İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 02/12/2019 NUMARASI : 2017/354 E., 2019/470 K., DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku KARAR : GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ İDDİANIN ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirket işçilerinden Fırat Yazar'ın 14/02/2014 tarihinde ölümüyle sonuçlanan olayın iş kazası olmadığını, davalı kurumun olayın iş kazası olduğuna ilişkin tespitinin yerinde olmadığını, Ankara 18. İş Mahkemesi 2014/284 E sayılı hak sahiplerince açılan tazminat istemli dosyada olayın iş kazası olmadığı yönündeki itirazlarının dikkate alınmayıp değerlendirilmediğini, ölüm olayının şüpheli olduğunu, işyerinde meydana gelen ölüm olayının mesai saatleri dışında vuku bulduğunu beyanla, olayın iş kazası olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. SAVUNMANIN ÖZETİ Davalı kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; hak sahiplerince açılan tazminat istemli Ankara 18. İş Mahkemesi 2014/284 E sayılı dosyası ve kurumca açılan rücuen tazminat istemli Ankara 17....

Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davalı şirketin Afganistan'da bulunan şantiyesinde iş makinesi operatörü olarak çalışan davacının 10.12.2009 tarihinde geçirdiği kaza nedeniyle işverene karşı Ankara 4. İş Mahkemesinde 2010/512 E. sayılı dosya ile maddi ve manevi tazminat davası açtığı, bu dosyada davacıya olayın iş kazası olduğunun tespiti için dava açmak üzere süre verildiği, SGK’nun 25.08.2010 tarihli raporunda davacının 5510 sayılı Yasanın 4/a bendinde belirtilen sigortalılık niteliğini haiz olduğu, olayın 5510 sayılı kanunun 13. maddesinin a fıkrasına göre iş kazası olduğunun tespitine yer verildiği, davalı işverenin ise olayın iş kazası olmadığı yönünde itirazı bulunduğu anlaşılmaktadır....

Bozma ilamında açıkça, "...Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına yeniden müzekkere yazarak işlem sonucunu sormak, olayın Kurumca iş kazası olarak kabul edilmemesi halinde davacıya Sosyal Güvenlik Kurumuna ve hak alanını etkileyeceğinden işveren aleyhine “iş kazasının tespiti” davası açması için önel vermek, tespit davasını bu dava için bekletici sorun yaparak çıkacak sonuca göre, olayın Kurumca iş kazası olduğunun kabul edilmesi ve iş göremezlik durumunun belirlenmesi halinde ise çıkacak sonuca göre bir karar vermektedir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın olayın iş kazası olup olmadığı ve davacıda oluşan sürekli iş göremezlik oranı......

İş kazasının tespiti ile ilgili ihtilaf Sosyal Güvenlik Kurumunun hak alanını doğrudan ilgilendirmekte olup tazminat davasında kurum taraf değildir. Yapılacak iş; davacıya iş kazasını Sosyal Güvenlik Kurumuna ihbarda bulunmak, olayın Kurumca iş kazası olarak kabul edilmemesi halinde Sosyal Güvenlik Kurumuna ve hak alanını etkileyeceğinden işveren aleyhine “iş kazasının tespiti” davası açması için önel vermek, tespit davasını bu dava için bekletici sorun yaparak çıkacak sonuca göre, olayın Kurumca iş kazası olduğunun kabul edilmesi halinde ise davacıya Kuruma müracaat ederek sürekli iş göremezlik oranının belirlenmesi giderek iş kazası sigorta kolundan sürekli iş göremezlik geliri bağlanması için önel vermek ve çıkacak sonuca göre bir karar vermektedir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi Davacı, murisinin geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir. Hükmün davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi. K A R A R Dava; davacılar murisinin vefatının iş kazası sayılması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece; .... kesim işini vahidi fiyat usulü ile üstlenen ... ile .......

Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafça davacının geçirmiş olduğu iş kazası sebebiyle maluliyet oranının tespitini talep ettiğini, davanın reddine karar verilmesini talep ettiğini, müvekkili kurum sigortalısı davacı T1 23.06.2017 tarihinde müvekkil kuruma verdiği dilekçe ile 03.03.2017 tarihinde T3 ve Ticaret A.Ş. ünvanlı iş yerinde çalışırken maruz kaldığı iş kazası sonucu uğradığı iş gücü kaybı oranının tespiti ve iş kazası sürekli iş göremezlik geliri bağlanması talebinde bulunduğunu, müvekkil kurumun İş Kazası Tespit Komisyonu tarafından alınan 27.07.2017 tarih 2017/31 sayılı komisyon kararında olayın 5510 sayılı Kanunun 13. maddesi hükümleri dahilinde meydana gelmesi nedeniyle iş kazası sayılmasına karar verildiğini, davacının iş gücü kaybı oranı, İstanbul Bölge Sağlık Kurulu tarafından alınan 04.08.2017 tarih 3103 sayılı Sağlık Kurulu kararı ile %0 olarak belirlendiğini, davacı tarafından 28.11.2017 tarih dilekçesi ile İstanbul Bölge Sağlık Kurulu tarafından belirlenen...

