılmaz.” 6. 6356 ......
Dava, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 4'üncü ve 5'inci maddeleri kapsamında işkolu tespitinin iptaline ilişkindir. Türk Toplu İş Hukukundaki normatif düzenlemelerde işkolu kavramı önemli bir yer tutmaktadır. 6356 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesine göre, sendikalar kuruldukları işkolunda faaliyette bulunurlar. İşkolunun belirlenmesi konusunu düzenleyen 6356 sayılı Kanun'un 5 inci maddesine göre, işkolu tespiti T5nca yapılacaktır. T5nca yapılan tespit ile ilgili kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasını müteakip, bu tespite karşı ilgililer, onbeş gün içinde dava açabilir. Belirtilen süre hak düşürücüdür. 6356 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre, işkolları, Kanuna ekli (1) sayılı cetvelde gösterilmiştir. Maddenin ikinci fıkrasına göre ise, bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin girdiği işkolundan sayılır....
nın 2012/30 Karar ve 01.06.2012 tarihli 28310 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan işkolu tesbit kararının iptaline, davaya konu işyerinin İşkolları Tüzüğü'nün 20 sıra numaralı "Deniz Taşımacılığı" iş koluna girdiğinin tespitine karar verilmiştir. Dava işkolu tespitine itiraz davası olup, tespiti yapılan iş kolunda yer alan sendikaların dava sonucundan etkilenecek olmaları sebebiyle davaya dahil edilmesi gereklidir....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile özetle davacı Sendikanın yetki tespiti başvuru tarihinin 24.01.2022 olduğu, işkolu barajı muafiyetinin, en son 12.....2019 tarih ve 30799 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7176 sayılı Kanun'a göre bir yıl daha uzatılmış olup muafiyet döneminin fiilen 17.07.2020 tarihinde sona erdiği, davacı Sendikanın yetki tespit başvuru tarihinde işkolu barajının yüzde bir olarak alınması gerektiğinin açık olduğu, davacı Sendikanın 30.07.2021 tarih ve 31381 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2021 yılı Temmuz ayı istatistiklerinde üyelik yüzdesinin 0,72 olduğu ve işkolu barajı olan yüzde biri aşmadığının anlaşıldığı, 26.01.2013 tarih ve 28540 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2013 Ocak Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ'in; 15 No.lu taşımacılık işkoluna ilişkin kısmına karşı açılan dava sonucunda davacı Sendikanın üyelik yüzdesinin 0,42 olduğuna dair...