Mahkemece, sigortalının geçirdiği kazanın iş kazası olmadığının tespitine dair kararın kesinleştiği, davanın genel mahkemede görülmesi gerektiğinden bahisle davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine, Mahkemenin görevsizliğine karar verilmiştir. Dosyanın incelenmesinden, davaya konu olayın iş kazası olduğunun tespitine dair davanın reddine karar verildiği, hükmün Diremiz tarafından onanarak kesinleştiği anlaşılmakta ise de iş kazası olmadığı tespitindeki gerekçe, “iş kazası meydana gelen ülke ile Türkiye arasında Sosyal Güvenlik Sözleşmesi bulunmaması ve topluluk sigortasının iş kazasını kapsamamasına dayandırılmıştır. Bu gerekçeye göre kazanın iş kazası olduğunun tespiti isteminin reddi kararı SGK yönünden hüküm ifade eder. Eldeki davada taleplere ilişkin olarak değerlendirilmesi gereken hukuki durum iş ilişkisini etkilemediğinden, işbu dosyada görevsizlik kararı verilmesinin nedeni olarak gösterilmesi yerinde değildir....

İş Mahkemesince davacı vekiline olayın iş kazası olduğunun tespiti açısından dava açmak için süre verilmesi ile bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Bir olayın iş kazası sayılması gerektiğinin tespitine ilişkin davanın asıl amacı, 506 ve 5510 sayılı Yasa gereğince hak sahiplerine iş kazası sigorta kolundan gelir bağlanmasının teminine yöneliktir. Diğer yandan bir sosyal sigorta olayının iş kazası sayılıp sayılmaması işverenin dahi hak alanını ilgilendirir. Zira işveren kusurlu ve olay da iş kazası ise, Kurum bağladığı gelirin peşin değerini işverenden isteyebilecektir. Somut olayda,işveren İzmir Ulaşım Hizmetleri ve Makina Sanayi AŞ (İZULAŞ) davaya dahil edilmeden yargılamaya devam edilerek karar verildiği anlaşılmaktadır. Yapılacak iş; davacı tarafa yöntemince işverenin davaya dahil edilmesi için süre vermek, işverenin de gösterdiği delilleri toplamak ,tüm delilleri birlikte değerlendirmek suretiyle bir karar vermekten ibarettir....

Şöyle ki İş kazasından kaynaklanan tazminat davaları nitelikçe Kurumca karşılanmayan zararların tahsiline ilişkin davalar olduğundan mükerrer tahsile neden olunmasının önüne geçebilmek için iş kazası sigorta kolundan Kurumun hak sahiplerine bağladığı gelirlerin tespiti ile bunun hesaplanan maddi tazminattan tenzili gerektiği gibi,tek başına manevi tazminat davası açılması durumunda dahi mahkemenin görevine ilişkin neticeleri bulunmasından dolayı (olay iş kazası değilse yargılama iş mahkemelerinde yapılamayacağından) Kurumun iş kazası tahkikatı ve giderek olayın iş kazası olarak tespit olunması önem arz etmektedir. Mahkemece yapılacak iş; tespit davasını tazminat davasından tefrik edip ayrı esasa kaydetmek, tespit davasını tazminat davası için bekletici mesele saymak, tespit davasını sonuçlandırıp tespit davasında verilen hüküm kesinleştikten sonra çıkacak sonuca göre tazminat davasını sonuçlandırmaktır....

Öte yandan, 5510 sayılı Yasa’nın 18 nci maddesinde Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması şartıyla; iş kazası nedeniyle iş göremezliğe uğrayan sigortalıya her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verileceği, 19 ncu maddesinde iş kazası sonucu oluşan hastalık ve özürler nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık Kurulları tarafından verilen raporlara istinaden Kurum Sağlık Kurulunca meslekte kazanma gücü en az % 10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanacağı bildirilmiştir. Somut olayda iş kazası olduğu iddia olunan olayın Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmediği ve davacıya her hangi bir gelir bağlanmadığı anlaşılmaktadır. Kurumca sigortalıya gelir bağlanabilmesi için öncelikle zararlandırıcı olayın iş kazası niteliğince olup olmadığının tespiti ön sorundur....